کاغذ ارزان شده اما خریدار ندارد؛ ناشران در انتظار ارزان‌تر شدن!

سپهرغرب، گروه کافه کتاب: انبار واردکنندگان و تجار پر از کاغذ است اما پایین آمدن تقاضا در بازار و نبود مشتری، قیمت انواع کاغذ را کاهش داده است؛ برخی می‌گویند افت قیمت ادامه دارد اما برخی از افزایش آن در آینده خبر می‌دهند.

بازار کاغذ از ابتدای سال جدید با نوسانات زیادی همراه بود. نخستین روزهای کاری سال 1400 افزایش قیمت‌‌ تا بندی 750 هزار تومان، موجب نگرانی زیاد ناشران و دست‌اندرکاران حوزه نشر شد و فعالیت بسیاری از موسسات نشر را تحت تاثیر خود قرار دارد. افزایش قیمت جهانی کاغذ یکی از دلایل گران شدن کاغذ بود و برخی رفتارهای سودجویانه در بخش واردات و فروش هم شرایط را تشدید می‌کرد؛ اما به‌مرور طی ده روز اخیر، قیمت کاغذ چاپ و تحریر، سیر نزولی پیدا کرده است و این‌روزها بازار در ثبات نسبی به سر می‌برد.

نگاهی به قیمت‌ کاغذ چاپ و تحریر در بازار نشان می‌دهد که هر بند کاغذ 70 گرمی 100 در 70 امروز (سه‌شنبه 28 اردیبهشت) در بازار به بهای 590 هزار تومان خرید و فروش می‌شود و هر بند کاغذ 70 گرمی 60 در 90 نیز 490 هزار تومان قیمت دارد. این درحالی است که قیمت این دو نوع کاغذ در روزهای ابتدایی سال به ترتیب به بندی 750 و 650 هزار تومان هم رسیده بود.

 افت‌قیمت‌ها و کاهش خریدار

حسین بنائی که سال‌ها است در بازار ظهیرالسلام به خرید و فروش کاغذ و مقوا اشتغال دارد، درباره گرانی روزهای اول سال گفت: به‌نظرم این افزایش قیمت بیشتر به دلیل گیجی بازار و نیامدن تاجرها بود. معمولا ابتدای سال تا بازار باز شود و اجناس قیمت گذاری شود، یک‌سری نوسان داریم اما به‌مرور اجناس قیمت واقعی خود را به دست می‌آورند.

وی ادامه داد: این‌روزها اگرچه قیمت کاغذ در بازار کمتر شده اما مساله اینجا است که تقاضا از سوی خریداران نیست و همه صبر کرده‌اند که یا قیمت‌ها پایین‌تر بیاید یا ببینند وضعیت بازار چگونه می‌شود.

بنایی با بیان اینکه واردکنندگان کاغذ هرچند وقت یک‌بار به بازار شوک می‌دهند، عنوان کرد: واردکنندگان گاهی قیمت‌ها را بالا می‌برند و این اتفاق قبلا وقتی رخ می‌داد، مردم هول می‌شدند و کاغذ می‌خریدند؛ اما الان دیگر چنین اتفاق‌هایی رخ نمی‌دهد و مشتریان آگاه‌تر شده‌اند.

وی همچنین درباره پیش‌بینی خود از بازار کاغذ در هفته‌های آتی توضیح داد: اگر تقاضا بالا برود، قطعا افزایش قیمت خواهیم داشت اما هنوز نمی‌دانیم چه زمانی این اتفاق می‌افتد. به همین دلیل ما به اندازه نیاز روزانه از تجار کاغذ خریداری می‌کنیم و اصلا در انبار کاغذ نگه نمی‌داریم؛ چون وضعیت روشن نیست.

 عرضه کاغذ بیشتر از تقاضا است

حسن میرباقری، رییس انجمن واردکنندگان کاغذ و مقوا در این زمینه گفت: اکنون بسیاری از واردکنندگان به دلیل عدم تقاضا در بازار و مسایل کرونا کاغذ چاپ و تحریر، گلاسه و مقوای خود را به ضرر می‌فروشند و نبود مشتری و کم بودن حجم سفارشات شرایط کار را برای آن‌ها سخت کرده است.

وی افزود: الان عرضه کاغذ بیشتر از تقاضا است هرچند میزان کاغذی که الان به کشور وارد شده نسبت به سال‌های قبل در همین زمان خیلی کمتر است؛ اما رکود کنونی در صنعت نشر موجب شده است که قیمت کاغذ کاهش داشته باشد.

میرباقری با بیان اینکه اکنون کاغذ به مقدار کافی در انبارها وجود دارد، توضیح داد: بازار راکد است اما عده‌ای هنوز معتقدند که قیمت کاغذ بالا است؛ درحالی که کاغذ و مقوا از معدود کالاهایی در کشورند که قیمت آن‌ها نسبت به سال گذشته -اواخر سال گذشته- تفاوتی نداشته است.

وی با اشاره به همکاری واردکنندگان کاغذ با سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان، عنوان کرد: از واردکنندگان خواسته شده بود که کاغذ وارد کنند و این‌کار انجام شد اما الان به دلیل نبود تقاضا در بازار امکان فروش از بین رفته است و به‌نظرم دلیل پایین آمدن تقاضا، رکود اقتصادی است.

میرباقری همچنین درباره آینده بازار کاغذ گفت: ما از واردکنندگان خواسته‌ایم که کاغذهای مختلف را وارد کشور کنند تا اگر تقاضا باشد، بتوانیم به آن‌ها پاسخ دهیم. از سوی دیگر در زمان انتخابات نیز با بحران روبه‌رو نشویم و در این زمینه امیدوارم وزارت صمت و بانک مرکزی نیز همکاری لازم را در این کار داشته باشند.

 کاغذ دوباره گران می‌شود

ابوالفضل روغنی، رئیس سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوا با بیان اینکه مصرف سالانه کاغذ چاپ و تحریر در طول سال حدود 380 هزار تن است، گفت: متاسفانه تولید این کالا در کشور به هزاران دلیل که پیش از این بارها گفته‌ام، به کمترین حد تولید خود رسیده است و آنچه که مسلم است تعیین قیمت کاغذ تحریر رابطه مستقیم با نرخ ارز دارد.

وی ادامه داد: اوایل سال که قیمت‌ها افزایشی بود به دلیل بالا بودن نرخ ارز بود و اکنون که قیمت‌ها پایین آمده است نیز شاهدیم که ارز کاهش داشته است هر چند من معقتدم که این کاهش سیاسی و روانی است و خیلی منطقی نیست.

روغنی کاهش تقاضا در بازار را از دیگر دلایل کاهش قیمت دانست و افزود: از سوی دیگر پروسه واردات کاغذ گاهی چهار ماه طول می‌کشد و در این مدت، نوسانات نرخ ارز تغییرات زیادی را ایجاد می‌کند؛ به همین دلیل معتقدم شرایط ارزی کشور است که بسیاری از این قیمت‌ها را تعیین می‌کند.

وی همچنین درباره علت کاهش تولید کاغذ چاپ و تحریر در کشور توضیح داد: از گذشته روند کشور به‌گونه‌ای بود که از تولید داخل حمایت نمی‌شود و بیشتر به واردات فرصت کار داده می‌شد؛ یعنی مالیات بر ارزش افزوده از کالای وارداتی دریافت نمی‌شد، همچنین دلار ارزان‌قیمت برای واردات وجود داشت و به همین دلیل رغبت به واردات بیشتر ازتولید بود.

روغنی همچنین در پایان صحبت‌های خود وضعیت بازار را به نرخ ارز وابسته دانست و گفت: پیش‌بینی من این است که ممکن است نرخ ارز طی ما‌های آتی کاهش داشته باشد اما به زودی مجددا قیمت آن بالا می‌رود و در این میان من آینده کاغذ را خیلی روشن نمی‌دانم و به‌نظرم کاهش قیمت نخواهیم داشت.