سپهرغرب گزارش می‌دهد؛

گردشگری ورزشی همدان زیر سایه کرونا یا فراموشی؟

پتانسیلی که سوخت می‌شود

مهرماه سال 1392 بود که رئیس انجمن گردشگری ورزشی ایران از عقد تفاهمنامه همکاری بین این انجمن و معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خبر داد.

رضا خوش‌سرور با بیان اینکه بر اساس این قرارداد، چگونگی همکاری کمیته‌های انجمن گردشگری ورزشی ایران در استان‌های کشور با ادارات کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری مشخص می‌شود، اظهار کرد: گردشگری ورزشی سومین صنعت برتر جهان پس از انرژی و خودرو‌سازی است که متأسفانه در کشور ما مورد بی‌توجهی قرار دارد.

وی با اشاره به درآمد هنگفت کشورها از طریق گردشگری ورزشی تصریح کرد: تلاش کشورهای اروپایی و آفریقایی برای کسب میزبانی رویدادهای مهم ورزش جهان ازجمله جام جهانی فوتبال و بازی‌های المپیک در راستای استفاده از صنعت گردشگری برای تقویت اقتصاد و زیرساخت‌های خود است.

رئیس انجمن گردشگری ورزشی ایران به درآمد کشورهای ترکیه، امارات، مالزی، سنگاپور از گردشگری اشاره کرد و افزود: درآمد این کشورها از صنعت گردشگری چند برابر درآمد نفتی ما است.

خوش‌سرور به تلاش این انجمن برای تشکیل انجمن بین‌المللی گردشگری ورزشی با محوریت کشورمان اشاره کرد و افزود: قصد داریم از طریق کمیته ملی المپیک با همکاری کمیته بین‌المللی المپیک، انجمن بین‌المللی گردشگری ورزشی را راه‌اندازی کنیم.

این درحالی است که شاهدیم علیرغم وجود و شیوع ویروس کرونا در آبان‌ماه سال 1399 به‌منظور توسعه همکاری و تعامل در راستای رونق گردشگری ورزشی، تفاهم‌نامه همکاری مشترک بین ادارات کل میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و ورزش و جوانان استان اردبیل به امضای طرفین رسیده است.

مدیرکل ورزش و جوانان استان اردبیل در این آیین اظهار کرد: تأثیر برنامه‌های ورزشی بر گردشگری غیرقابل‌انکار است چراکه برگزاری این رویدادها همواره زمینه را برای حضور گردشگران در استان فراهم کرده است.

سجاد انوشیروانی افزود: برگزاری برنامه‌های ورزشی بین‌المللی را فرصتی برای معرفی قابلیت‌های گردشگری دانست و افزود: با توجه به شرایط ویژه استان اردبیل نظیر آب و هوا، اقلیم، وجود کوهستان‌ها و طبیعت منطقه می‌توانیم زمینه معرفی این قابلیت‌ها را در برنامه‌ها فراهم آوریم.

   در زمینه گردشگری ورزشی تاکنون برنامه‌ای نداشته و کاری در استان همدان صورت نگرفته است

اما به‌راستی چرا همچنان جای این برنامه‌ها در استان همدان خالی است؛ چندی پیش بود که در پیگیری وضعیت گردشگری ورزشی و برنامه‌ها در این راستا طی گفت‌و‌گویی با علی خاکسار؛ معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان مشخص شد که برنامه‌های گردشگری در استان همدان نه‌تنها زیر سایه کرونا بلکه زیر سایه سکوت و فراموشی رفته است و تاکنون اقدامی در راستای گردشگری ورزشی در استان همدان را شاهد نبوده‌ایم به‌نوعی که این مسئول در پاسخ به سپهرغرب مبنی به اینکه آیا برای موضوع گردشگری ورزشی در استان همدان تاکنون (پیش و پس از کرونا) اقداماتی صورت گرفته است یا خیر؟ خاطرنشان کرد: واقعیت امر این است که در زمینه گردشگری ورزشی تاکنون برنامه‌ای نداشته و کاری در استان همدان صورت نگرفته است و در مجموع ارتباط کمی با دوستان ورزشی داریم.

این درحالی است که استان همدان دارای قابلیت‌های بسیاری برای ورود به عرصه گردشگری ورزشی ازجمله کوهنوردی، صخره‌نوردی، اسکی، دوچرخه‌سواری، سوارکاری و غیره است و می‌تواند با ورود به این عرصه نه‌تنها در مسیر گردشگری ورزشی بلکه در قالب گردشگری روستایی و گردشگری کشاورزی نیز حرف‌های بسیاری برای گفتن داشته باشد.

حال با این تفاسیر، در این راستا گفت‌و‌گویی با غلامرضا رضایی؛ مسئول کمیته گردشگری ورزشی شهرستان همدان و محسن بیگلری؛ راهنمای گردشگری ورزشی ترتیب داده شد تا وضعیت را با نگاه ورزشی‌ها بنگریم و البته ارزیابی کنیم که در ادامه متن این صحبت‌ها را می‌خوانید:

   مخالفت‌های دفاتر خدمات گردشگری همدان با تورهای گردشگری ورزشی

مسئول کمیته گردشگری ورزشی شهرستان همدان در گفت‌و‌گو با سرویس گردشگری سپهرغرب با بیان اینکه حدود 6 تا هفت سال پیش بود که در جلسه‌ای هماهنگی‌ها و امضای تفاهم‌نامه بین رئیس فدراسیون ورزش همگانی و سازمان میراث فرهنگی را شاهد بودیم، عنوان کرد: در این راستا برنامه‌ها در قالب تورهای گردشگری ورزشی مدنظر قرار گرفت.

غلامرضا رضایی با بیان اینکه در قالب این تفاهم‌نامه تورهای ورزش آسیایی برگزار و اساسنامه‌ای تدوین شد تا بتوان برنامه‌های گردشگری ورزشی را در هر استان پیش برد، مطرح کرد: در این راستا، در هر استان مسئول کمیته نیز مشخص شد تا بتوانند مجوزهای لازم برای گردشگری داخلی را اخذ نمایند.

وی ادامه داد: در این راستا، مجوزهایی داده شد تا هر استان بتواند ثبت‌نام و مجوزهای مربوطه را داشته باشد و آموزش‌هایی نیز در این قالب ارائه نماید که در این راستا ما نیز در استان همدان 60 نفر را در اردوی گردشگری داشتیم و مجوزهای مربوطه را اخذ کردند و این افراد به‌عنوان نیروهای فعال و راهنمایان گردشگری ورود پیدا کرده‌اند.

مسئول کمیته گردشگری ورزشی شهرستان همدان خاطرنشان کرد: برای ما این موضوع مهم است که در قالب تورهای گردشگری ورزشی نه‌تنها شئونات اسلامی رعایت شود بلکه تمامی تورها با مجوز و برای افراد زیر 18 سال با اجازه والدین به انجام برسد و موارد بیمه‌ای و دیگر مسائل را مدنظر داشته باشیم که البته به سبب شیوع ویروس کرونا هم‌اکنون مجوزی برای برگزاری تورهای گردشگری ورزشی صادر نمی‌شود.

رضایی با بیان اینکه با پیشروی طرح تورهای گردشگری ورزشی در استان همدان شاهد مخالفت‌ها و نارضایتی‌های دفاتر خدمات گردشگری همدان بودیم، اظهار کرد: آن‌ها از ورود ما به عرصه گردشگری ورزشی ناراحت بودند و اعتقاد داشتند که باید این تورها از سوی آن‌ها برنامه‌ریزی و پیش رود اما ما طبق دستورالعمل پیش می‌رفتتم و کمیته گردشگری ورزشی شهرستان زیر نظر هیئت ورزش‌های همگانی پیش می‌رفت.

وی با بیان اینکه کار ما غیرقانونی نبود و می‌توانستیم در زمینه آموزش نیز با دفاتر خدمات گردشگری همکاری داشته باشیم، افزود: آن‌ها قانع شدند که در کلاس‌های ما هم شرکت داشته باشند اما ناراحتی‌هایی داشتند حتی برخی از دفاتر با راهنمایان گردشگری به‌‍صورت مجزا این تورهای گردشگری ورزشی را برگزار می‌کردند تا این‌که به شیوع ویروس کرونا خوردیم و مجوزهای برگزاری تورهای گردشگری ورزشی‌مان که یک‌ساله داده می‌شد، از اسفندماه 1398 متوقف شد.

وی در این زمینه تصریح کرد: فدراسیون خواسته که به سبب شیوع بیماری کووید 19 اردویی برگزار نشود.

   فعالیت 60 تا 70 راهنمای گردشگری ورزشی آموزش‌دیده در همدان

مسئول کمیته گردشگری ورزشی شهرستان همدان با بیان اینکه هم‌اکنون در استان همدان حدود 60 تا 70 راهنمای گردشگری ورزشی آموزش دیده فعالیت دارد، گفت: در قالب اردوی گردشگری ورزشی تاکنون خیلی کم پیش آمده که گروه‌هایی به همدان آمده باشند.

** لزوم توجه به روستای ورکانه در قالب گردشگری ورزشی

رضایی با بیان اینکه شهرستان همدان پتانسیل‌های بسیاری برای برگزاری تورهای گردشگری ورزشی را دارد، گفت: شهرستان همدان علاوه بر اینکه کوهستان الوند و تمام آن ظرفیت‌ها را در دل خود جای داده است، روستای ورکانه را دارد که می‌تواند در قالب گردشگری ورزشی جای آن را در مقاصد گردشگری ورزشی باز کند.

وی با بیان اینکه تفاوت تورهای گردشگری ورزشی با یک گردشگری به صورت عام این است که در گردشگری ورزشی هم نرمش وجود دارد و هم سرگرمی‌های ورزشی، اظهار کرد: مخاطبان این نوع از گردشگری را افراد 20 تا 70 ساله می‌توانند شامل شوند.

مسئول کمیته گردشگری ورزشی شهرستان همدان با اشاره به اینکه گردشگری ورزشی یک سفر خشک و در داخل اتوبوس و وسیله نقلیه نشستن نیست، گفت: در این نوع از گردشگری نه‌تنها ظرفیت‌های گردشگری معرفی می‌شود و گردشگری رونق می‌گیرد، بلکه برنامه‌های ورزشی و نرمشی در حین سفر دنبال و فرهنگ ورزش و ورزش دوستی نیز ترویج شده و جای آن در سبک زندگی مردم باز می‌شود.

رضایی در بخش پایانی این گفت‌و‌گو خاطرنشان کرد: در قالب تورهای گردشگری ورزشی شاهد ورود گروه‌هایی از گردشگران از استان‌های بندرعباس، شیراز، شمال و دیگر استان‌ها به همدان بوده‌ایم اما حال، کارت‌های راهنمایان گردشگری ورزشی به سبب کرونا تمدید نمی‌شود و برنامه‌ای هم در این قالب طی یک‌سال اخیر برگزار نشده و اگر برگزار شده باشد هم از سوی ما دارای مجوز قانونی نبوده است.

** استان همدان قابلیت قدم نهادن در مسیر گردشگری ورزشی و گردشگری روستایی را دارد

یک راهنمای گردشگری ورزشی که از سن 11سالگی وارد عرصه ورزش شده است در گفت‌و‌گو با خبرنگار سرویس گردشگری سپهرغرب بیان کرد: از ابتدا در رشته ورزشی دومیدانی و کلاس‌های رزمی کونگ‌فو توا ورود به عرصه ورزش را شروع کردم و از 16سالگی پا به عرصه کوهنوردی و طبیعت‌گردی گذاشتم.

محسن بیگلری ادامه داد: در ادامه بعد از چند سال آموزش‌های لازم ازجمله کارآموزی یخ و برف، آموزش مقدماتی سنگ نوردی فراگرفتم.

وی با تصریح بر اینکه در سال 1382گروه کوهنوردی دوستانه‌ای به‌نام کوهسار الوند را در کنار اساتید ورزشی کوهنوردی و مربیان رشته‌های ورزشی تشکیل داده و شروع به فعالیت کردیم، خاطرنشان کرد: شروع اجرای برنامه کوهنوردی و طبیعت‌گردی خارج از استان متشکل از آقایان و بانوان را در سال 1383 آغاز کردیم و اولین برنامه را از دریاچه زیبای گهر شهرستان درود استان لرستان به‌صورت جمعی و تعداد 22نفر پیش بردیم.

این راهنمای گردشگری با تأکید بر اینکه استان همدان قابلیت ورود به عرصه گردشگری، قدم نهادن در مسیر گردشگری ورزشی و گردشگری روستایی را دارد، مطرح کرد: یکی از زمینه‌های گردشگری که می‌توان در استان روی آن برنامه‌ریزی کرد، موضوع روستاگردی است چراکه به جای برنامه در سطح شهر که اکثراً تکراری هم شده و خیلی هم شلوغ است، می‌توان به ارتفاعات و فضاهای زیبای روستایی رفت.

بیگلری با بیان اینکه این موضوع نه‌تنها موجب رونق گردشگری بلکه باعث ایجاد اشتغال در روستا نیز می‌شود، تصریح کرد: با این روند، مردم روستا نیز با فرهنگ طبیعت‌گردی آشنا می‌شوند و هم اینکه از تجمع در نقاط تفریحی و گردشی پرتردد همدان کاسته می‌شود.

   مدیران ورزشی استان نسبت به هیچ سوالی پاسخگو نیستند و کاری هم انجام نمی دهند

وی در ادامه صحبت‌های خود در پاسخ به اینکه آیا در پیشروی برنامه‌های مختص گردشگری ورزشی در استان همدان اقدامات خاصی را شاهد هستیم؟ نقش اداره ورزش و جوانان در این مسیر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ مطرح کرد: اینجانب در رفت و آمد به اداره ورزش و جوانان استان و هیئت ورزش‌های همگانی، مسئول محترم انجمن گردشگری ورزشی به سر می‌برم و دیده‌ام که مدیران ورزشی استان نسبت به هیچ سؤالی پاسخگو نیستند و کاری هم انجام نمی‌دهند.

این راهنمای گردشگری در ادامه به بیان برخی از انتقادات پرداخت و با گلایه‌مندی مطرح کرد: محل اجتماعات کوهنوردان و طبیعت‌گردان میدان میشان بود چرا این منطقه توریستی می‌شود؟ تا به حال برای تورهای گردشگری چه خدماتی ارائه داده شده است؟ چه‌قدر از نقطه نظرات صاحب سبک‌های این رشته ورزشی استفاده شده؟ آیا خود مسئولین می‌توانند مکان‌های گردشگری و طبیعت‌گردی همدان را نام ببرند و آیا به‌صورت میدانی تا به حال از این مکان‌ها بازدید کرده‌اند؟

   همدان و پتانسیل برگزاری تورهای گردشگری ورزشی کودکان

بیگلری با بیان اینکه به‌راستی بایستی به این سؤالات پاسخ داده شود، اظهار کرد: استان همدان این پتانسیل را دارد که در عرصه برگزاری تورهای گردشگری ورزشی قدم بگذارد و یکی از اصلی‌ترین این موارد، گردشگری ورزشی در حوزه کودکان است.

وی در بخش پایانی گفت‌و‌گو تصریح کرد: برگزاری تورهای گردشگری ورزشی (کودکان) یکی از پتانسیل‌هایی است که کاملاً در استان احساس می‌شود، با آموزش و گردشگری در طبیعت می‌توانیم گروه سنی را با نوع برخورد و رفتار محیطی به‌صورت عملی در محیط‌زیست را آشنا کنیم. کودکان در نسل‌های آینده با آموزش‌های فراگیر جزو سرمایه‌های گردشگری ورزشی محسوب می‌شوند و توجه به این نکته ضروری است.

به‌راستی گردشگری نه‌تنها یک عامل رشد اقتصادی نیست، بلکه بستری جهت نیل به اهداف توسعه است، گردشگری انواع مختلفی دارد و آن‌قدر انعطاف پذیر است که می‌تواند خود را با شرایط، علایق و سلایق وفق داده و برگ جدیدی را رو کند. یکی از انواع گردشگری، طبیعت‌گردی، گردشگری سلامت، ورزشی، روستایی، کشاورزی و گردشگری تندرستی است؛ مواردی که همه در کنار هم می‌توانند یک مجموعه خوب را به مخاطب خود ارائه نمایند.

موضوعی که می‌تواند در قالب مسابقات ورزشی، بازدید از جذابیت‌های مشهور مربوط به ورزش (به عنوان مثال اصطبل ورکانه یا پیست اسکی و کوهستان الوند) نیز حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشد.

در حالی که بسیاری از استان‌ها در پی ورود به عرصه گردشگری ورزشی هستند، استان همدان همچنان برنامه‌های گردشگری را زیر سایه کرونا برده و در سکوت سنگینی آن‌ها را تنها گذاشته است؛ این درحالی است که این استان دارای ظرفیت‌های بسیاری در این مسیر است و حال باید دید به‌راستی این وضعیت تا چه زمانی قرار است ادامه داشته و شاهد فرصت‌سوزی‌ها باشیم؟

چندی پیش بود که مدیرکل ورزش و جوانان استان همدان با بیان ایکه همدان، استان سرآمدی است اما ما از زاویه دیگر به همدان نگاه می‌کنیم و از آن‌جایی که سطح ارتفاع همدان می‌تواند برای بالا بردن سطح گلبول‌های قرمز حائز اهمیت باشد، برای ورزشکاران بسیار مهم است، مطرح کرد: سعی کردیم این اتفاق در سریع‌ترین زمان صورت بگیرد، در این برنامه ما می‌توانیم جذب توریسم ورزشی و گردشگری ورزشی داشته باشیم.

حمید سیفی با اشاره به اینکه استان‌های دیگر از نظر ارتفاع نمی‌توانند این کمپ‌ها را داشته باشند و فقط سه استان قابلیت این کار را دارند، خاطرنشان کرد: این کمپ می‌تواند از نظر انتقال مهارت، مسائل فرهنگی، مسائل اجتماعی بسیار مهم و تأثیرگذار باشد.

حال با این تفاسیر، امید است تا شاهد فرصت‌سوزی در این روزهای آغشته به کرونا نباشیم، چراکه جدا شدن پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین از برنامه‌های گردشگری مساوی است با خروج تیم و گروه‌های تخصصی گردشگری از این عرصه و این موضوع نه‌تنها به ضرر گردشگری است بلکه اقتصاد استان را نیز با مشکلاتی روبرو خواهد کرد.

به عنوان سخن آخر، امید است تا کرونا بهانه‌ای برای سکوت گردشگری استان همدان نباشد و برنامه‌ها آن قدر منعطفانه و با خوش‌سلیقگی و البته مسئولانه دنبال شوند که شاهد رونق دوباره گردشگری در زمینه‌های به‌روز، نو، ایمن، سلامت‌محور و هوشمندانه و پیشروی موضوع گردشگری ورزشی در استان همدان باشیم.