در بررسی علل کاهش تمایل جوانان به ازدواج مطرح شد؛

از سنگ‌اندازی بانک‌ها تا افزایش بی‌سابقه تورم

عدم تعهدات برخی از بانک‌های قرض‌الحسنه دردسرساز شده است

اولین روز از ماه ذی‌الحجه سالروز ازدواج و زیباترین پیوند آسمانی در جهان اسلام است که نمونه تکرار شدنی در تاریخ ندارد. در تقویم کشور روز ازدواج حضرت فاطمه زهرا (س) و حضرت علی (ع) به نام روز ازدواج نام‌گذاری شده است و همین موضوع سبب شده است در این روز مسئولان کشور کمی بیشتر به فکر ازدواج جوانان و برداشتن موانع پیش روی آن‌ها بوده و آمار‌های مربوط به ازدواج را اعلام کنند.

امروز مشکلات و مسائلی که بر سر راه جوانان وجود دارد به‌قدری زیاد است که جوانان را بر سر یک دوراهی قرار داده که یا باید قید ازدواج را زده و آن را به تعویق بیندازند، و یا بعد از تلاش‌های طولانی و مرارت‌های زیاد به‌سختی به نتیجه خواهند رسید و یا به‌طور کلی قید آن را خواهند زد. در بروز این مشکلات نمی‌توان یک نفر و یا یک نهاد را مقصر دانست بلکه عوامل فرهنگی و اجتماعی زیادی دست‌به‌دست هم داده‌اند تا این سنت الهی را در مسیر سخت و دور از دسترس قرار دهد.

مشکلات فرهنگی و اجتماعی از یک سو و پرداخت سخت‌گیرانه تسهیلات وام ازدواج توسط بانک‌ها باعث شده که بسیاری از زوجین نا امید از دریافت وام ازدواج شده و به تبع آن از آینده‌ای که در ابتدا با مشکل و سختی آغاز می‌شوند مأیوس شوند.

در همین راستا و با موضوع مشکلات پیش‌روی ازدواج جوانان با چند جوان همدانی و سپس معاونت جوانان اداره کل ورزش و جوانان استان همدان به گفت‌وگو نشسته که نتیجه را باهم می‌خوانیم:

خانم ابراهیمی 32ساله در گفت‌وگو با خبرنگار سپهر‌غرب در این راستا گفت: خواستگاران زیادی دارم اما مگر می‌توان با این تورم و مشکلات اقتصادی که خانواده‌های ایرانی گریبانگیر آن هستند به فکر ازدواج افتاد من زمانی که تصور می‌کنم باید در این شرایط اقتصادی جهیزیه تهیه کنم از ازدواج کردن منصرف می‌شوم.

وی با بیان اینکه خواهرم چند ماه گذشته عقد کرده اما از آن زمان تاکنون نتوانسته وام ازدواج خود را دریافت کند، مطرح کرد: قوانین سخت‌گیرانه بانک برای ارائه وام ازدواج باعث شده است که زوجین از درخواست خود منصرف شوند.

خانم مولایی با بیان اینکه دوسال است نامزد هستم و تورم، وضعیت بد اقتصادی و بیماری اجازه نمی‌دهد که مراسم مختصری بگیریم و زندگی خود را شروع کنیم، عنوان کرد: اگر سری به بازار لوازم خانگی بزنید متوجه خواهید شد که قیمت‌ها روزانه در حال تغییر است و بسیاری از زوجین حتی نمی‌توانند لوازم اساسی زندگی خود را تهیه کنند.

وی در ادامه با بیان اینکه وضع موجود باعث شده تا بسیاری از زوجین ناامید شوند، تصریح کرد: واقعاً زوجین امروزی با مشکلات زیادی مواجه بوده و کمتر از گذشته کنار یکدیگر هستند.

  نمی‌توانیم برای یکدیگر وقت بگذاریم

مولایی با بیان اینکه من و همسرم هر دو کارمند هستیم و در طول روز زمان زیادی را بیرون از خانه مشغول کار هستیم، عنوان کرد: زمانی که از کار بیرون فارغ می‌شویم به‌قدری خسته هستیم که نمی‌توانیم برای هم وقت بگذاریم.

آقای حسنی با بیان اینکه خانواده نقش مهم و تعیین‌کننده‌ای در امر ازدواج جوانان دارد، مطرح کرد: آن‌ها می‌توانند با راهنمایی‌ها و کمک‌هایشان گره‌گشای بسیاری از مشکلات پیش‌روی جوانان باشند اما بعضی از والدین در مسیر انتخاب و ازدواج فرزندانشان به‌قدری سخت‌گیر و باریک‌بین می‌شوند که تبدیل به بزرگ‌ترین مانع ازدواج فرزندانشان می‌گردند.

وی در ادامه عنوان کرد: گاهی والدین آرزوهای بر باد رفته خود را در هنگام ازدواج به فرزندانشان تحمیل می‌کنند و با بهانه‌تراشی و گذاشتن شرط و شروط‌های سخت‌گیرانه مثل، تعیین مهریه‌های بالا، ایراد گرفتن به تحصیلات، قیافه، محل زندگی، گرفتن عروسی‌های آن‌چنانی ازدواج را از مسیر طبیعی آن خارج می‌کنند.

حسنی افزود: چندین سال است که به‌دنبال یک دختر خوب برای زندگی هستم. تاکنون خواستگاری‌های زیادی رفتم و من مشکلی برای انتخاب همسر آینده خود ندارم اما خانواده‌ام به‌خصوص مادرم هیچ دختری را نمی‌پسندند و بهانه‌گیری می‌کند.

  در استان همدان فقط شهرستان نهاوند توانسته مجوز خیریه ازدواج را دریافت کند

در ادامه معاونت امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان با بیان اینکه در سال گذشته هشت هزار و 748 فقره تسهیلات ازدواج به جوانان پرداخت شده است، عنوان کرد: این تسهیلات با اعتباری بالغ‌بر10 میلیارد و 733 میلیون و 420هزار تومان در سال گذشته به جوانان متقاضی پرداخت شد.

جمال لطیفی با بیان اینکه در سه ماه نخست سال جاری سه میلیارد و 830 میلیون و 900 هزار تومان تسهیلات به زوجین ارائه شده است، تصریح کرد: در حال حاضر هشت هزار و 733 جوان در انتظار دریافت وام ازدواج هستند که این تعداد دو هزار و 300نفر از سال گذشته درخواست وام ازدواج دادند و درخواست آن‌ها به امسال منتقل شده است.

وی با اشاره به مسکن جوانان، مطرح کرد: بر اساس مصوبه ستاد ساماندهی استانداری مقرر شد که اداره کل مسکن شهرسازی زمینی را برای تخصیص مسکن جوانان در اختیار اداره کل و ورزش و جوانان قرار دهد.

معاونت امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان استان همدان با بیان اینکه بر اساس مقررات زوج‌های جوان، خانم‌های مجرد بالای 35 سال، قهرمانان ورزشی و نخبگان می‌توانند از تسهیلات مسکن جوانان استفاده کنند، اظهار کرد: تاکنون 170 نفر به‌صورت آفلاین در طرح ثبت‌نام کردند.

لطیفی با بیان اینکه به مناسبت گرامیداشت هفته ازدواج 68 برنامه برای این هفته در نظر گرفته‌ایم، عنوان کرد: در این راستا از سمن‌هایی که در حوزه ازدواج و سبک زندگی فعال هستند درخواست کردیم که با ارائه طرح‌های خود و انعقاد قرارداد ما را در این هفته یاری کنند.

وی با اشاره به پویش مشاوره با حضور مدیر مراکز مشاوره به مناسبت هفته ازدواج، خاطرنشان کرد: در این هفته تمام خدمات مشاوره قبل و بعد از ازدواج در مراکزی که با این ارگان قرارداد دارند به‌صورت رایگان انجام می‌شود.

   مجمع خیرین ازدواج می‌تواند راهگشای مشکلات جوانان در حوزه ازدواج باشد

معاونت امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان استان همدان با بیان اینکه وزارت کشور و فرمانداری‌ها متولی مجوز خیرین و مؤسسات ازدواج هستند، عنوان کرد: در این راستا اداره کل ورزش و جوانان اجازه ورود به این مباحث را ندارد.

لطیفی با بیان اینکه بعد از گذشت سال‌ها فقط شهرستان نهاوند مجوز خیرین ازدواج را دریافت کرده است، مطرح کرد: هنوز شهرستان‌های تویسرکان، فامنین و همدان نتوانستند مجوز خیریه ازدواج را دریافت کند.

وی در ادامه با بیان اینکه پیشنهاد ما این است اخذ مجوز‌های خیرین و مؤسسات ازدواج به وزارت ورزش و جوانان سپرده شود، تصریح کرد: مجمع خیرین ازدواج می‌تواند راهگشای مشکلات جوانان در حوزه ازدواج باشد.

معاونت امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان بیان کرد: ایجاد و رونق مراکز خیریه ازدواج یکی از اهداف و برنامه‌های مهم اداره کل ورزش و جوانان تا پایان سال جاری است.

لطیفی با اشاره به دلایل عدم تمایل جوانان به ازدواج، مطرح کرد: ریشه اقتصادی و فرهنگی مهم‌ترین علل کاهش تمایل جوانان به ازدواج شناخته شده است.

وی با اشاره به مشکلات اقتصادی موجود اذعان کرد: در این راستا می‌توان بی‌کاری جوانان، چشم و هم‌چشمی، مهریه‌های سنگین، تجمل‌گرایی، برگزاری مراسم‌های پرهزینه و غیره اشاره کرد.

معاونت امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان استان همدان با اشاره به موانع فرهنگی ازدواج، افزود: همان‌طور که می‌دانید در حال حاضر سن ازدواج افزایش یافته است و دیگر همانند گذشته تجرد به‌عنوان یک ناهنجاری در جامعه شناخته نمی‌شود.

لطیفی با بیان اینکه در حال حاضر خانواده‌ها و فرزندان تمایل کمی به ازدواج کردن نشان می‌دهند و همانند گذشته خانواده‌ها خواستار ازدواج به هنگام فرزندان خود نیستند، عنوان کرد: خانواده‌ها در جوامع امروزی به امر ازدواج نگاه جدی همانند داشتن اشتغال، مسکن، معافیت از سربازی و غیره ندارند.

وی با بیان اینکه متأسفانه در جوامع مدرن امروزی اعتقاد مردم نسبت به مسائل مذهبی و اعتقادی کم‌تر شده است، تصریح کرد: به عقیده بنده اگر مشکلات اشتغال و مسکن جوانان حل شود قطعاً مشکلات فرهنگی که مانع ازدواج هستند هم کم‌رنگ‌تر خواهد شد.

معاونت امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان با بیان اینکه با برگزاری کارگاه آموزشی در خصوص ازدواج و مشکلات پیش‌روی جوانان می‌توان مشکلات فرهنگی را تا حدودی در جامعه کاهش داد، تصریح کرد: ایجاد و توسعه مراکز مشاوره ازدواج و آگاه‌سازی والدین می‌تواند در این راستا راهگشا باشد.

  عدم تعهدات برخی از بانک قرض‌الحسنه دردساز شده است

رئیس اداره امور شعب بانک ملی استان همدان با بیان اینکه برخی از بانک‌های قرض‌الحسنه که وظیفه اصلی آن‌ها پرداخت تسهیلات به زوجین به تعهدات خود عمل نمی‌کنند، عنوان کرد: برخی بانک‌های قرض‌الحسنه که وظیفه اصلی‌شان دادن وام ازدواج به زوجین است به تعهدات خود عمل نمی‌کنند و عملکرد خوبی هم در این خصوص نداشته و این امر باعث می‌شود که وظایف آن‌ها را دیگر بانک‌های دولتی انجام دهند.

امیر توماسی با بیان اینکه سه بانک دولتی همدان در سه ماه نخست سال حدوداً 70 درصد وام ازدواج را پرداخت کرده‌اند، اظهار کرد: در این راستا سه بانک ملی با 36 درصد، ملت با 17درصد و صادرات با 13درصد پرداخت از کل تسهیلات ازدواج استان رتبه‌های اول تا سوم را کسب و این سه بانک به تنهایی قریب به 70درصد وام ازدواج استان را پرداخت نموده‌اند.

وی با بیان اینکه در صورت تخلف بانکی در خصوص پرداخت تسهیلات بانکی و یا ایجاد قوانینی فراتر از قوانین حاکم، زوجین می‌توانند از آن بانک و شعبه شکایت کنند، عنوان کرد: در صورت تخلف بانکی، زوجین می‌توانند مراتب را از طریق مدیریت و یا واحد‌های نظارتی بانک مربوطه پیگیری نمایند.

دبیر کمیسیون هماهنگی بانک‌ها با اشاره به علت صف طولانی زوجین برای دریافت وام ازدواج، اظهار کرد: ناقص بودن پرونده، مشکلات مربوط به عدم امکان تأمین ضامن معتبر، عدم پیگیری متقاضی و.... از دلایل ایجاد صف وام ازدواج در استان می‌باشند.

حال با توجه آنچه گفته شد یک ازدواج موفق می‌تواند باعث آسایش جسم و آرامش روان فرد و جامعه باشد و به هر مقدار که ازدواج جوانان بر اساس موانعی که ذکر شد و یا موانع دیگر به تأخیر بیفتد تأثیرات منفی آن دامان جامعه را خواهد گرفت. حل این مشکلات نیازمند همدلی همه نهاد‌های اجتماعی، دولت و خانواده‌هاست که بتوانند جامعه را از بحران تأخیر در ازدواج جوانان برهانند.

از طرفی ازدواج جوانان، رفته‌رفته در حال تبدیل شدن به یکی از چالش‌های اصلی جامعه است. سبک زندگی جوانان ایرانی دیگر به‌مانند چند دهه پیش نیست و میل به تجرد بین آن‌ها روزبه‌روز در حال قوت گرفتن است.

12 میلیون جوان ایرانی اکنون در سن ازدواج قرار گرفته‌اند، اما بسیاری از آن‌ها یا تمایلی برای ازدواج ندارند و یا اینکه باید لباسی پولادین بپوشند و هفت‌خوانی از مشکلات را پشت سر بگذارند تا بتوانند وارد زندگی مشترک شوند.

اگر از خیلی از این جوان‌ها بپرسید که چرا از ازدواج فرار می‌کنند، شاید دلایل مختلفی از مشکلات اقتصادی و بیکاری گرفته تا نداشتن مسکن و تجمل‌گرایی خانواده و... را پشت سر هم ردیف کنند.

مشکلاتی که راه را برای ورود جوانان به یک زندگی جدید با دشواری‌های بزرگی مواجه می‌کند، تا جایی که حاضرند برای گرفتار نشدن در باتلاق این گرفتاری‌ها به‌راحتی قید ازدواج را بزنند و تنهایی را به زندگی مشترک ترجیح بدهند.

از طرف دیگر سخت‌گیری بانک‌ها برای اعطای وام‌های ازدواج سد محکمی بر سر راه جوانان و زوجین شده که بسیاری از زوجین بعد از طی مراحل دریافت تسهیلات از ازدواج کردن پشیمان می‌شوند.

تورم مشکل مهم دیگری است که جوانان را در ازدواج کردن منصرف می‌کند و اگر سری به بازار بزنیم متوجه این موضوع خواهیم شد.

گفتنی است در زمان انتشار این گزارش سکاندار معاونت جوانان تغییر کرد و یوسف خدرویسی به‌عنوان سرپرست معاونت فرهنگی و جوانان منصوب شد.