سال‌هاست که موضوع محیط زیست و حفاظت از جنگل‌های عروس زاگرس به یک دغدغه‌ای دردآور برای مردم استان تبدیل شده است.

حتما شما هم در هفته‌های گرامیداشت درختکاری و طبیعت سالانه شاهد بسیاری از صحنه‌های کاشت نهال توسط مردم و مسوولین بوده‌اید اما آیا تا کنون به این موضوع فکر کرده‌اید که هزینه‌ی این نهال‌ها از کجا تأمین می‌شود و چرا هر سال لازم است که نهال بکاریم؟ چرا پس از گذشت این سال‌ها و کاشت میلیون‌ها نهال، باز هم مشکلات محیط زیست کماکان پابرجا هستند و اثری از نهال‌های کاشته شده سال‌های گذشته نیست؟

آنچه که مردم طی این سال‌ها از جنگل‌های استان ایلام شنیده‌اند اغلب خبرهای مربوط به آتش سوزی جنگل‌ها و مراتع بوده اما در این میان داغی سوزان‌تر از آتش نیز بر قلب عروس زاگرس نشسته است؛ جنگل‌های ایلام این روزها دشمنی خطرناک‌تر از آتش را هم در مقابل خود دارند و آن مدیران و مسوولین بی‌کفایت این استان هستند.

سال‌هاست که بودجه‌های مربوط به درختکاری و آبخیزداری درختان آفت زده را در جاهای دیگر خرج می‌کنند و با وجود تخلفات گسترده و پرونده‌های باز قضایی به کار خود ادامه می‌دهند.

  سلسله تخلفات متعدد علیرغم تذکرات متعدد از سوی ناظرین

یک منبع مطلع نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس گفت: در سال‌های 97، 98 و 99 تخلفات متعدد و گسترده‌ای رخ داده است و با وجود تذکرات متعدد از سوی ناظرین و بازرسان بودجه‌ی این ادارات نه تنها قطع نشده بلکه افزایش نیز پیدا کرده است.

وی افرود: آمارهایی که از سوی اداره‌ی مربوطه ارائه می‌شود صحت ندارد و بارها از آنها خواسته‌ایم که مختصات کاری‌هایی که ادعا می‌کنند صورت گرفته را روی نقشه و utm برای ما ارسال‌ کنند اما آقایان چیزی برای ارسال ندارند.

این مسئول گفت: قراردادهایی که بسته‌شده اغلب سوری هستند و این موضوع را همه می‌دانند؛ برخی از مدیران با توجه به اینکه قدرت خرید مدیران و مسئولین مختلف را دارد، راست راست راه می‌روند و کسی هم کاری به کارشان ندارد.

وی ادامه داد: چند وقت پیش که آقای رئیسی به عنوان رئیس قوه قضاییه از این موضوع مطلع شدند یک تیم سه نفره را برای بررسی و حل این مشکل پای کار آوردند و ما هم مدارک موجود از تخلفات مدیران متخلف را برای آنها ارسال کردیم.

وی به حمایت همه جانبه از برخی از مدیران کل اشاره کرد و گفت: این افراد به شدت توسط مدیران مختلف حمایت می‌شوند؛ به عنوان نمونه می‌توان به بایگانی شدن نامه رسیدگی به تخلفاتشان در دیوان محاسبات و همچنین ابلاغ مأموریت 10 روزه‌ به مقصد چین در روز اعلام رأی دادگاه برای بررسی تخلفات اشاره کرد.

برای اطلاع دقیق‌تر از حال و روز جنگل‌ها و مراتع استان به سراغ چند نفر از فعالین و دوست داران منابع طبیعی در استان رفتیم.

  سطح جنگل انبوه در ایلام 0/4 درصد است

داوودی‌نصر استاد دانشگاه و یکی از فعالان منابع طبیعی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس گفت: بر اساس آمارها از 641665 هزار هکتار جنگل‌های استان، سهم جنگل‌های دست کاشت فقط 0/6 درصد است که این موضوع نشان می‌دهد برای توسعه جنگل، سرمایه گذاری خاصی صورت نگرفته است.

وی ادامه داد: سطح جنگل انبوه در کشور 52 درصد است در حالی که این عدد در استان ایلام 0/4 درصد است؛ سطح جنگل تُنَک در کشور 13 درصد است در حالی که این عدد در استان ایلام 65 درصد بوده و این موضوع نشان می‌دهد که در استان متناسب با استاندارد کشوری پیش نرفته‌ایم.

داوودی‌نصر گفت: در سال 98 فقط 4000 هکتار از جنگل‌های استان تحت پوشش پروژه حفظ نباتات(مبارزه با آفات و امراض) قرار گرفته است؛ یعنی معادل 0/6 درصد از جنگل‌های استان بوده و آن هم در شرایطی که جنگل‌های استان حال و روز خوشی ندارند و با بی‌تدبیری، خشکسالی و آتش سوزی دست و پنجه نرم می‌کنند و در دهه‌های اخیر که وسعت بیابان در استان چند برابر شده، هر بار مسوولان استانی نیز ارتقا رتبه یافته‌اند.

وی ادامه داد: در حوزه مراتع وضع بدتر از حوزه جنگل است؛ مراتع متراکم فقط 3/5 درصد وسعت مراتع استان را تشکیل می‌دهند در حالی که وسعت مراتع متراکم در کشور 8/5 درصد است.

این فعال منابع طبیعی استان گفت: گزارشی از کار آبخیزداری که کار اصلی آن جلوگیری از فرسایش خاک است در آمارنامه کشاورزی سال 98 ارائه نشده است در حالی که فرسایش خاک در استان بالاتر از میانگین کشوری است.

وی افزود: بی‌توجهی به نقش اساسی روستاییان در حفاظت از جنگل‌ها و مرات و مشارکت پایین آنها در این زمینه، مشکلات منابع طبیعی را صد چندان کرده است و به جای سرمایه گذاری روی تشکیل و تجهیز یگان حفاظت فیزیکی و نظامی باید به نقش مردم و بخش خصوصی بیشتر توجه شود.

  فاجعه‌های بزرگ برای زیست بوم استان ایلام

مهدی نظری فعال منابع طبیعی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس گفت: حدوداً از دهه 70 ظلم و بی‌تفاوتی زیادی به جنگل‌های ایلام شد به طوری که احداث کارخانه سیمان در درون عالی‌ترین جنگل‌ها بلوط، ایجاد شهرک صنعتی و سایر پروژه‌ها در دل جنگل‌های ششدار، جاده سازی رها شده در مسیر قدیم جاده‌ایوان، جاده سازی پر پیچ و خم در ورودی ایلام، ایجاد پالایشگاه در دل جنگل و همچنین احداث پتروشیمی فاجعه‌های بزرگی را برای زیست بوم استان رقم زدند و واقعا ضربات وارد شده آنها قابل جبران نیستند.

وی ادامه داد: به شدت فرهنگ محیط زیست در بین مردم ما رو به تقویت است و مردمی که قبلا در هر نقطه از جنگل صدای تبر آنها شنیده میشد اکنون صدای بیلی که با آن درخت میکارند شنیده می‌شود که در نوع خود بی‌نظیر هستند و شکل گیری این فرهنگ نویدبخش آینده خوبی برای محیط زیست استانمان است.

این فعال منابع طبیعی افزود: ولی در کل مشکلات محیط زیست و درخت خیلی زیاد است و نیارمند توجه بیشتر مسوولین است که امیدواریم با مشاهده گرما و بی‌آبی و بی‌برقی بیشتر به فکر حفظ محیط زیست و درختان باشند.

  استقرار هیئت بازرسی در اداره کل منابع طبیعی

مهدی اصلانی، بازرس کل استان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: بنا بر اطلاعیه روابط عمومی بازرسی کل استان، هیئت بازرسی مستقر در اداره کل منابع طبیعی استان ایلام در راستای نظارت بر اجرای صحیح قوانین و حسن جریان امور و با بهره مندی از ظرفیت نظارت همگانی و تحقق مأموریت مردمی شدن نظارت و بازرسی و احقاق حقوق عامه، آماده دریافت کلیه شکایات، اعلامات مردمی درخصوص مشکلات و فسادهای احتمالی در خصوص بی‌توجهی در نگهداری و حفاظت، کیفیت نامناسب اجرای طرح‌ها و خشکیدگی نهال کاری‌ها و هدر رفت منابع مربوط به چاله کنی‌ها و توسعه جنگل‌ها را با ذکر موقعیت و مصادیق و عند الزوم مستندات از طریق سامانه رسیدگی به شکایات و سامانه گزارشگران فساد سازمان بازرسی کل کشور به نشانی‌های زیر است:http://gozaresh.bazresi.ir و https://shekayat.bazresi.ir/

مسعود منصور رئیس سازمان جنگل‌ها با وجود تخلفات آشکار نیز اقدام خاصی انجام نداده و در مقابل این موضوعات بی‌تفاوت بوده است و امروز زمان آن رسیده است تا مجریان فعلی قانون، که با شعار مبارزه با فساد رأی مردم را به دست آوردند به کمک دستگاه قضا دست این متخلفان را از منابع ملی قطع کرده و امید است در این راه هیچ هدیه‌ای از سوی امثال آقایان مدیر مانع اجرای قانون نشود.