لزوم تقویت محتوای سخنرانی و مداحی‌های هیئات حسینی

سپهرغرب، گروه خبر: در ایامی قرار داریم که درباره‌اش امام خمینی (ره) فرمود "این محرم وصفر است که اسلام را زنده نگه‌داشته است" ایامی که در آن به ذکر مصائب اهل بیت(س) مانا است. مناسک دینی نقش بسیار مهم و بسزایی در سازندگی جامعه دارند. در هویت شیعی برگزاری مناسک دینی همانند عزاداری‌های محرم شناخته شده است؛ اما نکته ی مهم رابطه متقابل مناسک با مذهب است. به تعبیری تغییر ودگرگونی در مناسک بر مذهب نیز اثر مستقیم دارد. هدف از برگزاری مناسکی مانند عزاداری در ایام محرم؛ می‌بایست برگرفته از اصول و اهداف دین اسلام باشد. اگرچه شرایط اجتماعی و تغییرات آن بر نحوه برگزاری مناسک تاثیر گذارند؛ به طوری که برخی صحبت از نظام مداحی« مدرن» یا «سنتی» در برگزاری مراسم‌ها یاد می‌کنند. از آنجا که جمع زیادی از جوانان مخاطب و شرکت کنندگان محافل مذهبی هستند به تبع آن سلایق مختلفی در هدایت مراسم دخیل می‌گردند. توجه به امور حاشیه ای، نوع متن ومحتوا، سبک ونحوه اجرا و نوع لحن وحتی نور و مدیریت صحنه مداحی از موارد قابل بررسی از تفاوت‌های مداحی سنتی و مدرن است. باید اذعان داشت ورود تکنولوژی‌های رسانه‌ای مختلف با ابزارهای متفاوت آن، تاثیر خود را بر افکار عمومی و نحوه مداحی می‌گذارند.

در «مداحی مدرن» غلبه شور بر شعور، تاکید زیاد بر صورت و فرم، استفاده از ملودی‌های غیرمذهبی، جوان‌پسند، نگاه به مداحی به عنوان شغل از جمله شاخص‌های مورد توجه هستند. در نهایت باید گفت سبک‌ها وشیوه‌های متفاوت مداحی، حضور افراد وگروه‌های اجتماعی متعدد با سلایق مختلف را ایجاد می‌نماید. اما در این نوشتار با اشاره ای کوتاه به اهمیت شرایط حاکم فرهنگ و پدیده‌های اجتماعی وتاثیر مناسک لازم است به«بایدها» و«نبایدها» به عنوان شاخص ومعیار در منظر مداحان و سخنرانان توجه نمود. این مسئله که مداحی باید جنبه هدایت و هدایتگری داشته باشد و آن را تبیین کند، در کنار بیان احساس و عواطف ونقل صحیح با ترسیم وپشتوانه فکری به تحلیل محتوا تکیه کند، شرایط اجتماعی روز را درست بشناسد و رابطه درست و صحیحی بین نیازها و بیان معارف نهفته دینی داشته باشد و به تبلیغ آن بپردازد. به تعبیری این هنر مداح است که باید نکته سنج و بادقت رسالت خود را به اتمام برساند و فرصت‌ها را قدر بداند. البته دستگاه‌های فرهنگی از جمله سازمان تبلیغات اسلامی و برخی از دانشگاه‌ها از جمله دانشگاه علمی و کاربردی در کنار حوزه‌های علمیه تلاش‌هایی داشته اند اما سامان مند نمودن نظام مداحی با نگاهی جامع یک ضرورت فعلی و آتی محسوب می‌شود. از منظر مقام معظم رهبری بارها توصیه‌های متعددی نسبت به مقوله مداحی شده است.از« بایدهای مداحی» بیان شده این بوده است که مداحی، جوان‌ها را به انسان‌های کارآمد با عزم جزم تبدیل کند، از مباحث کاربردی زندگی ائمه(علیه السلام) استفاده شود، آنچه برای عاقبت به خیری احتیاج است به مردم بیان شود، هر کلمه‌ی شعر آموزنده باشد، به قرآن در هیئت‌ها توجه شود، اخلاق را در جامعه رشد بدهد، مناقب متقن خوانده شود، با سینه‌زنی، معرفت‌افزایی شود، و اما از «نبایدها» اینکه نباید از مطالب خرافه استفاده شود، نباید هیئت‌ها سکولار باشند، نباید تعرض و بدگویی شود، نباید در هیئت لخت بشوند و بالا و پایین بپرند و ندانند چه می‌گویند، نباید کینه‌ورزی و تحریک عقاید مذهبی باشد، نباید آهنگ‌های بد بخوانند، نباید فرصت مداحی را ضایع کنند... انشاءا...