اربعین محل رویش سربازان در تمدن نوین اسلامی

مسیرهای راهپیمایی اربعین، محل رویش هستند، رویش انسان‌هایی که خود را برای سربازی در مسیر تمدن نوین اسلامی آماده می‌کنند. تمدن نوین اسلامی به نیروهای جوان، نخبه و با انگیزه نیاز دارد.

رهبر معظم انقلاب اسلامی 27 شهریور خطاب به موکب‌داران عراقی و خادمان راهپیمایی اربعین فرمودند: «راهپیمایی اربعین می‌تواند زمینه‌ساز تحقق هدف نهایی امت اسلامی یعنی تشکیل تمدن عظیم و نوین اسلامی باشد». ایشان چندی قبل نیز در "بیانیه‌ گام دوم انقلاب" به تمدن نوین اسلامی و حرکت مداوم و جدّی به سوی تحقق این تمدن اشاره داشتند و اینک نیز راهپیمایی اربعین را زمینه‌ساز این تمدن دانسته‌اند.

ایده تمدن نوین اسلامی که برگرفته از آیات قرآن و روایات ائمه علیهم‌السلام است و در بیانات حضرت امام خمینی (ره) نیز دیده می‌شود، به عنوان یک آرمان بلند به دنبال ایجاد یک جامعه اسلامی نمونه است که مشخصه نهایی آن، ظهور منجی آخرالزمان و تکمیل رسالت انبیا علیهم‌السلام است. برای معرفی ابعاد و فرایند تحقق این تمدن، تولید نظریه می‌تواند در دستور کار نخبگان اسلامی قرار گیرد و نظریه‌پردازی در مورد راهپیمایی اربعین به عنوان یک تحول عظیم و بی‌نظیر، زمینه حرکت در مسیر تمدن نوین اسلامی را روشن‌تر می‌کند. در این روند نقش اساتید حوزه و دانشگاه و به ویژه پژوهشگران علوم انسانی بسیار مهم است و تشکیل کرسی‌های اندیشه‌ورزی برای تبیین گفتمان نقش همایش اربعین در تشکیل تمدن نوین اسلامی حائز اهمیت است.

در دوران تمدن نوین اسلامی، مسلمانان یکپارچه و متحد در خدمت اهداف بلند آموزه‌های اسلامی هستند و راهپیمایی اربعین نیز حجتی برای وحدت است. در این همایش، پیروان همه مذاهب اسلامی با شعار "حبّ الحسین یجمعنا"، متحد و همسو هستند و در سایه اعتصام به ریسمان الهی که همان ریسمان اهل‌بیت رسول‌الله علیه‌السلام است، به یکدیگر عشق می‌ورزند. در اربعین غنی و فقیر برابرند و رنگ، نژاد، ملّیت و قومیت مطرح نیست. در کنار شیعیان و سنّی‌ها، حتی مسیحیان، زرتشتی‌ها و صوفی‌ها نیز در صحنه تبلیغ و ترویج آرمان‌های عاشورا حاضر هستند. در این میدان، محبت امام حسین علیه‌السلام بالاترین عامل همبستگی است و از این رو این حادثه عظیم، می‌تواند از پایه‌های شکل گیری تمدن نوین اسلامی باشد.

همایش عظیم اربعین محل بروز و ظهور زیباترین خصائص انسانی و یکی از ملزومات تشکیل تمدن نوین اسلامی است. نیایش و ارتباط با معبود، خدمت و محبت به همنوع، مهمان‌نوازی بدون توقع، تواضع و اخلاص، صبر و مقاومت، از خصوصیات انسان‌هایی است که قدم در این مسیر گذارده و در راه ابلاغ و اعتلای پیام عاشورا حرکت می‌کنند. این خصوصیات انسانی، ارکان شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی هستند. در مسیرهای راهپیمایی اربعین، سبک زندگی اسلامی شکل می‌گیرد، ایثار به مرز کمال می‌رسد و جلوه‌های ناب صفات حسنه انسانی جلوه‌گر می‌شود. مردم عراق همانند انصار از مهمانان خود پذیرایی می‌کنند و زوّار سیدالشهداء علیه‌‌السلام را همچون خویشان خود گرامی می‌دارند. مسیرهای راهپیمایی اربعین، محل رویش هستند، رویش انسان‌هایی که خود را برای سربازی در مسیر تمدن نوین اسلامی آماده می‌کنند.

تمدن نوین اسلامی به نیروهای جوان، نخبه و با انگیزه نیاز دارد و تجلّی این نسل در راهپیمایی اربعین است. نسل جوان، سرمایه‌‌های اصلی و موتورهای محرکه این حرکت هستند و با حضور پررنگ آن‌ها در صحنه، می‌توان به ایده تمدن اسلامی در دنیای امروز جامه عمل پوشانید. تمدن نوین اسلامی با الهام از فلسفه مهدویت، دارای تفکر انسان‌دوستانه و عدالت‌خواهانه است و آینده‌ای امیدبخش را به انسان‌ها نوید می‌دهد.این تمدن، هدایت انسان‌ها در مسیر اعتلای کرامت انسانی را مدنظر دارد، به دنبال توسعه عدالت و مبارزه با تبعیض و فاصله‌های طبقاتی و در پی رشد معنویت و مقابله با اشرافیت و استکبار است. راهپیمایان اربعین، جامعه‌ای خداجو را تشکیل می‌دهند که با خصوصیات انسانی و الهی خود، عاشقانه به سمت اهداف عالیه‌ تمدن نوین اسلامی حرکت می‌کنند.

بازخوانی و بازشناسی مبانی اندیشه‌ای مقام معظم رهبری از جهت مفهومی و ساختاری در مورد راهپیمایی عظیم اربعین و تولید ادبیات در این زمینه با استفاده از اندیشه‌های ایشان و همچنین اهتمام نخبگان و اندیشمندان ایرانی و منطقه‌ای به ایده‌پردازی درباره نظریه اربعین و تمدن نوین اسلامی، می‌تواند گام‌های آغازین برای تحقق دیدگاه‌های رهبر معظم انقلاب اسلامی باشد.

* محسن پاک‌آیین، عضو شورای راهبری مجمع جهانی صلح اسلامی