ذرت‌های آلوده، انهدام یا بازگشت؟

قرار بود ماه گذشته ۱۴۰ هزار تن ذرت آلوده که در ۱۲ انبار بندر امام جا خشک کرده است، خارج شود، اما هنوز این ذرت‌ها در بندر امام است.این خبر را چند منبع دولتی در گفت‌وگو با «ایران» تأیید کرده‌اند.

این ذرت‌ها که بیش از ۲ هزار بار از سوی آزمایشگاه‌های سازمان ملی استاندارد، وزارت جهاد کشاورزی و وزارت بهداشت مورد بررسی قرار گرفته به سم آفلاتوکسین(نوعی از قارچ سمی) آلوده است.  از آنجا که بندر امام یکی از مهم‌ترین بنادر کشور در واردات کالاهای اساسی است و بیم آن می‌رود که ذرت‌های آلوده مشکلاتی را برای کالاهای اساسی ایجاد کند، سازمان بنادر و دریانوردی در ۱۲ انبار به‌صورت مجزا و البته قرنطینه ذرت‌های آلوده را نگهداری می‌کند و آن‌گونه که عنوان شده این انبارها پلمب است و هیچ گونه خطری سایر کالاهای اساسی موجود انبارهای سازمان بنادر را تهدید نمی‌کند.

 ذرت دو ساله

دو سالی است که ذرت آلوده از برزیل وارد کشورمان شده و هنوز به‌دلایلی که مشخص نیست از بندر خارج نشده است. صاحب کالا بارها وعده داده بود که این ذرت‌ها خارج خواهد شد اما با وجود فشار برخی دستگاه‌ها هنوز این ذرت در بندر امام وجود دارد و مانعی بزرگ در برابر واردات کالاهای اساسی به کشور شده است. از آنجا که واردات کالاهای اساسی نسبت به سال گذشته ۴۰ درصد افزایش یافته است، این بندر به انبار و محل نگهداری کالاهای اساسی نیاز مبرم دارد.

یک کیلو هم نیامد

از ۱۴۰ هزار تن ذرت آلوده حتی یک کیلوگرم هم از سوی گمرک ترخیص نشده است، بدین جهت نباید هیچ نگرانی بابت این باشد که ذرت‌های آلوده وارد کشور شده و خوراک دام و طیور قرار گرفته است. دانه‌های ذرت آلوده که تغییر شکل داشته تحت هیچ شرایطی مجوز برای ورود به کشور نگرفتند و نخواهند گرفت. آن‌گونه که دولت به جمع‌بندی رسیده اگر صاحب کالا نتواند برای ذرت‌های آلوده خود مشتری در بازارهای خارجی پیدا کند، دولت می‌تواند کل محموله را منهدم کند.

ذرت آلوده به کشور دیگری برود

سؤال این است وقتی ذرتی برای ایران آلوده است، چطور کشور دیگر خریدار آن خواهد شد؟ این موضوع به استانداردهای ایران برمی‌گردد. از آنجا که استانداردهای ایران به اروپا نزدیک است، سم موجود در ذرت خوراک دام خیلی بیشتر از حد استاندارد کشورمان است، بدین جهت امکان دارد در کشورهای دیگر با توجه به سطح استانداردها خریدار پیدا شود.

مقیاس‌ها فرق دارد

نیره پیروز بخت، رئیس سازمان ملی استاندارد درباره چنین موضوعی گفته بود: میزان نوعی سم در برنج وارداتی به ایران به طور مثال ۱۰ است اما ممکن است این میزان در برخی دیگر از کشورها ۵۰ باشد چراکه میزان مصرف آنها کمتر از ایران است، به هر حال این مقیاس‌ها در کشورها متفاوت است.

دو راه برای صاحب کالا

صاحب ذرت آلوده مدعی شده که می‌خواهد بار خود را به کشور مبدأ برگرداند یا مشتری جدیدی پیدا کند، اما گذشت زمان نشان داد که وی هیچ موفقیتی به دست نیاورده است و به نظر می‌رسد مدت زمان طولانی‌تری این ذرت‌ها در بندر امام باقی بماند.

واردکننده خبر داشته؟

گمانه زنی‌ها بر این محور است که واردکننده ذرت آلوده نسبت به آلوده بودن این محموله مطلع بوده و از آنجا که با قیمت پایین ذرت آلوده را خریداری کرده، بر این باور بوده که هیچ اتفاقی رخ نخواهد داد و حتی دستگاه‌های نظارتی چون استاندارد و وزارت بهداشت متوجه نخواهند شد این در حالی است که در اولین روزهایی که ذرت خوراک دام و طیور از کشتی تخلیه شد، بازرسی‌های سلامت انجام و در نهایت مشخص شد که این محموله‌ها آلوده هستند و امکان ورود به کشور را ندارند.

نهاد نظارتی در مبدأ

این ذرت‌ها با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد کشور شده و هر روزی که ذرت‌ها در بندر است، ارزهای دولتی به هدر می‌رود. برخی منابع مطلع می‌گویند که افراد ذینفوذ در واردات ذرت نقش داشته‌اند و از سوی یک نهاد عالی امنیتی که به موضوع امنیت غذایی و خرید ذرت آلوده از مبدأ(برزیل) حساس بوده و آن را کشف کرده است.

لابی واردکننده

یک منبع آگاه می‌گوید: گویا واردکننده اصلی ذرت آلوده به‌دنبال این بوده است که از طریق لابی نسبت به واردات ذرت به کشور مجوز بگیرد چرا که اعتقاد دارد در ایران قوانین سختگیرانه است و در سایر کشورها این حجم از سم آفلاتوکسین (نوعی قارچ سمی) خطرناک نیست.

ذرت آلوده وارد کشور نخواهد شد

در این میان، یک منبع آگاه دولتی می‌گوید: که تحت هیچ شرایطی ذرت آلوده وارد کشور نخواهد شد و باید با سرعت این ذرت‌های آلوده از کشور خارج شود، اگر خارج نشود از طریق مراجع قضایی پیگیری‌های لازم صورت می‌گیرد.

۳۶۰ هزارتن خوراک دام شد

امیر خجسته، رئیس فراکسیون مبارزه با مفاسد اقتصادی در برنامه سلام صبح بخیر شبکه سه درباره آخرین وضعیت ذرت‌های آلوده گفته است: ۵۰۰ هزار تن ذرت توسط ۹ شرکت وارد کشور شده است. در این میان حدود ۳۶۰ هزار تن ذرت خوراک دام و طیور که سالم و عاری از بیماری بود وارد کشور شده است ولی ۱۴۰ هزار تن ذرت به جهت آنکه بیماری آفلاتوکسین (یک نوع سم خطرناک) داشته در بندر امام مانده است.

۳۵ میلیون دلار دولتی

وی با بیان اینکه ارزش ذرت‌های وارد شده با ارز دولتی ۳۵ میلیون دلار (از آنجا که ذرت خوراک دام و طیور در زمره کالاهای اساسی است به آن ارز دولتی اختصاص یافته است) بوده است، می‌گوید: قرار بود طی مدت یک‌ماه وضعیت ذرت‌های آلوده تعیین تکلیف شود اما بیش از سه ماه طول کشیده است و هنوز نتوانستیم این موضوع را مشخص کنیم.

۲ هزار بار آزمایش

رئیس فراکسیون مبارزه با مفاسد اقتصادی ادامه می‌دهد: سازمان ملی استاندارد برای آنکه وضعیت ذرت‌های مانده در انبار بندر امام را بررسی کند، حداقل ۲ هزار بار آزمایش انجام داده است و این امر مورد تأیید وزارت بهداشت هم هست. وی می‌گوید: از نزدیک انبار ذرت‌های آلوده را دیده و از آنجا که این محموله به سم خطرناک آلوده است باید سریع‌تر نسبت به بازگشت آن به کشور دیگر اقدامات لازم صورت گیرد.

۲۷ روز گذشت

۱۶ مهرماه مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی گفته بود: ابلاغی به صاحب کالای ذرت داده شده تا حداکثر در مدت زمان دو هفته(یعنی ۳۰ مهرماه) عملیات بارگیری و انتقال به مقصد مورد نظر صاحب کالا انجام شود و اگر این کار را انجام ندهد، تبعاتی شامل وی خواهد شد.  از آنجا که صاحب کالا نسبت به ترخیص ذرت‌های آلوده اقدامی انجام نداده است و ۲۷ روز(۱۳آبان) از این وعده گذشته است با محمد راستاد، مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی گفت‌وگویی کوتاه انجام دادیم. وی گفت: صاحب کالا به‌صورت مستمر و مجدانه دنبال مشتری خارجی است تا بتواند محموله ذرت را به کشور دیگری صادر کند، اما هنوز موفق نشده است، امیدوار هستیم گیرنده کالا با سرعت بیشتری مشخص شود تا بتوان این ذرت‌ها را از بندر امام خارج کرد.

پرداخت هزینه انبار اهرم فشار

وی در پاسخ به این سؤال که چگونه می‌توان راهی یافت تا ذرت‌های آلوده از انبار بندر امام خارج شود، افزود: صاحب کالا به جهت هزینه انبارداری که پرداخت می‌کند به‌دنبال مشتری خارجی است، این امر برای صاحب کالا انگیزه بزرگی است تا دیگر مشمول پرداخت هزینه انبارداری نشود.

 امنیت غذایی حفظ شد

مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی در گفت‌وگوی خود تأکید کرد انبارهایی که ذرت آلوده در آن نگه‌داری می‌شود با انبار سایر کالاهای اساسی مجزا است و تمام اصول بهداشتی برای رعایت امنیت غذایی مردم انجام شده است، لذا در این خصوص هیچ نگرانی وجود ندارد.

۱۲ انبار گرفتار

عادل دریس، مدیرکل بنادر و دریانوردی خوزستان هم در گفت‌وگوی کوتاه بر این امر تأکید کرد که خواسته اصلی ما که بارها به آن اشاره کردیم تعیین تکلیف ذرت‌های آلوده است. وی ادامه داد: نسبت به‌سال گذشته میزان واردات کالاهای اساسی ۴۰ درصد بیشتر شده است، این رشد نشان می‌دهد که ما نیازمند انبارهای بندر هستیم. بیش از ۲ سال است که ۱۲ انبار بندر گرفتار ذرت‌های آلوده است.

انهدام ذرت‌ها

مدیرکل بنادر و دریانوردی خوزستان اظهار کرد: در تعیین تکلیف صورت گرفته دو راهکار وجود دارد، یک آنکه ذرت آلوده به کشور دیگری صادر یا کل محموله منهدم شود. در حال حاضر زمان قانونی برای فرآیند انهدام طی شده (حتی محموله در زمره کالاهای متروکه قرار گرفته) است. لذا امیداریم اگر صاحب کالا نتوانست مشتری برای محموله خود پیدا کند، این ذرت‌ها منهدم شود.