اولویت‌ پژوهشکده توت‌فرنگی دانشگاه کردستان توسعه هیدروپونیک و خارج از فصل

سپهرغرب، گروه خبر: مدیر مرکز پژوهشی توت‌فرنگی دانشگاه کردستان یکی از اولویت‌ها در پژوهشکده توت‌فرنگی دانشگاه کردستان را تمرکز روی ماندگاری و تولید خارج از فصل توت‌فرنگی یعنی توسعه کشت‌گلخانه‌ای و هیدروپونیک عنوان کرد.

توت‌فرنگی یکی از میوه‌هایی است که گرچه در چند استان کشور تولید و در فصل بهار عرضه می‌شود، اما خاستگاه اصلی آن کردستان بوده، به‌طوری‌که این استان به‌عنوان قطب تولید توت‌فرنگی سالم و ارگانیک کشور مطرح است و درواقع این محصول که به طلای سرخ کردستان معروف شده، یکی از ظرفیت‌های مهم این استان است که ترویج و توسعه آن می‌تواند در رونق اقتصادی این خطه محروم سهم بسزایی داشته باشد.

کشت توت‌فرنگی در استان کردستان سابقه‌ای بیش از 150 سال دارد و آب‌وهوا، شرایط اقلیمی، بارش‌های مناسب و کشاورزان سختکوش همه دست‌به‌دست هم داده‌اند تا این استان به قطب تولید توت‌فرنگی کشور تبدیل شود.

توت‌فرنگی طی سال‌های اخیر و با برنامه‌های ترویجی جهاد کشاورزی کردستان، تولید آن توسعه زیادی یافته و به دلیل وجود بازار فروش خوب، کشاورزان این خطه را بیش از هر زمانی به کشت و کار و تولید امیدوار کرده‌است.

حوزه معاونت پژوهشی و فناوری در دانشگاه کردستان در راستای سازمان‌دهی تحقیقات و پژوهش‌های علمی و کاربردی در خصوص محصول توت‌فرنگی در استان و پاسخ به نیازهای موجود در ابعاد فنی و فناوری، پژوهشکده توت‌فرنگی را از سال 91 با موافقت اصولی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و با هدف اجرای پژوهش‌های مربوط به به‌‌نژادی و به‌‌زراعی و بازار رسانی توت‌‌فرنگی در استان کردستان راه‌اندازی کرده‌است.

ازجمله مأموریت‌های مرکز پژوهشی به‌نژادی و به‌زراعی توت‌فرنگی دانشگاه کردستان, انجام طرح‌های پژوهشی بنیادی، کاربردی و توسعه‌ای در زمینه‌های مختلف به‌نژادی و به‌زراعی توت‌فرنگی و تحقیقات وابسته به آن‌ها، انجام خدمات مشاوره علمی و فنی در زمینه به‌نژادی و به‌زراعی توت‌فرنگی، انجام فعالیت‌های ضروری برای به‌کارگیری نتایج پژوهش‌های انجام‌شده، بررسی و شناسایی نیازهای پژوهشی بخش‌های تولیدی، خدماتی و اجرایی در زمینه به‌نژادی و به‌زراعی توت‌فرنگی و تلاش برای رفع آن‌ها، ایجاد تعامل فعال و سازنده با سایر مؤسسات و نهادهای علمی و پژوهشی در داخل و خارج کشور در چهارچوب مقررات و ضوابط، بهره‌گیری از آخرین نتایج تحقیقات و پیشرفت‌های علمی در تمامی مراحل فعالیت‌های پژوهشی, ترویج و انتشار نتایج مطالعات و پژوهش‌های انجام‌شده به‌صورت مجله علمی، کتاب، مجله‌های الکترونیکی و غیره است.

محمود کوشش‌صبا، مدیر مرکز پژوهشی توت‌فرنگی دانشگاه کردستان اظهار کرد: توت‌‌فرنگی یکی از محصولات مهم و تأثیرگذار در تأمین معیشت حدود 13 هزار خانوار کردستانی است.

وی افزود: سطح زیرکشت توت‌فرنگی در استان کردستان سه هزار و 400 هکتار است که امسال تقریباً حدود 47 هزار تن توت‌فرنگی در استان تولید شد.

     عدم مکانیزاسیون مزارع توت‌فرنگی باعث هزینه بالای تولید می‌شود

مدیر مرکز پژوهشی توت‌فرنگی دانشگاه کردستان به برخی مشکلات کشت این محصوص اشاره و تصریح کرد: متأسفانه مزارع توت‌فرنگی در استان کردستان کوچک و به‌طور متوسط 0.2 تا 0.3 هکتار از سطح مزارع است که همین موضوع مکانیزاسیون را با مشکل مواجه می‌کند؛ یعنی چون واحدها کوچک هستند امکان مکانیزاسیون کمتر وجود دارد و تمام مراحل کاشت، داشت و برداشت توت‌فرنگی به‌صورت سنتی انجام می‌شود و همین باعث بالا رفتن هزینه تولید است.

وی ابراز کرد: یکی دیگر از مشکلات در تولید توت‌فرنگی قیمت فروش آن در ایام اوج تولید است، چراکه تولید این محصول در یک فرجه زمانی کوتاه انجام می‌شود در آن زمان عرضه زیاد است و به تناسب، قیمت آن پایین می‌آید و همین باعث کاهش درآمد تولیدکنندگان و رغبت آن‌ها به کشت توت‌فرنگی می‌شود.

     لزوم توسعه کشت گلخانه‌ای توت‌فرنگی در کردستان

کوشش‌صبا یادآوری کرد: توت‌فرنگی در استان کردستان فقط طی دو ماه از سال شامل اردیبهشت و خردادماه تولید می‌شود، همین باعث انباشت زیاد محصول طی دو ماه در بازار، پایین آمدن قیمت فروش آن و ضرر بر کشاورزان می‌شود، درحالی‌که باید توت‌فرنگی‌کاران استان را ترغیب کنیم که با استفاده از پوشش‌های پلاستیکی و توسعه کشت در گلخانه تولید خارج از فصل را افزایش دهند تا در تمام فصول سال توت‌فرنگی تولید شده و درآمد مناسب عاید آن‌ها شود.

مدیر مرکز پژوهشی توت‌فرنگی دانشگاه کردستان ادامه داد: یکی از اولویت‌های ما در پژوهشکده توت‌فرنگی دانشگاه کردستان تمرکز روی ماندگاری و تولید خارج از فصل توت‌فرنگی یعنی توسعه کشت‌ گلخانه‌ای، هیدروپونیک است.

     پیگیر ایجاد واحد بسته‌بندی توت‌فرنگی هستیم

وی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه ضایعات بسته‌بندی‌های موجود توت‌فرنگی زیاد است، یکی از کارهایی که در پژوهشکده انجام می‌دهیم موضوع پیگیری ایجاد واحد بسته‌بندی جدید است که با مساعدت سازمان برنامه و بودجه و استانداری قرار است انجام دهند؛ درواقع می‌خواهیم یکسری دستگاه بسته‌بندی جدید خریداری کنیم، دستگاه‌هایی که در تمام دنیا از آن‌ها برای بسته‌بندی توت‌فرنگی و میوه‌های ریز استفاده می‌کنند.

کوشش‌صبا ابراز کرد: هرچند هزینه خرید اولیه این دستگاه‌ها بالا است اما در دانشگاه کردستان این ظرفیت را داریم که بر اساس نمونه‌های خریداری شده، نمونه‌های جدید بسازیم.

     اصلاح و توسعه ارقام جدید توت‌فرنگی سیاست‌ پژوهشکده توت‌فرنگی کردستان

مدیر مرکز پژوهشی توت‌فرنگی دانشگاه کردستان گفت: با توجه به اینکه یکسری ارقام توت‌فرنگی که از گذشته در استان کشت شده در زمان خاص خود جوابگو بوده اما امروز این ارقام نه جوابگوی نیاز تولیدکننده است و نه مصرف‌کننده، بنابراین اصلاح و توسعه ارقام جدید توت‌فرنگی از سیاست‌ها و اهداف ما است و در حال تحقیق روی جایگزین کردن ارقام تجاری به‌جای رقم بومی هستیم.

وی اضافه کرد: با توجه به اینکه توت‌فرنگی محصولی توجیه‌پذیر برای استان است و برند کردستان محسوب می‌شود و ازنظر ایجاد اشتغال و درآمد پایدار بهره‌برادران نقش بسزایی دارد، پس مطالعات و تحقیقات گسترده‌ای را روی آن آغاز کردیم و در همین راستا به‌ غیر از ارقامی که در حال حاضر در کردستان کشت می‌شود روی تولید ارقام جدید با ماندگاری و عملکرد بالاتر کار می‌کنیم.

کوشش‌صبا تصریح کرد: درمجموع، تولیدکننده دنبال ارقامی بوده که عملکرد بیشتری داشته و مصرف‌کننده هم دنبال ارقامی است که طعم و مزه بهتری داشته باشد، هر چند ارقام بومی شاید طعم و مزه بهتری داشته باشند اما ازنظر ظاهر، اندازه و نیاز تولیدکننده مناسب نیست و در این راستا یکسری برنامه اصلاح گونه‌های توت‌فرنگی در پژوهشکده در جریان است که گونه‌های مناسب‌تری تولید شود.

مدیر مرکز پژوهشی توت‌فرنگی دانشگاه کردستان ادامه داد: برای کاربردی‌ کردن و تجاری‌سازی تحقیقات و پژوهش‌های این مرکز، نیاز به ارتباط با سیستم‌های اجرایی داریم و درواقع این مرکز پژوهشی تقاضامحور است یعنی دستگاه‌‌های متولی و یا تولیدکننده باید درخواست خدمات و رفع مشکل داشته باشند تا مرکز پژوهشی به‌‌نژادی و به‌‌زراعی توت‌فرنگی بر اساس تحقیقات علمی آن‌ها را حل کند.

وی اذعان کرد: متأسفانه در استان ما چنین درخواست‌هایی وجود ندارد چراکه نه دستگاه متولی و نه تولیدکننده حاضر نیستند برای حل مشکل خود از طریق پژوهش، هزینه‌ای پرداخت کنند و همین باعث شده‌است که در یک چرخه بسته و محدود فعالیت کنند.

کوشش‌صبا اظهار کرد: درواقع پژوهشکده توت‌فرنگی یا باید پول تحقیقات خود را از کشاورز دریافت کند و یا یک نهاد مثل جهاد کشاورزی متولی آن باشد و هزینه تحقیقات را پرداخت کند.

مدیر مرکز پژوهشی توت‌فرنگی دانشگاه کردستان افزود: در بیشتر کشورهای دنیا تولیدکنندگان این پول را پرداخت می‌کنند زیرا به این سطح از اطمینان رسیده‌اند که این پولی که پرداخت می‌کنند برای آن‌ها ارزش‌افزوده ایجاد می‌کند، اما در کشور و استان ما متأسفانه چون سطح زیر کشت تولیدکنندگان ما کم است نباید انتظار داشته باشیم که آن‌ها با این درآمد پایین هزینه پژوهش را هم پرداخت کنند، پس این وظیفه نهادهای مرتبط در سطح کلان است که این کار را انجام دهند.

وی ابراز کرد: درآمد ما در این پژوهشکده بسیار محدود و ناچیز بوده و بیشتر امید ما به این است که مسؤولان استان از انجام تحقیقاتی که نیاز منطقه است حمایت کنند.

کوشش‌صبا اذعان کرد: توت‌فرنگی برند کردستان است حتی توت‌فرنگی استان‌های دیگر هم به نام و برند کردستان در کشور به فروش می‌رسد، اما در راستای توسعه کشت این محصوص و حفظ این برند باید مسؤولان استان مقداری عملیاتی‌تر قدم بردارند هرچند تا امروز حمایت‌های خوبی را در سطح استان انجام داده‌اند.

مدیر مرکز پژوهشی توت‌فرنگی دانشگاه کردستان گفت: باید با افزایش طرح‌های پژوهشی و تحقیقاتی در ارتباط با توت‌فرنگی میزان بهره‌وری مزارع موجود را بالا ببریم که درآمد خانوارها افزایش یابد.

وی عنوان کرد: از طرف دیگر باید بتوانیم صنایع فرآوری توت‌فرنگی را در استان افزایش دهیم که لازمه آن سرمایه‌گذاری بخش خصوصی است، اما ازآنجایی‌که طول زمان تولید و عرضه محصول توت‌فرنگی درنهایت دو الی سه ماه است بنابراین سرمایه‌گذار رغبتی به سرمایه‌گذاری برای دو الی سه ماه در سال ندارد و اصلاً هم به لحاظ اقتصادی به‌صرفه نیست، به همین دلیل نیاز است پنجره تولید افزایش پیدا کند و در کل طول سال تولید توت‌فرنگی ادامه داشته باشد.

     تأمین خوراک واحدهای فرآوری توت‌فرنگی با تولید خارج از فصل

کوشش‌صبا تأکید کرد: با تولید خارج از فصل توت‌فرنگی، هم خوراک واحدهای فرآوری توت‌فرنگی در استان فراهم می‌شود و هم در طول سال توت‌فرنگی وجود دارد و مصرف روزانه مردم تأمین می‌شود.

به گزارش خبرگزاری فارس؛ مدیر مرکز پژوهشی توت‌فرنگی دانشگاه کردستان ادامه داد: پژوهشکده توت‌فرنگی دانشگاه کردستان نهادی نوپا در استان است که هم مسؤولان دانشگاه کردستان و هم مسؤولان ارشد استان نظر خوبی به آن دارند، پس امیدوار هستیم این همکاری بیشتر، بهتر و عملیاتی‌تر ادامه داشته باشد و جایگاهی که پژوهشکده و موضوع پژوهش باید در بخش تولید استان داشته باشد محقق شود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: توت‌فرنگی یکی از ظرفیت‌‌های مهم استان کردستان است که ترویج و توسعه آن می‌تواند در رونق اقتصادی این خطه محروم سهم بسزایی داشته باشد، با مدیریت مناسب تولید، بازاررسانی مناسب و شناسایی بازارهای هدف، سود بیشتری عاید تولیدکنندگان توت‌فرنگی شده و درنتیجه انگیزه بیشتری برای تولید محصولی با کیفیت‌تر ایجاد خواهد شد.