انحلال پژوهشکده آبخیزداری، بی‌‌تفاوتی دولت را در قبال سیل نشان می‌دهد

سپهرغرب، گروه کشاورزی: کارشناس منابع آب با بیان اینکه پژوهشکده آبخیزداری، منشأ دستاوردهای بسیار مهمی در کل کشور بوده است، گفت: انحلال این پژوهشکده در پوشش «ادغام»، اعلام بی‌‌تفاوتی دولت به مردم در قبال سیل است.

حمید سینی‌‌ساز، کارشناس منابع آب، کشاورزی و آبخیزداری، با انتقاد از ادغام پژوهشکدۀ حفاظت خاک و آبخیزداری در مؤسسه تحقیقات جنگل‌‌ها و مراتع کشور گفت: اگر تا پیش از بهار 97 و آغاز تغییر الگوی بارش‌ها که شرایط کشور از نظر بارندگی رو به اُفت و کاهش بود، در فکر و ذهن مسئولان کشور، این مسئله جریان داشته که در چنین شرایطی نیازی به صرف هزینه در خصوص تحقیقات پیشگیری از سیل نیست و وجود مرکز تحقیقاتی در این خصوص ضرورتی ندارد، شاید قابل پذیرش می‌بود. اما پس از مشاهده خسارات و تلفات ناشی از وقوع بارندگی‌های سیل‌آسا که از سال 97 به بعد درگیر آن هستیم، دیگر نباید تردیدی به خود راه داد که کشور محتاج بررسی شیوه‌های علمی پیشگیری و مقابله با سیل است.

سینی‌‌ساز با تأکید بر ضرورت تأسیس پژوهشگاه آبخیزداری در کشور افزود: در چنین روزهای پر بارانی و در اوضاع اقتصادی نامناسب کنونی، اتفاقاً باید با تقویت نهادهای تحقیقاتی در خصوص آبخیزداری و مقابله با سیل، بودجه محدود کشور را از خرج‌شدن در راه جبران خسارت‌های عظیم، محفوظ نگاه داریم. انتظار عمومی بر ارتقای پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی به پژوهشگاه بود که متأسفانه عکس آن عمل شد.

این کارشناس منابع آب گفت: انحلال پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری که حالا نه با لفظ «انحلال»، بلکه تحت پوشش «ادغام» در مؤسسات دیگر، توسط شورای عالی اداری به ریاست رئیس‌جمهور مصوب شده، ولی در عمل همان انحلال است. این عمل در حقیقت نوعی اعلان رسمی بی‌تفاوتی دولت، به مردم در قبال سیل و خسارت‌های آن به معیشت مردم و اقتصاد کشور است. پیامی که از این مصوبه استنباط می‌شود، اهمیت نداشتن مقوله پیشگیری برای اعضای شورای عالی اداری است.

وی با اشاره به اینکه پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری الحق‌والانصاف منشأ خدمات و دستاوردهای مهمی در کل کشور بوده است، خاطر نشان کرد: این پژوهشکده چه در دوران خشکسالی کشور، که با تغذیه باران به سفره‌ها، موجب جبران کسری آبخوان‌های کشور بودند و آب شیرین مورد نیاز کشاورزی و دامپروری در مناطق روستایی را از تبخیر شدن، نجات داده و در خدمت تولید آوردند. چه در این سال‌های پربارش که هر منطقه‌ای در کشور که آن‌ها طرح‌های آزمایشی و پایلوت خود را در آن اجرا کردند، خدمات بسیاری برای مردم داشتند. به‌طوری‌که خسارت‌های سیل در جاهایی که توسط این پژوهشکده، آبخیزداری شده بود، دیگر مشاهده نشد.

سینی‌‌ساز با تأکید بر غیرقانونی بودن انحلال پژوهشکده آبخیزداری گفت: نهادهایی که با مصوبه مجلس شورای اسلامی تشکیل می‌شوند، هرچند که علی‌الظاهر ذیل قوه مجریه یا قوه قضاییه تعریف شده باشند، طبق قانون اختیار انحلال یا ادغام آن‌ها در مراکز دیگر، صرفاً با مجلس شورای اسلامی است و دولت ‌تنها اختیار مؤسسات و سازمان‌هایی را در اصلاحات ساختاری دارد که خود بر اساس مصوبات هیئت وزیران ایجاد کرده باشد. پس از این منظر، اقدام شورای عالی اداری وجاهت قانونی ندارد.

این کارشناس آبخیزداری و کشاورزی، با بیان اینکه شاید برخی مدعی باشند که شورای عالی اداری هم بر اساس مصوبه مجلس ایجاد شده طبق ماده 114 قانون مدیریت خدمات کشوری و از طرفی جایگاه حقوقی شوراهای عالی به‌واسطه ترکیب اعضای این شوراها که از همۀ نهادها در آن حضور دارند، فراقوه‌ای است، افزود: با دقت در ترکیب اعضای شورای عالی اداری درمی‌یابیم که همه اعضای دارای حق رأی، در این شورا دولتی هستند که شامل رئیس‌جمهور، سازمان برنامه‌وبودجه، وزرا، استانداران و... است و فقط دو عضو ناظر از مجلس بدون حق رأی می‌توانند، حضور داشته باشند. پس در حقیقت این شورا، دولتی بوده و فراقوه‌ای نیست. بنابراین مصوبات آن نمی‌تواند ناقض مصوبات قوه‌ای دیگر باشد.

به گفته سینی‌‌ساز دیوان عدالت اداری، در اینجا می‌تواند ورودی جدی داشته و حدّومرز اختیارات شورای عالی اداری و سایر شوراهای مشابه در کشور که تعدادشان هم کم نیست، را مشخص نماید. از نظر حقوقی، این مصوبه شورای عالی اداری، مبنای حقوقی ندارد و در صورتی که اعضای این شورا بر تصمیم خود مصمّم هستند، می‌توانند از طریق قانونی به دیوان عدالت اداری مراجعه کنند.