روح مدرنیته رب جدیدی برای انسان تراشیده است

سپهرغرب، گروه اندیشه: آیت‌الله سیدید‌الله یزدان‌پناه در یکی از جلسات تفسیر قرآن به شرح بُعد اجتماعی «ایاک نعبد» پرداخت و پذیرفتن جامعه براساس مدرنیته را پذیرفتن قوانین انسان مادی‌محور لذت‌گرا و این اتفاق را پذیرفتن یک رب جدید در زندگی بشر دانست.

آیت‌الله سیدید‌الله یزدان‌پناه در یکی از جلسات تفسیر قرآن به شرح بُعد اجتماعی «ایاک نعبد» پرداخت و پذیرفتن جامعه براساس مدرنیته را پذیرفتن قوانین انسان مادی‌محور لذت‌گرا و این اتفاق را پذیرفتن یک رب جدید در زندگی بشر دانست.

      «ایاک نعبد» یعنی احدی و هیچ چیزی را در برابر خدا قبول نکنیم

آیه 55 سوره نور صحبتی درباره «ایاک نعبد» دارد؛ اینجا منظور از «ایاک نعبد» جنبه اجتماعی آن است که احدی و هیچ چیزی را در برابر خدا قبول نکنیم. حال اگر کسی انسان‌محوری را قبول کند، باید بگویم او خدا را پرستش نکرده، بلکه انسان لذت‌گرا را پرستیده است.

      روح مدرنیته رب جدیدی برای انسان تراشیده است

در صحنه اجتماعی اگر ما چنین کنیم، یعنی اگر در جهت انسان لذت‌گرای مادی گام برداریم، یک رب جدید تراشیده‌ایم. امروز روح مدرنیته یک رب جدید تراشیده است و برای حل‌وفصل مسائل فقط به انسان نگاه می‌کند و خدا را به پستو برده است. رب جدید او انسان بوده و هرچه بگوید، می‌پذیرد. آن هم نه انسان عبد جانشین خدا، بلکه انسان لذت‌گرای مادی.

      آمیخته شدن منطق مدرنیته با فرهنگ دینی و به‌وجود آمدن تناقضات در زندگی

غرب جامعه را بر این اساس تنظیم کرده و این منطق را به دیگر جوامع ازجمله جوامع اسلامی هم برده است؛ این منطق با فرهنگ دینی آمیخته شده و یک معجونی به‌وجود آورده که گاهی تناقضاتی آشکار در جامعه ایجاد کرده و ما با آن زندگی می‌کنیم.

این شریک قائل شدن برای خدا است؛ در آیه 151 سوره انعام می‌گوید: برای خدا شریک قائل نشوید و آن را حرام می‌داند، این امر امروز هم معنی می‌دهد و این شرک امروز هم وجود دارد.

صحنه اجتماعی امروز در فضای مدرنیته شکل گرفته است. شاید یک فرد مسلمان باشد و خدا را هم بپرستد و حتی این موضوعات را هم قبول نکند. اما بحث ما آن صحنه اجتماعی است که براساس مدرنیته، لیبرال دموکراسی، اندیشه مارکسیسم و غیره شکل گرفته که محوری غیر خدا در آن قرار گرفته است.

      «ایاک نعبد» یعنی ساختار‌های اجتماعی ما براساس ساختار‌های ناب توحیدی شکل گیرد

حال «ایاک نعبد» به ما یاد می‌دهد که با مدرنیته به‌لحاظ اجتماعی بجنگیم، یعنی باید کاری کنیم که ساختار‌های اجتماعی ما براساس ساختار‌های ناب توحیدی شکل گیرد.