ایده‌های بزرگ برای شهرسازی نوین

سپهرغرب، گروه شهر: شهرسازی جدید جنبشی عظیم در طراحی جوامعی کامل‌تر، متراکم‌تر و یکپارچه‌تر است که ایده‌هایی برای تغییر چشم‌اندازهای شهری ارائه می‌دهد.

جوامع به‌وسیله جنبش‌ها و جریان ایده‌ها شکل می‌گیرد و شهرسازی نوین منبعی غنی از جریان‌هایی بوده که طراحی و توسعه را در چند دهه اخیر برای شهرها به ارمغان آورده است. هرساله کنگره‌ای برای شهرسازی نوین در ایالات متحده آمریکا برگزار می‌شود که در آن معماران برجسته‌ای از سراسر دنیا گِرد هم می‌آیند و ایده‌های خود برای ایجاد شهرهایی بهتر و پایدارتر ارائه می‌دهند. این ایده‌ها نگرشی وسیع‌تر از شهرسازی نوین در اختیار برنامه‌ریزان سراسر شهرهای آمریکایی قرار می‌دهد و آن‌ها را به ایجاد تغییرات مؤثر در زیرساخت‌های شهری هدایت می‌کند. در ادامه به شرح مهم‌ترین ایده‌های مطرح‌شده از سوی معماران آمریکایی پرداخته می‌شود.

      ایجاد مناطقی با قابلیت دسترسی در پنج دقیقه

در زمان‌های گذشته مناطق شهری به‌گونه‌ای طراحی می‌شدند که در آن‌ها مردم می‌توانستند با صرف کم‌ترین زمان به تمام خدمات شهری دسترسی داشته باشند و به عبارتی مناطق به‌صورت جدا و مستقل از هم طراحی می‌شدند. با افزایش جمعیت شهری و گسترده شدن مناطق، نگرش فوق به‌تدریج اهمیت خود را از دست داد و چه‌بسا خدماتی شهری که برای دسترسی به آن‌ها لازم است مسافت‌هایی طولانی، حتی به‌وسیله خودرو سپری شود تا درنهایت مردم به محل مورد نظر خود دسترسی پیدا کنند. اخیراً معماران بار دیگر و با الهام از گذشته به سمت ایجاد مناطق مستقل روی آورده‌اند. این افراد درنظر دارند در طراحی‌های شهری جدید خود محله‌هایی مستقل و خودکفا ایجاد کرده که در آن مردم تنها با پنج دقیقه پیاده‌روی به تمام امکانات مورد نظر خود دسترسی پیدا کنند.

      شهرسازی تاکتیکی

شهرسازی تاکتیکی جنبشی بسیار عظیم در شهرسازی نوین است که اخیراً به‌طور گسترده در بسیاری از شهرهای جهان ترویج پیدا کرده است. در این استراتژی اغلب ساکنان یک منطقه به رهبری یک معمار یا هنرمند با خلاقیت‌های خود دست به زیباسازی شهری می‌زنند و با صرف کم‌ترین هزینه، بیشترین تغییرات مثبت را در محل سکونت خود به‌وجود می‌آورند. به‌عنوان مثال بسیاری از مردم از طریق رنگ‌آمیزی، نصب مبلمان، وسیله‌هایی برای بازی کودکان، غرفه‌هایی برای فروش مواد غذایی و ایجاد باغچه‌هایی کوچک، بسیاری از خیابان‌ها را به روی وسایل حمل‌ونقل موتوری می‌بندند و در عوض فضاهایی دوستدار عابر پیاده و دوچرخه‌سواری ایجاد می‌کنند.

      توسعه شهری به سبک سنتی

در جوامع امروزی طراحی شهری اغلب به‌گونه‌ای است که به فضاهای عمومی کم‌ترین توجهی می‌شود. ممکن است بسیاری از شهرنشینان به‌خصوص ثروتمندان، در خانه‌هایی مجلل با بیشترین امکانات زندگی کنند، اما همین ‌که از خانه خارج می‌شوند، با فضای سرد و بی‌روح زیرساخت‌های بتنی شهری مواجه می‌شوند. معماران آمریکایی قصد دارند در شهرسازی نوین سبک سنتی را پیاده کنند تا بیشترین هماهنگی را بین فضای داخلی منازل و زیرساخت‌های بیرونی ایجاد کنند. برای این کار باید بر ایجاد شهرک‌ها یا مناطق کوچک به‌جای کلان‌شهرها تمرکز کرد، کیفیت فضاهای عمومی را به‌طور ویژه‌ای مورد توجه قرار داد و مهم‌تر از همه اینکه زیرساخت‌های بتنی را کاهش داد و فضاهای سبز را جایگزین آن‌ها کرد.

      طراحی شهری برای افزایش رضایتمندی شهروندان

در چند دهه اخیر معماران تلاش کرده‌اند از شهرها مجسمه‌هایی زیبا بسازند و این درحالی است که رضایتمندی ساکنان خیلی مورد توجه قرار نگرفته است. معماران آمریکایی بر این باورند که معماری باید مانند یک سمفونی عمل کند؛ همان‌طور که موسیقی‌دانان برای ایجاد یک سمفونی زیبا تمام جوانب را درنظر می‌گیرند، معماران نیز در طراحی شهری باید تمام نیازهای منطقی شهروندان را مورد توجه قرار دهند و تنها به ساخت آسمان‌خراش‌هایی زیبا برای نمایش هنر معماری خود اکتفا نکنند. توجه به زیرساخت‌هایی نظیر پیاده‌روها، خیابان‌ها، فروشگاه‌ها، فضاهای عمومی و حتی فضای خالی بین دو ساختمان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و باعث افزایش یا کاهش رضایتمندی شهروندان خواهد شد.