بلوط‌ها زغال می‌شوند

سپهرغرب، گروه زیست‌بوم: طی سه ماه اخیر جنگل‌های بسیاری در سطح کشور ازجمله استان خوزستان دستخوش حریق شد که از بد روزگار درصد اعظمی از آتش‌سوزی‌ها بر اثر عوامل انسانی و بخشی هم «عمدی» بوده است.

در کنار اخبار منفی و بدی که گاه و بی‌گاه از خوزستان روانه فضای رسانه‌ای جامعه می‌شود، آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع استان طی چند ماه اخیر دردی جانکاه بود.

تصاویر هولناکی که از سوختن گونه‌های کمیاب گیاهی و جانوری که در جریان آتش‌سوزی جنگل‌های ارتفاعات خائیز در مرز کوهستانی میان خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد در بهبهان و دهدشت در فضای مجازی منتشر شد، همه بیانگر عمق فاجعه بود؛ فاجعه‌ای که از آتش کینه‌توزی و اختلاف میان دو نفر سر گرفت و دامن‌گیر حیوانات، گیاهان و درختان شد.

آتش‌سوزی در جنگل‌های خوزستان داستان جدیدی نیست! با افزایش دمای هوا در خوزستان طی سال‌های 97، 98 و سال جاری، بحران خشک‌سالی و کاهش چشمگیر بارندگی‌ها، بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری تلف شدند و یا در اثر آتش‌سوزی از بین رفتند؛ نکته مهم این بوده که بنا به اعلام مسئولان منابع طبیعی خوزستان بخش عمده‌ای از آتش‌سوزی‌های مراتع و جنگل‌های خوزستان به‌صورت «عمدی» رخ‌ داده است.

به نظر می‌رسد بخشی از این کار برای تولید هیزم و همچنین از بین بردن پوشش گیاهی به‌منظور فراهم کردن توجیه جهت ساخت‌وساز غیر مجاز و خلاف قانون توسط کسانی صورت می‌گیرد که همواره تیشه به ریشه جنگل‌ها زده‌اند.

هرچند به همه این موارد ضعف نظارت قانونی، نداشتن ضمانت اجرایی و عدم بازدارندگی مؤثر قوانین موجود را باید اضافه کرد؛ متأسفانه هرساله بخش زیادی از جنگل‌ها و همچنین مراتع بکر، زیبا و سرسبز خوزستان از شمال تا جنوب بر اثر آتش‌سوزی‌ها از بین می‌رود.

 

      لزوم اختصاص کانادایر

یک فعال حوزه محیط‌زیست درخصوص آتش‌سوزی‌های مکرر جنگل‌ها و مراتع وضعیت یگان حفاظت محیط‌زیست و منابع طبیعی را «خوب» نمی‌داند و اظهار می‌کند: هنوز یگان حفاظت در حوزه سازمان جنگل‌ها و محیط‌زیست است و از تجهیزات مهار حریق هوایی بی‌بهره هستیم؛ حتی یک کانادایر (هواپیمای آب‌پاش) برای صیانت از منابع طبیعی اختصاص داده نشده است.

محمد درویش ادامه می‌دهد: امکانات انفرادی مثل دمنده، کوله‌پشتی پاششی، آتش‌کوب و یا لباس‌های اطفای حریق، کفش و کلاه که برای مهار حریق درنظر گرفته می‌شوند، به‌ اندازه نیروهای یگان نیستند، چه برسد به داوطلبان! به همین دلیل هم خسارتی بیشتر ازآنچه باید را متحمل می‌شویم.

این کنشگر محیط‌زیست ایران با اشاره به سوختگی شدید چند نفر از نیروهایی که برای اطفای حریق رفته‌اند، تصریح می‌کند: متأسفانه امسال دو تا سه نفر و سال گذشته نیز چهار نفر جان خود را از دست دادند و چند نفر تا 90 درصد دچار سوختگی شدند.

درویش با عنوان اینکه وضعیت اصلاً امیدوارکننده و قابل قبول نیست، تشریح می‌کند: یگان‌های محیط‌زیست و منابع طبیعی کاملاً وابسته به هوانیروز هستند تا برای خاموش کردن آتش هلی‌کوپتر ارسال کند.

وی اضافه می‌کند: با توجه به اینکه آن‌ها باید برای هر ساعت پرواز ابتدا 20 میلیون تومان به‌ حساب هوانیروز واریز کنند و با مشکلات مالی و مسائل مربوط به کاغذبازی روبه‌رو هستند، این فرآیند با تأخیر مواجه می‌شود.

 

      کانادایر ارزان‌تر است

این کنشگر محیط‌زیست ایران می‌گوید: متأسفانه رئیس سازمان محیط‌زیست اعلام کرد که «اطفای حریق و سرمایه‌گذاری برای آن در جنگل‌ها توجیه و صرفه اقتصادی ندارد»؛ وقتی خود سازمان محیط‌زیست چنین تحلیلی را ارائه می‌دهد، چه انتظاری داریم که خرید بالگرد آب‌پاش به یک مطالبه جدی تبدیل شود؟

درویش با بیان اینکه 20 سال پیش سازمان جنگل‌ها دست‌کم یک فروند هلی‌کوپتر داشت اما اکنون همان را نیز از دست‌ داده و یگان هوایی نیز ندارد، عنوان می‌کند: هزینه زیادی لازم نیست و اصلاً به هلی‌کوپتر نیاز نداریم، بلکه به کانادایر نیاز بوده، یعنی یک نوع هواپیمای آب‌پاش مخصوص اطفای حریق که به‌راحتی می‌توان آن را تأمین کرد.

وی قیمت کانادایر را یک‌چهارم تا یک‌پنجم هلی‌کوپتر می‌داند و یادآور می‌شود: می‌توان به‌راحتی آن را تهیه کرد، چراکه به‌مراتب خیلی ارزان‌تر است؛ اما متأسفانه دنبال آن نرفتند و می‌گویند «طبق اعلام ستاد فرماندهی کل قوا تجهیزات هوایی فقط باید در اختیار این ستاد باشد»، درصورتی ‌که وزارتخانه‌های دیگر مثل نیرو و نفت یگان هوایی، هلی‌کوپتر و هواپیما دارند، یعنی این بیشتر یک بهانه به نظر می‌رسد!

      استفاده از مشارکت مردمی

این کنشگر محیط‌زیست ایران با تأکید بر آنکه وضعیت مشارکت عمومی در حوزه محیط‌زیست و منابع طبیعی به‌مراتب خیلی بهتر از وضعیت دولتی است، ادامه می‌دهد: با وجود محدود شدن فعالیت سازمان‌های مردم‌نهاد اما بازهم در چنین مواقعی که با مشکلی به‌نام «سیل» یا «آتش‌سوزی» روبه‌رو هستیم، آن‌ها خالصانه پای ‌کار می‌آیند؛ حتی امکانات زیادی را همین نیروهای مردمی برای خرید دمنده و آتش‌کوب فراهم می‌کنند و اگر یک مدیریت درست اعمال می‌شد، می‌توانستیم از این سرمایه خیلی بهتر استفاده کنیم.

درویش می‌گوید: اگر مردم احساس می‌کردند فعالان محیط‌زیستی نظراتشان شنیده می‌شود، به‌مراتب بهتر عمل می‌کردند؛ اما فعالان محیط‌زیست وقتی می‌خواهند به قتل یک خرس اعتراض کنند، اجازه ندارند! در چنین شرایطی همین فعالیت‌های فعلی مردم‌نهادی قابل ‌ستایش است.

وی به یک مطالعه‌ای در بالادست سد کوثر در کهگیلویه و بویراحمد اشاره و اضافه می‌کند: در حوزه آبخیز اعلام کردند که هفت هزار هکتار مرتع سوخته است، درصورتی ‌که آمارهای رسمی حدود یک‌هزار و 500 هکتار بود و آن‌ها با سنجنده‌های ماهواره‌ای محاسبه دقیق کردند و اگر به همین نسبت حساب کنیم، معلوم است آن چیزی که به‌صورت رسمی اعلام می‌شود، خیلی کمتر از واقعیت است.

 

      آتش گرفتن زاگرس

این کنشگر محیط‌زیست ایران با عنوان اینکه زاگرس اکنون دچار تغییرات اقلیمی شده و خشک‌سالی درحال افزایش است و برف‌ها به باران تبدیل می‌شود، تأکید می‌کند: هر هکتار از جنگل‌هایی که در زاگرس از دست می‌دهیم، بر اثر آتش‌سوزی امکان برگشت آن به شرایط طبیعی بسیار دشوار می‌شود؛ دست‌کم 100 سال زمان می‌برد تا این بلوط‌ها که یک منطقه را قُرق کرده‌اند، رویشگاه جنگلی ازبین‌رفته را دوباره به‌وجود آورند، عملاً در رویشگاه‌هایی که درختان آن بسوزند، دیگر از بین رفته‌اند و نمی‌توان کاری کرد.

درویش با عنوان اینکه همیشه گزارش‌هایی از آتش گرفتن عمدی جنگل‌ها داشته‌ایم مثلاً در خائیز دو دام‌دار بر سر قلمروی چرای دام باهم دعوا و به‌عمد نسبت به آتش‌سوزی اقدام می‌کنند، تشریح می‌کند: کشاورزان برای اینکه زمین خود را گسترش بدهند به‌عمد یک یا دو درخت را آتش می‌زنند که ممکن است در این شرایط آتش گسترده شود.

وی ادامه می‌دهد: برای استحصال زغال هم این امکان وجود دارد که به‌صورت عمدی آتش‌سوزی ایجاد شود، اما این اتفاقات هرساله رخ می‌دهد و برخی مواقع حتی تیراندازی‌هایی که در مناطق جنگلی برای شکار می‌شود نیز باعث آتش‌سوزی است. اینکه چرا امسال آن‌قدر زیاد شده، به‌خاطر این است که گونه‌های علفی یک‌ساله خیلی زیادی داریم که به‌علت بارندگی‌های کم، همه خشک‌ شده و عرصه‌های جنگلی مثل یک انبار باروت هستند که باید خیلی بیشتر مراقبت کنیم.

 

      آتش‌سوزی 986 هکتار مرتع و جنگل

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان نیز اظهار می‌کند: از اول فروردین‌ماه تا 20 خردادماه امسال 36 فقره آتش‌سوزی در 12 شهرستان خوزستان رخ‌ داده که بیشتر مراتع دست‌خوش حریق شده است.

کوروش کیانی ادامه می‌دهد: آتش‌سوزی‌ها عمدتاً با عامل انسانی رخ‌ داده که 74 درصد بر اثر بی‌مبالاتی کشاورزان (آتش از اراضی کشاورزی به مراتع و پوشش جنگلی سرایت کرده)، سه درصد عمدی (افراد نسبت به آتش‌سوزی اقدام کردند)، پنج درصد عوامل غیر انسانی و 18 درصد هم عوامل ناشناخته بوده است.

وی خبر می‌دهد: در این آتش‌سوزی‌ها 986 هکتار از پوشش گیاهی استان دچار حریق شد که حدود 700 هکتار آن مراتع بود.

 

      آموزش عمومی مردم

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان درخصوص اقدامات انجام‌شده در حوزه آموزش به عموم مردم می‌گوید: برای آموزش و پیشگیری مجموعه اقداماتی را طراحی و اجرا کردیم که از آن جمله می‌توان به اجاره چرای سبک در پوشش‌های گیاهی، حریق‌های مدیریت‌شده (نوارهای یک تا دو متری خود را آتش می‌زنیم تا پوشش‌های گیاهی خصوصاً حاشیه راه‌ها باعث سرایت آتش به مراتع و جنگل‌ها نشوند) و یا سنگ‌چینی (اجرای دیوار عرصه به عرض 70 سانت و ارتفاع یک متر که از افزایش آتش‌سوزی و سرایت به مراتع و اراضی جنگلی جلوگیری می‌کند) اشاره کرد.

کیانی ادامه می‌دهد: احداث آتش‌بر به‌وسیله لودر و گریدر نیز از دیگر اقدامات انجام‌شده است که پوشش‌های گیاهی کف را قطع می‌کند.

وی یادآور می‌شود: کلاس‌های آموزشی برای جوامع محلی برگزار شد و با بهره‌برداران همکار منابع طبیعی برای مراتع دارای طرح قراردادهایی را منعقد کردیم تا تعداد دیده‌بان‌ها افزایش یابد و به‌محض مشاهده دود، گزارش دهند.

 

      تقسیم تیم‌های اطفای حریق

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان در واکنش به قطعی سامانه 139 می‌گوید: این سامانه ملی و پاسخگویی آن با سازمان جنگل‌ها بوده، اما سامانه 1504 استانی را داریم که همیشه پاسخگو است.

کیانی بیان می‌کند: از فروردین‌ماه تیم‌های اطفای حریق و تجهیزات را بازسازی کردیم و ضمن تقسیم‌بندی بین شهرستان‌ها، آن‌ها را در حالت آماده‌ به‌کار نگه داشتیم. همچنین تعدادی شهرستان نیز به‌عنوان معین دیگر شهرستان‌های استان خوزستان انتخاب شدند؛ مثلاً برای آتش‌سوزی خائیز تیم‌های اطفای حریق از چهار شهرستان و برای آتش‌سوزی اندیکا نیز از هفت شهرستان حضور داشتند.

وی عنوان می‌کند: برای اندیمشک از دزفول و شوش و برای جنگل‌های دست‌کاشت نیز از شوش، اهواز، دشت آزادگان و اداره کل منابع طبیعی حضور داشتند.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان اظهار می‌کند: همه کارکنان از معاون و نیروهای ستادی تا پایین‌ترین رده را آماده‌باش دادیم که برای اعزام به حریق‌های احتمالی آمادگی داشته باشند.

 

      امانت‌داری منابع طبیعی

کیانی تصریح می‌کند: توصیه‌ای که به مردم و کشاورزان می‌شود این است که اراضی کشاورزی باقی‌مانده از کشت خود را تحت هیچ شرایطی آتش نزنند، خصوصاً آن‌ها که زمینشان در حاشیه مراتع، جنگل و بیشه‌زارها واقع‌شده است؛ زیرا با انجام این کار باید مسئولیت عواقب آن را نیز برعهده بگیرند.

وی اضافه می‌کند: درصورت بی‌توجهی به این کار و وقوع آتش‌سوزی، قطعاً باید خسارت سنگینی را پرداخت کنند و برخورد جدی با آن‌ها می‌شود.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان توصیه می‌کند: گردشگران، شکارچیان و چوپانان باید از منابع طبیعی به‌عنوان یک سرمایه و امانت قابل ‌انتقال به نسل‌های بعد به‌خوبی مراقبت داشته باشند؛ آن‌ها همچنین باید از روشن کردن آتش در جنگل‌ها و مراتع خودداری کنند.

کیانی ادامه می‌دهد: آتش‌سوزی که در مراتع مسجدسلیمان داشتیم به‌خاطر شلیک گلوله یک فرد شکارچی بود و متأسفانه این بی‌توجهی خسارت‌هایی را وارد کرد.

وی می‌گوید: مجوزهای شکار با محیط‌زیست است و فکر نمی‌کنم در این فصل گرم سال که هر باروت خود تیری برای آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع است، مجوزی صادر کند.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان درخواست می‌کند: از مسافران تقاضا داریم که از پرتاب کردن بطری آب و شیشه در جاده و منابع طبیعی خودداری کنند، چون به‌صورت ذره‌بین عمل کرده و با دریافت گرما از خورشید منجر به آتش‌سوزی می‌شود؛ به‌خصوص چند قطره آبی که در بطری باقی‌ مانده باشد، نور آفتاب را منعکس می‌کند.

 

      دلایل حریق در خائیز بهبهان

کیانی خبر می‌دهد: تاکنون 9 نفر برای آتش‌سوزی‌ها دستگیر شده‌اند که دو نفر برای خائیز، دو نفر برای آتش‌سوزی شوش، سه نفر برای گتوند و یک نفر برای امیدیه بوده است.

وی یادآور می‌شود: مهم‌ترین آتش‌سوزی چند ماه اخیر خائیز بهبهان بود که در حوزه محیط‌زیست رخ داد؛ اما همه دستگاه‌ها برای اطفای آن همکاری داشتند، همچنین آتش‌سوزی گچ خلج مسجدسلیمان نیز جزء آتش‌سوزی‌های با گستردگی بالا بود.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان عنوان می‌کند: پوشش‌های درختی خیلی به‌ندرت آسیب داشتند؛ بالای 95 درصد آتش‌سوزی‌ها پوشش علفی کف بود و گونه‌های درختی فقط در خسرج گونه کهور دچار حریق شد.

کیانی در واکنش به وجود حریق‌های عمدی با هدف ایجاد کوره زغال گفت: کوره‌های زغال فعال در استان داشتیم؛ مثلاً روستای بجک در تشان بهبهان که چوب‌آلات خود را از کهگیلویه و بویراحمد قاچاق می‌کردند که برای مقابله با آن‌ها در پُل خیرآباد و تشان دو پاسگاه حفاظتی با تیم‌های مستقر فعال کردیم و با صاحبان کوره‌ها نیز برخورد شد.

وی با اشاره به یک مورد برخورد با کوره‌های زغال در باغملک درخصوص نبود پایگاه حفاظتی هوایی و هلی‌کوپتر آب‌پاش، بیان می‌کند:. درحال حاضر هوانیروز مسجدسلیمان، نفت در خوزستان و سازمان هلی‌کوپتری ایران در اهواز هلی‌کوپتر دارند، اما هماهنگی‌ها سخت است، چون هلی‌کوپترها متعلق به منابع طبیعی نیست و ظاهراً سازمان جنگل‌ها بدهی قبلی هم دارد.

 

      ضرورت اختصاص بالگرد

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان با اشاره به اینکه اگر در فصل حریق این هلی‌کوپترها به‌صورت اختصاصی در اختیار منابع طبیعی قرار بگیرد خیلی خوب است، می‌گوید: بااین‌وجود دو فروند بالگرد هوانیروز و هلی‌کوپتری ایران برای آتش‌سوزی اندیکا اعزام شد و همچنین سازمان جنگل‌ها با هماهنگی در سطح ملی برای آتش‌سوزی خائیز 6 فروند بالگرد اعزام کرد.

کیانی پیشنهاد می‌کند: اگر برای اختصاص بالگرد هماهنگ شود و اعزام به‌موقع باشد، به‌خصوص برای مناطق صعب‌العبوری که دسترسی نیروهای پیاده سخت است، آتش‌سوزی‌ها با سرعت بیشتری اطفا می‌شوند.

نماینده مردم بهبهان در مجلس شورای اسلامی نیز درخصوص بحران آتش‌سوزی در مراتع و جنگل‌ها می‌گوید: جلسه‌ای با حضور نمایندگان استان‌های زاگرس‌نشین و نایب‌رئیس مجلس برگزار شد که مسئولان اداره مراتع و جنگل‌داری منابع طبیعی و محیط‌زیست نیز حضور داشتند. گلایه‌مندی‌هایی درخصوص خسارت وارده و تبعات آتش‌سوزی‌های اخیر مطرح شد و درحال پیگیری برای جبران آن در حد وُسع هستیم، چون درختان از بین رفته است، آن‌هم در مناطق صعب‌العبور که این سرمایه به این سادگی‌ها برنمی‌گردد.

محمد طلا مظلومی می‌افزاید: رئیس سازمان جنگل‌ها نیز به بهبهان سفر داشته و ضمن بازدید از جنگل‌های خسارت‌دیده برای تقویت محیط‌بانی ازنظر تجهیزات، امکانات خودرویی و تأمین نیروی انسانی و همچنین راه‌اندازی پایگاه اطفای حریق وعده‌هایی داد. با توجه به شرایط آب‌وهوایی، فصل کاشت و امکان ورود به نقاط مختلف جنگل‌های آسیب‌دیده به‌خصوص در مناطق صعب‌العبور، برنامه‌ریزی‌هایی برای احیای این جنگل‌ها داریم.

 

      بسته‌های پیشنهادی مقابله با حریق

مظلومی عنوان می‌کند: در بسته پیشنهادی مقابله با آتش‌سوزی‌های احتمالی 30 پیشنهاد به مجلس ارائه شد که پس از بررسی توسط نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی و کمیسیون‌های مربوطه، نسبت به تبدیل آن‌ها به قانون اقدامات لازم را انجام می‌دهیم. از همه‌ کسانی که در امدادرسانی و اطفای حریق مربوط به جنگل‌های خائیز همکاری داشتند ازجمله دستگاه‌های مختلف، دوست‌داران منابع طبیعی، مردم بومی، گروه‌های جهادی، بسیج، نیروهای مسلح، شوراها، دهیاران، فعالان محیط‌زیست و سازمان‌های مردم‌نهاد تقدیر و تشکر می‌کنم.

مدیر انجمن مهرورزان زمین و طبیعت پاک خوزستان نیز می‌گوید: زاگرس محصول چندین‌هزارساله طبیعت بوده و از تاریخی بلندبالا برخوردار است و ارزش اکولوژیکی و فرهنگی بالایی دارد؛ به همین دلیل نابودی تدریجی آن توسط نسل کنونی می‌تواند بزرگ‌ترین تراژدی تاریخ طبیعی کشور باشد.

شهرام دهکردی ادامه می‌دهد: اما آنچه امروز زیست‌بوم زاگرس را به سال‌های آخر حیاتش نزدیک کرده، به‌تنهایی نه صدای تبر است و نه خراش جان‌سوز راه‌های جورواجور و نه سیاهی زغال و شخم عمیق تراکتورها، بلکه سدها و طرح‌های متعدد انتقال آب، افزایش دمای زمین و تغییر اقلیم، کاهش بارندگی، هجوم ریزگردها از درون و بیرون مرزها، معدن کاران و کشاورزان، دام‌داران و آتش‌سوزی‌های طبیعی و انسانی هرساله جنگل‌ها است.

 

      سوء مدیریت در زاگرس

وی یادآور می‌شود: جنگل‌های زاگرس در 11 استان کشور با 6 میلیون هکتار، 40 درصد جنگل‌های ایران را تشکیل می‌دهد و حدود 70 درصد تیپ گونه‌های جنگلی زاگرس را بلوط شامل می‌شود.

دهکردی اضافه می‌کند: بزرگ‌ترین بانک ژنی کشور متعلق به زاگرس است و 40 تا 50 درصد آب زیرزمینی کشور از طریق زاگرس تأمین می‌شود، همچنین 80 درصد جمعیت عشایری کشور در مناطق جنگلی زاگرس حضور دارند.

مدیر انجمن مهرورزان زمین و طبیعت پاک خوزستان اظهار می‌کند: 60 درصد جنگل‌های زاگرس در مخاطره خشکیدگی قرار دارند که اگر دیر اقدام شود، شاید تا 20 سال دیگر جنگل زاگرسی نماند؛ زخمی که از سال‌های اخیر بر پیکر زاگرس وارد شده است، نتیجه چند دهه سوء مدیریت در منابع جنگلی کشور و بهره‌کشی و دخالت‌های نادرست است.

وی با اشاره به اینکه هرساله صدها هکتار از جنگل‌های زاگرس در کنار بی‌مسئولیتی و کمبود امکانات به کام آتش می‌رود، بیان می‌کند: در سال جاری با توجه به وضعیت مناسب بارش‌ها و افزایش پوشش علفی کف جنگل، احتمال حریق در عرصه‌های جنگلی شدت یافت؛ دلایل آتش‌سوزی‌ها عمدتاً عامل انسانی است و این امر بر تلخی آتش‌سوزی‌ها می‌افزاید.

مدیر انجمن مهرورزان زمین و طبیعت پاک خوزستان عنوان می‌کند: به‌طور نمونه در آخرین آتش‌سوزی جنگل‌های زاگرس در منطقه خائیز استان خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد 40 هکتار از 100 هکتار منطقه حفاظت‌شده به کام آتش رفت.

 

      الزامات احیای زاگرس

دهکردی بیان می‌کند: طبق یک تفاهم‌نامه با کلی ژست تبلیغاتی در سال 95 قرار بود مبلغ 100 میلیارد تومان به سازمان جنگل‌ها و مراتع به‌منظور تأمین تجهیزات کمک شود، اما امروز کار به ‌جایی رسیده که رئیس یگان حفاظت این سازمان برای 30 میلیارد تومان ضجه می‌زند.

وی با طرح این سؤال که «آیا گریه‌آور نیست برای چندین میلیون هکتار جنگل در کشور لنگ 30 میلیارد تومان باشیم؟»، تصریح می‌کند: طبق گفته کارشناسان حوزه جنگل خسارت آتش‌سوزی در هر هکتار از مناطق جنگلی در حدود 56 میلیون تومان است و در آتش‌سوزی جنگل‌های زاگرس در بهار امسال صدها هکتار جنگل از بین رفت.

دهکردی درخصوص راهکارهای جلوگیری از آتش‌سوزی و احیای جنگل‌های زاگرس بیان می‌کند: اجرای طرح‌های حفاظتی، خروج دام از جنگل و جلوگیری از کاشت زیراشکوب، شناسایی مناطق آسیب‌پذیر، افزایش مشارکت مردم و نقش‌آفرینی سازمان‌های مردم‌نهاد و جوامع محلی، ایجاد کارگروه مقابله با آتش‌سوزی جنگل‌ها با حضور سازمان‌های منابع طبیعی، محیط‌زیست، هلال‌احمر و مدیریت بحران، ازجمله این راهکارها هستند.

وی می‌افزاید: تأمین بالگرد مخصوص اطفای حریق جنگل و ایجاد سایت‌های آتش‌نشانی، ارزش‌گذاری اقتصادی مناطق جنگلی، افزایش رفاه اجتماعی جنگل‌نشینان و فراهم‌سازی مشاغل جایگزین‌شده صنایع‌دستی و کاشت گیاهان دارویی، آموزش جوامع محلی و تجهیز دهیاری‌ها به وسایل اطفای حریق، ارائه طرح‌های جامع و افزایش اعتبارات و نیرو در سازمان جنگل‌ها، مراتع و محیط‌زیست با کمک نمایندگان مجلس و همچنین ایجاد آتش‌بر از دیگر راهکارهای پیشنهادی برای جلوگیری از آتش‌سوزی و احیای جنگل‌های زاگرس است.

 

      راهکارها عملیاتی شود

مدیر انجمن مهرورزان زمین و طبیعت پاک خوزستان اعتقاد دارد که آموزش، فرهنگ‌سازی و ایجاد دانش عمومی در کنار اقدامات تدریجی به‌نوعی کلید نجات منابع طبیعی و محیط‌زیست به‌خصوص برای جلوگیری از تخریب و حریق‌های عمدی است.

دهکردی اظهار می‌کند: با توجه به سیاست‌های برنامه ششم توسعه و با تصویب لایحه منابع طبیعی و محیط‌زیست مدیریت دو سازمان جنگل‌ها و مراتع و آبخیزداری و محیط‌زیست در قالب یک وزارت با یک مدیریت مستقل می‌تواند گره‌گشا باشد.

وی می‌گوید: رسانه‌ها به‌عنوان رکن چهارم دموکراسی و پُل ارتباطی بین مردم و مسئولان و یکی از ارکان فرهنگ‌سازی، باید نسبت به منابع طبیعی و محیط‌زیست کشور از خود حساسیت بیشتری نشان دهند.

آنچه مسلم است، حرمت امام‌زاده را متولی نگه می‌دارد و تا زمانی که خود سازمان محیط‌زیست اعتقادی به تقویت یگان حفاظتی نداشته باشد، مردم باید شاهد از بین رفتن سرمایه‌های ملی باشند.

بهتر است که سازمان محیط‌زیست به دلسوزان این حوزه بیشتر بها دهد و با اجرا کردن راهکارهای مفید آن‌ها، زمینه ارتقای سطح حفاظت از جنگل‌ها و مراتع را فراهم کند.