طراحی و ساخت حجم‌های سرامیکی؛ از آثار معماری ایران

رئیس گروه پژوهشی هنرهای سنتی از طراحی و ساخت حجم‌های سرامیکی خبر داد که در بناها، عناصر و گونه‌های متنوع معماری ایرانی همچون مسجد، برج، آب‌انبار و کبوترخانه استفاده می‌شود.

به‌گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، سید عبدالمجید شریف‌زاده گفت: این پروژه که بر بناهایی هماهنگ با فرهنگ و اقلیم ایران تأکید دارد، توسط محمدعلی سجادی؛ هنرمند کارگاه سفال اجرا شده است.

او تصریح کرد: در ساخت این آثار دغدغه‌ها، کنجکاوی‌ها و البته یادآوری‌هایی نسبت به نظم هندسی، تناسب اجزاء و رابطه بین کارکرد آثار معماری و فرم آن‌ها، تزیینات، بی‌قوار‌گی، کج‌سلیقگی و بی‌هویتی معماری معاصر و قطع ارتباط بین معماری گذشته و حال، مشخصاً در جغرافیای سرزمین‌مان مطرح بوده است.

شریف‌زاده با بیان اینکه این پژوهش نظری و عملی، رویکردی زیباشناختی و فرمی نسبت به موضوع معماری دارد و نه نگاه فنی و مهندسی اظهار کرد: ایده‌های اولیه در ساخت این آثار، نمونه‌هایی بودند که از گذشته بر جای مانده و بسیاری از آن‌ها در موزه‌ها و مجموعه‌های شخصی در معرض نمایش قرار دارند یا در برخی منابع مکتوب، تصاویری از آن‌ها ارائه شده که البته پژوهشگران کم‌تر به آن توجه کرده‌اند.

شریف‌زاده خاطرنشان کرد: اما زاویه نگاه ما در طراحی و ساخت این آثار، توجه ویژه به عناصر شاخص معماری ایرانی مانند گنبد، طاق، قوس و پله بوده و در ساخت و ارائه اثر، سعی بر ساده‌گرایی،پرهیز از تزئینات و فرم‌های پیچیده و توجه به ویژگی‌های ماده اولیه (گِل رُس) مانند رنگ و بافت بوده است.

برای اجرای این آثار، عمدتاً تمرکز بر روش چرخ سفالگری و روش دستی بوده و طرح کلی غالب آثار، براساس پلان دایره و فرم‌های منحنی شکل گرفته و در فرمولاسیون مواد اولیه، دمای پخت و نهایتاً رسیدن به استحکام، رنگ و بافت مناسب نیز تلاش زیادی انجام شده است.

رئیس گروه پژوهشی هنر‌های سنتی پژوهشگاه در ادامه افزود: به‌دلیل پیشینه طولانی و بسیار باشکوه معماری ایرانی، تنوع عناصر و تزیینات این موضوع، می‌تواند منبع الهام ارزشمندی در سرامیک هنری باشد.

او در پایان تصریح کرد: بخشی از این آثار، پیشتر در چند نمایشگاه مهم، چون نمایشگاه fine craft فرانسه؛ دو اثر برگزیده برای ارائه در بخش ایران (2019)، نمایشگاه سالانه فجر، انجمن هنرهای تجسمی، فرهنگستان هنر (1398-1397) و نمایشگاه سالانه فجر صنایع دستی (معاونت صنایع دستی) و خانه هنرمندان، اثر برگزیده (1398-1397) ارائه شده‌اند.