بیش از 18 درصد منابع آب زیرزمینی کردستان در معرض آلودگی است

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای کردستان گفت: براساس بررسی‌های انجام گرفته در حال حاضر 18.72 درصد منابع آب زیرزمینی قابل استخراج این استان در معرض آلودگی و تهدیدات کیفی است.

عرفان مومن‌پو روز یکشنبه اظهارکرد: از یک میلیارد و 629 میلیون مترمکعب منابع آب زیرزمینی کردستان، 305 میلیون مترمکعب آن در معرض آلودگی بوده که یکی از مهمترین آلاینده‌ها، فاضلاب و فضولات حیوانی است.

وی به چالش‌های تاثیرگذار بر کیفیت منابع آب زیرزمینی اشاره کرد و افزود: فضولات حیوانی حاوی مقادیری از ترکیبات آلی و محلول مانند نیترات است که از طریق بارندگی یا آبیاری وارد خاک شده و به آب‌های زیرزمینی راه یافته و زمینه آلودگی این منابع را فراهم می‌کند.

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای کردستان، زه‌آب‌های کشاورزی را از دیگر عوامل تهدیدکننده سفره‌های آب زیرزمینی اعلام کرد و یادآور شد: یکی از شاخص‌های مهم آلودگی منابع آب زیرزمینی وجود نیترات است که بر اثر کاربرد انواع کودهای شیمیایی، آلی (دامی و انسانی)، تجزیه گیاهان و دیگر باقی مانده‌های آلی در خاک و تخلیه نامناسب فاضلاب بوجود می‌آید.

مومن‌پور اضافه کرد: زباله‌های جامد شهری و صنعتی دفن شده در زمین خود حاوی درصد بالایی آب هستند چنانچه آب‌های سطحی نیز به درون آن نفوذ کند در اثر فعل و انفعالات شیمیایی و بیولوژیکی که در درون لندفیل (گودال زباله) رخ می‌دهد، شیرابه آلوده‌ای تولید می‌شود که حاوی انواع عناصر سمی است و نفوذ این مواد می‌تواند تهدیدی جدی برای آلودگی آب‌های زیرزمینی باشد.

وی با اشاره به اینکه آلاینده‌های زمین زاد نیز از دیگر عوامل آلودگی منابع آب زیرزمینی است، گفت: فلزات سنگینی مانند آرسنیک بطور طبیعی در آب‌های زیرزمینی وجود دارد که آلودگی این منابع آبی به وسیله آرسنیک با منشا طبیعی در بیش از 70 کشور دنیا گزارش شده است.

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای کردستان به حوادث طبیعی و انسانی از جمله آلودگی نفتی ناشی از سقوط تانکر حمل سوخت به عنوان دیگر عوامل آلوده‌کننده منابع آبی اشاره و تاکید کرد: شناخت آلاینده‌های نوظهور و غیرمتعارف که در سال‌های اخیر هم در آب‌های سطحی و هم در آب‌های زیرزمینی مشاهده شده، امری ضروری است.

مومن‌پور یادآور شد: آلاینده‌های نوظهور با توجه به منشا آن‌ها به بیش از 20 عامل طبقه‌بندی می‌شود که ترکیبات دارویی (شهری، کشاورزی)، آفت‌کش‌ها (کشاورزی) و حفاظت چوب و مواد شیمیایی صنعتی (صنعت) از مهمترین آنها هستند ضمن اینکه اکنون که در دوران اپیدمی کرونا قرار داریم می‌توان تأثیر ویروس کرونا از طریق فاضلاب‌ها بر منابع آب سطحی و زیرزمینی و آلودگی‌های محتمل را نیز در این گروه مورد بررسی قرار داد.

کردستان، استانی کوهستانی و اقلیم آن متاثر از توده‌های هوای گرم و مرطوب مدیترانه‌ای است که موجب بارندگی‌هایی در بهار و ریزش برف در زمستان‌ها می‌شود.

یشترین میزان بارندگی سالیانه مربوط به شهرهای مریوان و بانه با حدود 800 میلی‌متر و کمترین میزان بارندگی در شرق استان حدود 400 میلی‌متر و در قسمت مرکزی یعنی سنندج نزدیک به 500 میلی متر است.

از حوضه‌های آبریز اصلی استان کردستان می‌توان به خلیج فارس و دریای عمان، دریای خزر و دریاچه ارومیه و حوضه‌های آبریز نیز به سفیدرود شامل رودخانه‌های تلوار و قزل اوزن، مرزی غرب شامل رودخانه‌های سیروان و زاب کوچک، کرخه شامل رودخانه رازآور و دریاچه ارومیه شامل رودخانه‌های زرینه و سیمینه اشاره کرد.

تعداد دشت‌های استان 9 مورد بوده که پنج دشت آن در نیمه شرقی، 2 دشت در غرب و 2 مورد دیگر در جنوب استان واقع شده است و دشت‌های قروه، دهگلان و چهاردولی در شرق استان جزو دشت‌های ممنوعه محسوب می‌شود.

18 سد در کردستان وجود دارد که از این تعداد مدیریت 12 سد در اختیار استان است و چهار سد قشلاق، سنگ‌سیاه، عباس آباد بانه و سد زریوار به بهره‌برداری رسیده است.