چرا بـازار موبایـل در برابر ریـزش قیمت‌ها مقاومت می‌کند؟

سپهرغرب، گروه اقتصادی: بررسی‌ها حاکی از آن است که باوجود کاهش نسبی نرخ ارز و تعطیلی 2 هفته‌ای، بازار موبایل با تغییر چندانی نسبت به قبل از تعطیلات 2 هفته‌ای مواجه نبوده است.

بازگشایی فروشگاه‌های عرضه موبایل بعد از تعطیلی 2 هفته‌ای انتظار فروشندگان برای افزایش نسبی تقاضا و تأثیرپذیری بازار از تثبیت و کاهش نرخ دلار را برآورده نکرد؛ فعالان صنفی، کمبود گوشی و افت قدرت خرید مشتریان را عامل کسادی بازار می‌دانند.

«گوشی موبایل کم و خریدار و فروشنده در بازار کمتر شده است» این تکیه‌کلام اغلب فروشندگان گوشی تلفن همراه در توصیف احوال این روزهای بازار پس از تعطیلی 2 هفته‌ای و بازگشایی کسب‌وکارشان است. فروشندگانی که تصور می‌کردند با بالا کشیدن کرکره مغازه‌های خود و ثبات و سیر نزولی نرخ ارز، اقبال مشتریان به خرید گوشی تلفن همراه بیشتر و یخ بازار آب خواهد شد، اما عرضه قطره‌چکانی و مقاومت واردکنندگان و عرضه‌کنندگان در برابرکاهش قیمت‌ها و از سوی دیگر کاهش تقاضا، ناشی از افت قدرت خرید، موجب شده تا هنوز هم مشتری چندانی، به‌خصوص برای گوشی‌های گران‌قیمت چندده‌میلیون تومانی، وجود نداشته باشد.

فعالان صنفی از کمبود گوشی در بازار گلایه دارند و واردکنندگان از اتمام موجودی گوشی در انبارهایشان به‌دلیل مشکلات تامین و تخصیص ارز و تداوم دپوی گوشی‌های وارداتی در گمرک خبر می‌دهند. این شرایط موجب بالاماندن قیمت انواع گوشی تلفن همراه و مقاومت فروشندگان و خریداران برای انجام معاملات شده است. فعالان صنفی می‌گویند هرچند تعداد خرید و فروش روزانه گوشی موبایل در برخی واحدهای صنفی به یک تا 3 دستگاه کاهش یافته، اما هیچ چشم‌انداز روشنی برای واقعی‌شدن یا کاهش قیمت‌ها در بازار گوشی تلفن همراه وجود ندارد.

 قیمت‌ها همچنان بالا ماند

مشاهدات حاکی از آن است که باوجود کاهش نسبی نرخ ارز و تعطیلی 2 هفته‌ای، بازار موبایل با تغییر چندانی نسبت به قبل از تعطیلات 2 هفته‌ای مواجه نبوده است. قبل از تعطیلات اخیر، قیمت‌ها در بازار موبایل سیر نزولی داشت، این روند نرخ گوشی A51 سامسونگ را از محدوده بالاتر از 8 میلیون تومان به کانال 7 میلیون تومان، سامسونگ مدل A71 از 11میلیون‌و100هزار به 10میلیون‌و 790 هزار تومان کاهش داده بود و قیمت مدل A80 این گوشی را از 10 میلیون و 200 هزار به 9میلیون‌و 990 هزار تومان رسانده بود این کاهش نرخ در برخی انواع گوشی برندهای مشهور به چند میلیون تومان نیز می‌رسید به‌نحوی که قیمت آیفون12 پرومکس با رم256 از 55 میلیون به 53میلیون‌و899هزار و آیفون‌اس‌ای2020 با ظرفیت 64گیگابایت از 14میلیون‌و790هزار به 14میلیون‌و780هزار تومان رسیده بود. اما مغازه‌دارها می‌گویند واردکنندگان با عرضه قطره‌چکانی گوشی به ترس فروشندگان و مشتریان از نوسان شدید و افزایشی قیمت‌ها دامن زده و جلوی روند افت قیمت‌ها را در بازار گرفته است.

 کمیاب شدن گوشی و مشتری

برخی فروشندگان فعال گوشی تلفن همراه در پاساژ علاءالدین، از تغییر نکردن شرایط و قیمت فروش این کالا با آغاز به‌کار خود پس از تعطیلی 2 هفته‌ای خبر می‌دهند. میثم عبداللهی با بیان اینکه قیمت فروش گوشی‌های آیفون از روز شنبه هفته جاری همان قیمت‌های قبل از تعطیلی 2 هفته است، گفت: فعلا کسی گوشی موبایل نمی‌فروشد و کسی هم نمی‌خرد. شرایط بازار بسیار خراب است و گوشی نیز در بازار بسیار کم است.

او افزود: تعداد خرید و فروش روزانه گوشی در واحدهای صنفی به یک تا 3 عدد کاهش یافته و فروشگاه‌هایی که تعداد اندکی گوشی دارند نیز به‌دلیل نگرانی از تغییر قیمت‌ها به فروش تمایل چندانی ندارند. به گفته این فروشنده، کاهش قدرت خرید هم موجب شده تا این روزها مشتری چندانی برای خرید گوشی وجود نداشته باشد و تنها افرادی که به دلایل مختلف مانند آموزش مجازی به خرید گوشی ناچار هستند تلاش می‌کنند تا گوشی‌های هوشمند ارزان قیمت‌تر را حتی بدون گارانتی و ضمانت معتبر خریداری کنند. عبداللهی، شرایط بازار گوشی‌های گران‌قیمت سامسونگ و اپل را نسبت به سایر برندهای گوشی بدتر توصیف کرد و افزود: فروشندگان تعداد محدودی از گوشی‌های جدید اپل با قیمت بیش از 40‌تا60 میلیون تومان را دارند و حتی گوشی‌های مدل پایین‌تر این برند نیز در بازار موجود نیست.

به‌گفته او، مشکلات واردات گوشی موجب شده است تا عرضه گوشی توسط شرکت‌های واردکننده کمتر شده و فروشندگان نیز نگران هستند که درصورت فروش گوشی آیا قادر به تامین و جایگزین آن با قیمت مناسب هستند یا خیر؟

 رشد واردات و کمبود گوشی موبایل

طبق آمار 7 هزار واحد صنفی عرضه‌کننده تحت پوشش اتحادیه فروشندگان لوازم صوتی، تصویری و تلفن همراه و برخی واحدهای فاقد پروانه کسب در بازار گوشی موبایل فعالند. 238 واردکننده رسمی هم واردات گوشی موبایل را برعهده دارند. اما با وجود این طیف گسترده از کاسبان بازار موبایل؛ رضا قربانی، رئیس کمیسیون ساماندهی و تنظیم بازار انجمن واردکنندگان موبایل می‌گوید: کالای موجود در بازار، کفاف نیاز مشتریان تا 20آذر و نهایتا تا اوایل دی‌ماه را می‌دهد و درصورت تامین نشدن ارز برای واردات در دی‌ماه بازار موبایل با مشکل عرضه روبه‌رو می‌شود.

به گفته او، تا زمانی که شاهد تخصیص ارز با نرخ کاهشی برای واردات موبایل نباشیم، نرخ روز ارز، ملاک قیمت‌گذاری گوشی موبایل نخواهد بود.

به‌گفته واردکنندگان 200 هزار گوشی تلفن همراه در انبار گمرک وجود دارد که نیازمند تخصیص ارز است. آخرین آمار گمرک ایران از میزان واردات گوشی موبایل در 8‌ماه امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته از رشد تعداد و ارزش واردات این کالا حکایت دارد.

به گفته روح‌الله لطیفی، سخنگوی گمرک ایران، در 8‌ماه امسال 7میلیون‌و800هزار دستگاه گوشی تلفن همراه وارد کشور شده که در مقایسه با پارسال، از لحاظ تعداد 37درصد و از نظر ارزش 85 درصد رشد نشان می‌دهد. میزان واردات گوشی تلفن همراه در 8‌ماه امسال 5‌میلیون‌و662هزار دستگاه و به ارزش یک‌میلیارد و 198میلیون دلار بوده است.

 معمای قیمت تمام‌شده واردات گوشی موبایل

در این شرایط تعیین نرخ تمام‌شده واردات و فروش گوشی موبایل به مناقشه‌ای بین واردکنندگان و فروشندگان با دستگاه‌های نظارتی تبدیل شده است. دبیر انجمن موبایل، تبلت و لوازم جانبی با بیان اینکه نرخ‌های محاسبه قیمت تمام‌شده برای موبایل بسیار متغیر است، گفت: با اجرایی شدن طرح افق که قیمت کالا از فروشنده تا خریدار در سامانه ثبت می‌شود، می‌توان در بازار موبایل شفافیت ایجاد کرد.

امیر اسحاقی با اشاره به اینکه در هفته‌های گذشته تخصیص ارز مناسبی از بانک مرکزی به شرکت‌های واردکننده موبایل صورت گرفته، افزود: البته هنوز بسیاری از شرکت‌ها ارز نگرفته‌اند، اما طبق آمار، همین میزان تخصیص عدد قابل‌توجهی است و پیش‌بینی می‌کنیم با بهبود واردات، در هفته‌های آینده شاهد افزایش عرضه گوشی باشیم. هرچه کالای بیشتری توزیع شود، قیمت در بازار متعادل‌تر و به‌نفع مشتریان خواهد بود.

 واردکنندگان مانع ارزانی گوشی

رئیس اتحادیه فروشندگان دستگاه‌های صوتی، تصویری، تلفن همراه و لوازم جانبی هم با بیان اینکه قیمت ارز بر نرخ تلفن همراه تأثیر دارد، گفت: درصورتی که واردکنندگان، گوشی‌های تلفن همراه را به میزان کافی عرضه کنند، قیمت این کالا در بازار کاهش می‌یابد.

ابراهیم درستی با بیان اینکه اصناف گرانفروش نیستند، افزود: واردکنندگان نباید این کالا را پیش خود نگه دارند بلکه باید آن را به موقع بین اصناف توزیع کنند. همچنین با توجه به شیوع کرونا و نوسان قیمت دلار، بیشتر اصناف کالاهای صوتی، تصویری و الکتریکی در حالت ورشکستی قرار گرفته‌اند، اما اگر کالا به میزان کافی در بازار توزیع شود، قیمت پایین می‌آید و وضعیت فروش نیز بهتر می‌شود.

درستی با بیان اینکه بیشتر مغازه‌های فعالان این صنف استیجاری است و برخی از آن‌ها باید ماهانه ١5میلیون تومان به صاحب مغازه اجاره پرداخت کنند، افزود: ویترین مغازه‌ها بیشتر با ماکت گوشی تزیین شده که این نشان می‌دهد موجودی کالا زیاد نیست. به‌گفته او، مغازه‌داران بیش از متقاضیان تمایل دارند تا کالای خود را فروخته تا بتوانند وجه چک‌هایشان را بپردازند و امرارمعاش کنند.

رئیس اتحادیه فروشندگان دستگاه‌های صوتی، تصویری، تلفن همراه و لوازم جانبی افزود: ٩٠درصد از گوشی‌های تلفن همراه در بازار وارداتی است و بیشتر آن‌ها با قیمت بالای 3 میلیون تومان به فروش می‌رود. اکنون بازار در رکود به‌سر می‌برد و امیدواریم با تثبیت قیمت ارز، واردکنندگان نیز گوشی‌های تلفن همراه وارداتی را به نرخ روز در اختیار اصناف قرار داده و قیمت‌ها کاهش یابد.