مانع ازدواج و فرزندآوری احساس فقر است نه خود فقر!

سپهرغرب، گروه خانواده: امروزه در جامعه شاهد امتناع برخی جوانان و زوجها از ازدواج و فرزندآوری هستیم البته در نابسامانی اوضاع اقتصادی شکی نیست اما در اکثر اوقات آنچه مانع ازدواج و فرزندآوری است "احساس فقر" است نه خود فقر!

کسی که از عهده تأمین نیازهای اولیه خود برآید، فقیر نیست و فقری که هرکس در مقایسه زندگی خود با دیگری احساس می‌کند فقر نیست، صرفاً "احساس فقر" است!!

این احساس، روح‌ انسان را فاسد می‌کند به‌طوری که او خود را همواره محتاج چیزهایی می‌داند که در اختیار بقیه است، نعماتی را که دارد کوچک می‌شمارد و سپاسگزاری او کاهش می‌یابد؛ از مهمترین عوامل ایجاد احساس فقر، چشم دوختن و مقایسه است!

مقایسه خود با افراد فرادست از نظر مادیات، سبب می‌شود که انسان آنچه را خود دارد، نبیند؛ قرآن کریم این نوع مقایسه را در داستان قارون روایت می‌کند:

قارون از ثروت فراوانى برخوردار بود به‌‌طوری‌ که مشاهده زندگى او، دیگران را به مقایسه وامی‌داشت و آرزوى زندگى قارونى را در آنان به‌جوش می‌آورد.

مقایسه خود با افراد فرادست در مادّیات، محصول اجتناب‌ناپذیر تفاوت اجتماعى نیست بلکه به ویژگی‌هاى افراد بستگى دارد و عمدتاً زاییده دنیاخواهى است؛ خردمندان و فرزانگان هرگز به چنین کارى دست نمی‌زنند هرچند شاهد زندگى قارونى نیز باشند، چنان‌که در داستان مذکور، گروهى بودند که هرچند قارون را دیدند، ولى به مقایسه اقدام نکردند.

خداوند گروه اوّل را با عنوان «الَّذِینَ یُرِیدُونَ الْحَیَوةَ الدُّنْیَا» معرفی و از گروه دوم به‌عنوان «الَّذِینَ أُوتُواْ الْعِلْمَ» یاد کرده است، پس مشاهده لزوماً منجر به مقایسه نمی‌شود.

حلقه مفقوده میان مشاهده و مقایسه شگفت‌زدگی و چشم دوختن است؛ در این داستان هر دو گروه در مشاهده یکسانند اما گروه اول زندگی قارونی را «لَذُوحَظٍّ عَظِیم» می‌دانست و برایش شگفت‌انگیز بود، پس به آن چشم دوخت و مقایسه کرد.

خداوند متعال چشم ندوختن به زندگی‌هاى قارونى را از ما می‌خواهد: «وَ لَاتَمُدَّنَّ عَیْنَیْکَ إِلَى‏ مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مّنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَیَوةِ الدُّنْیَا لِنَفْتِنَهُمْ فِیهِ وَ رِزْقُ رَبّکَ خَیْرٌ وَ أَبْقَى‏؛ و به آنچه گروه‏‌هایى از آنان را از آن برخوردار کردیم، چشم مدوز که شکوفه‏‌هاى زندگى دنیا هستند و روزى پروردگارت بهتر و پایدارتر است».

در این آیه شریفه، از این قبیل اموال به‌عنوان شکوفه یاد شده که عمرى کوتاه و ناچیز دارد؛ در مقابل، رزق خداوند یاد شده است که دو ویژگى دارد: خیر بودن و پایدار بودن و اگر چنین است، نعمت‏‌هاى دنیایى قارون‏‌ها چیز ارزشمندى نیست که چشم‌‏ها را به خود خیره کند.