احیای قنات‌ها، گام بلند در جلوگیری از بیابان‌زایی

سپهرغرب، گروه شهر: یک کارشناس محیط زیست گفت: وقتی آب را به شیوه قنات استخراج کنید هیچ خللی در نظام آب شناختی وارد نشده و از بیابان‌زایی جلوگیری می‌شود.

محمد درویش با اشاره به نگاه مردم به آسیب‌های محیط‌ زیستی گفت: به نظرم موج بیداری محیط‌ زیستی در کشورمان ایجاد شده است و حساسیت بیشتری نسبت به آن پیدا کرده‌اند.

او در مورد راهکارهایی که باید برای جلوگیری از بیابان‌زایی درنظر گرفته شود گفت: روز جهانی مقابله با بیابان‌زایی از سال 1994 شروع شده و ایران به عنوان اولین کشورها به این تعهد پیوست. مساحت زیادی از کشورمان بیابانی است و متاثر از این موضوع هستیم. علاوه بر این مردم ما که بخش زیادی‌شان در بیابان زندگی می‌کردند نشان دادند که می‌توانند با رعایت قوانین حاکم بر طبیعت از پس آن بربیایند.

تکنیک‌هایی مثل کاریزها و قنات‌ها و... نشان‌دهنده این است که ایرانیان توانستند شرایط ویژه این سرزمین را درک کنند. ما به عنوان نخستین ملتی که بیش از 3هزار سال قدمت تعامل پایدار با شرایط بیابانی را داریم حرف‌های زیادی برای گفتن داریم. پدران این سرزمین 20 میلیارد مکعب آب را از زیر زمین با شبکه غرور آفرین قنات استخراج می‌کردند و شاید بتوان گفت طول این قنات‌ها به اندازه 7-8 دور زمین است.

درویش بیان کرد: جالب است که وقتی آب را به شیوه قنات استخراج کنید هیچ خللی در نظام آب شناختی وارد نشده و هرگز میزان برداشت از میزان اضافه شدن آب بیشتر نمی‌شود. این همان مفهوم توسعه پایدار است. بنابراین اگر بتوانیم این تکنیک را دوباره در کشورمان احیا کنیم گام بلندی در جهت جلوگیری از بیابان‌زایی برداشتیم.

این کارشناس محیط ‌زیست با اشاره به تعریف بیابان‌زایی گفت: بنابر تعریف جهانی بیابان‌زایی تخریب زمین در مناطق خشک و نیمه‌خشک است. اگر زمینی شور شود، ریزگردها افزایش پیدا کند، جنگلی آتش بگیرد یا روستایی خالی از سکنه شود نشانی از بیابان‌زایی است. حتی اگر میزان آبزیان در دریا کم شود نوعی بیابان‌زایی است. اکنون برنامه ملی برای جلوگیری از بیابان‌زایی در دست اجرا داریم.

او با اشاره به آتش‌سوزی جنگل‌ها به عنوان عاملی برای بیابان‌‌زایی گفت: دقت داشته باشید که تنها 7 درصد از خاک ما جنگل بوده و بسیار اثرگذار است. با توجه به این که جنگل‌ها منبع تولید آب شیرین و اکسیژن هستند هر هکتاری از جنگل‌ها که اتش بگیرد آب شیرین خود را از دست می‌دهیم. اگر جلوی آتش‌سوزی‌ها را نگیریم ممکن است جریان بیابان‌زایی سرعت بیشتری پیدا کند. درخت‌ها نتیجه سال‌ها زحمت طبیعت است و نباید بگذاریم ناگهانی از بین رود.