دعوت کتابخانه ملی از فناوران برای رفع چالش فهرست‌نویسی تحلیلی با هوش مصنوعی

سپهرغرب، گروه کاردانش: مرکز نوآوری و توسعه کسب‌وکارهای داده‌محور سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، با برگزاری رویداد فناورانه، تیم‌های فناور را به رقابت در چالش مسئله فهرست‌نویسی تحلیلی با کمک هوش مصنوعی دعوت کرد و قرار است برای بهترین ایده زمینه برای عقد قرارداد با این سازمان فراهم شود.

رویداد نوآورانه «لیبتک 2» از سوی مرکز نوآوری و توسعه کسب‌وکارهای داده محور سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با موضوع چالش تشخیص موضوع (Topic Detection)، در حوزه فناوری‌های کتابخانه‌ای و استفاده از هوش مصنوعی به‌منظور پردازش داده و شناسایی موضوع آن، در دو مرحله برگزار می‌شود.

در مرحله اول از تمامی افراد، تیم‌ها و شرکت‌ها دعوت می‌شود در این رویداد ثبت‌نام کنند و پس از ثبت‌نام، دسترسی به داده‌های لازم جهت شرکت در چالش در اختیار شرکت‌کنندگان قرار خواهد گرفت و رقابت از همین لحظه آغاز می‌شود.

این مرکز نوآوری به هر یک از شرکت‌کنندگان فضای پردازش رایگان ارائه می‌دهد و شرکت‌کنندگان باید تا تاریخ تعیین‌شده، مدل خود را ارتقا داده و در روز آزمون ارائه دهند. آزمون دقت سنجی مدل در تاریخ 12 اسفندماه 99 برگزار خواهد شد.

در مرحله دوم پس از بررسی مدل‌های آموزش داده‌شده، پنج شرکت‌کننده برتر انتخاب می‌شوند و از این پنج تیم به‌منظور ارائه حضوری مدل خود دعوت به‌عمل می‌آید و در نهایت، پس از داوری و بررسی نهایی تیم‌های برتر معرفی خواهند شد. برای تیم‌های برتر علاوه بر اعطای جایزه نقدی معادل 50 میلیون تومان، امکان عقد قرارداد با سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در نظر گرفته شده است.

معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با اشاره به ‌ضرورت برگزاری این رویداد فناورانه، توضیح داد: کتابخانه ملی برای هر کتاب فهرستی مشتمل بر «اطلاعات توصیفی» (شامل نام کتاب، نویسنده، ناشر) و «اطلاعات تحلیلی» (به موضوع متن کتاب و رده‌بندی کتاب اشاره می‌کند) کتاب تهیه می‌کند و وقتی پژوهشگر اقدام به جستجوی کتابی می‌کند سامانه متصل به موتور جستجو در میان اطلاعات فهرست، کتاب‌های مورد نظر آن‌ها را جستجو می‌کند و نتایج را ارائه می‌دهد.

مظفر پاسدارشیرازی، با تأکید بر اینکه بر این اساس هر‌چه این فهرست کامل‌تر، دقیق‌تر و صحیح‌تر باشد، نتایج جستجو بهتر خواهد بود، اظهار کرد: فهرست تحلیلی به پژوهشگر در دستیابی به منبع و بازیابی اطلاعات کمک می‌کند، ضمن آنکه اطلاعاتی در زمینه رده‌بندی به کاربران ارائه می‌دهد و بر اساس آن تعیین خواهد کرد که کتاب به چه قفسه موضوعی‌ اضافه شود تا مراجعین حضوری به کتابخانه‌ها آن را بیابند. علاوه بر آن موضوعات به موتور جستجو کمک می‌کند مطابق موضوع موردنیاز پژوهشگر نتایج را ارائه دهند و دسترسی به منبع مورد نظر تسهیل و تدقیق شود.

وی با بیان اینکه کتابخانه ملی پیش‌تر نیز از فناوری‌ها برای فهرست‌نویسی توصیفی کتاب‌ها بهره برده است، خاطرنشان کرد: سال گذشته از سامانه‌ای رونمایی کردیم که به‌صورت خودکار فهرست مقالات را استخراج می‌کرد و در راستای توسعه این سامانه، قابلیت جدیدی به آن اضافه شد که به کمک یادگیری عمیق، فراداده‌ توصیفی پایان‌نامه‌ها و کتاب‌ها را استخراج می‌کند که امیدواریم در یک ماه آینده رونمایی شود.

معاون سازمان اسناد و کتابخانه ملی، فهرست‌نویسی تحلیلی را از چالش‌های این سازمان عنوان و اضافه کرد: نیاز ما این است که هرچه دقیق‌تر سامانه بتواند به کمک هوش مصنوعی برچسب و تگ‌های موضوعی را پیشنهاد دهد و همکار فهرست‌نویس از بین تگ‌های موضوعی‌ که سامانه استخراج و پیشنهاد داده است، انتخاب کند و رده‌بندی بر اساس استانداردهای کنگره صورت پذیرد.

پاسدارشیرازی در گفت‌وگو با ایسنا، از برگزاری رویداد «لیبتک 2» با هدف جذب نوآوری در این سازمان خبر داد و از کسب‌وکارهای نوپا و شرکت‌های حوزه فناوری اطلاعات و هوش مصنوعی برای شرکت در این چالش دعوت کرد.

وی در این باره توضیح داد: ما از کسانی که در حوزه‌ پردازش زبان طبیعی (Natural Language Processing) فعالیت دارند، دعوت می‌کنیم تا در یک رقابت و همکاری سازنده، به حل چالش سازمان کمک کنند. مجموعه داده‌های آموزشی که ما آماده کرده‌ایم، در اختیار شرکت‌کنندگان در چالش قرار خواهد گرفت و آن‌ها می‌توانند بر اساس آن، سامانه‌های خود را آموزش دهند و در پایان به کمک یک سامانه دقت‌سنجی، سامانه‌های عرضه‌شده از سوی تیم‌های شرکت کننده بر اساس دقت، رتبه‌بندی خواهند شد.

به گفته معاون سازمان اسناد و کتابخانه ملی از پنج تیم برتر این رویداد برای ارائه در مقابل هیئت‌داوران دعوت به عمل می‌آید و در نهایت به برترین تیم‌ها جوایزی اعطا خواهد شد.

پاسدارشیرازی فرآیند این جشنواره را در اصل یک روش شایسته‌سالارانه و عادلانه برای انتخاب یک گروه و عقد قرارداد توصیف کرد و گفت: به طور کلی، سعی ما بر این است که به بهترین و شفاف‌ترین شیوه ممکن، برای رفع چالش‌هایمان از فناوری استفاده کنیم و در این رویداد، برای تقدیر از شرکت‌کننده برتر، 50 میلیون تومان جایزه نقدی و امکان عقد قرارداد با سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در نظر گرفته‌ایم.