نکاتی درباره بیـماری قلبـی که همه مـردان باید بدانند

سپهرغرب، گروه سلامت: بیماری قلبی مطمئناً موضوع سطحی و کم‌اهمیتی نیست، بلکه مشکلی کاملاً جدی است که مردها (و زن‌ها) باید نسبت به آن آگاه باشند. امروزه بیماری قلبی یکی از علت‌های اصلی به خطر افتادن سلامتی در مردان است. بیشتر از یک‌سوم مردان دچار بیماری قلبی هستند.

علائم بیماری قلبی در مردان و زنان می‌تواند متفاوت باشد. مردها معمولاً در سن پایین‌تری نسبت به زن‌ها دچار حملات قلبی می‌شوند؛ اما حملات قلبی تنها یکی از جنبه‌های بیماری قلبی هستند که طیف گسترده‌ای از عوارض قلبی را پوشش می‌دهد.

تعریف بیماری قلبی

همان‌طور که گفتیم، بیماری قلبی یک عبارت کلی است که شامل تعدادی از عوارض قلبی می‌شود. این عوارض شامل نارسایی قلبی، بیماری عروق کرونری، آریتمی‌ها، آنژین و دیگر عفونت‌های مرتبط با قلب و نقص‌های مادرزادی می‌شوند.

همه‌ی بیماری‌های قلبی، علائم آشکاری ندارند و شما ممکن است بیماری قلبی داشته باشید و ندانید یا اینکه علائمی داشته باشید؛ اما دانستن ریسک فاکتورها کمک بزرگی به شما خواهد کرد، پس در ادامه درباره‌ی علائم بیماری قلبی در مردان می‌گوییم.

ریسک فاکتورهای بیماری قلبی

تعداد زیادی از مردان در معرض ابتلا به بیماری قلبی هستند، زیرا درصد نسبتاً کمی از آن‌ها به میزان توصیه شده و طبق دستورالعمل‌ها فعالیت بدنی دارند و ورزش می‌کنند.

دیگر ریسک فاکتورهای ابتلا به بیماری قلبی شامل سابقه خانوادگی بیماری قلبی، بالا بودن سن، داشتن رژیم غذایی پُر از چربی‌های اشباع، اعتیاد به الکل و سیگار و داشتن کلسترول بالا، دیابت و فشارخون بالا می‌شود.

ریسک فاکتورهای بیماری قلبی که خاص مردان است: اختلال نعوظ

درست همان‌طور که در مورد خانم‌ها، سنین بعد از یائسگی ریسک فاکتوری در ابتلا به بیماری‌های قلبی است، در مورد آقایان نیز ریسک فاکتورهای خاصی وجود دارد. قادر به حفظ وضعیت نعوظ نبودن می‌تواند علامتی باشد که نشان می‌دهد مشکلی در گردش خون وجود دارد که شامل قلب هم می‌شود.

مشکلات عروقی سال‌ها قبل پیش از اینکه در قلب خود را نشان بدهند، در بیضه‌ها ظاهر می‌شوند. بنابراین اختلال نعوظ می‌تواند یکی از علامت‌های مشکلات قلبی باشد. آقایانی که در دهه چهل زندگی خود به سر می‌برند و مشکل اختلال نعوظ دارند، به احتمال 80 درصد در عرض ده سال دچار مشکلات قلبی خواهند شد.

ریسک فاکتورهای بیماری قلبی که خاص مردان است: استرس و عصبانیت

استرس می‌تواند برای مردان کشنده باشد. استرس، عصبانیت و اضطراب، هورمون‌های استرس و فشارخون را افزایش می‌دهد که می‌تواند منجر به محدودیت جریان خون به سمت قلب شود. پزشکان می‌گویند دو ساعت اول بعد از بروز خشم و عصبانیت، ریسک حمله قلبی برای یک مرد تقریباً پنج برابر بیشتر شده و ریسک سکته مغزی نیز سه برابر بیشتر می‌شود.

ریسک فاکتورهای بیماری قلبی که خاص مردان است: پایین بودن تستوسترون

تستوسترون پایین اثرش فقط کاهش میل جنسی نیست. پایین بودن سطح این هورمون با بیماری قلبی و دیابت نوع دوم نیز ارتباط دارد. پژوهش‌ها نشان می‌دهند پایین بودن تستوسترون می‌تواند ریسک فاکتوری برای بیماری‌های قلبی و عروقی و عوارض متابولیکی باشد.

در ضمن سندرم متابولیک می‌تواند به معنی بالا بودن قند خون، بالا بودن کلسترول و چربی زیاد شکمی باشد که منجر به افزایش احتمال بیماری قلبی خواهد شد.

علائم اولیه هشداردهنده: آریتمی

علائم کم‌خطرتری از یک حمله قلبی وجود دارند که می‌توانند هشدار بدن درباره‌ی مشکلات قلبی باشند. متأسفانه، یک رویداد جدی اغلب اولین علامت نشان‌دهنده‌ی وجود یک مشکل است.

مراحل اولیه بیماری قلبی می‌تواند با علائمی آزاردهنده همراه باشد که می‌آیند و می‌روند. اگر شما دچار آریتمی (نامنظم بودن ضربان قلب) باشید، شاید متوجه شوید وقتی از پله‌ها بالا می‌روید، نفس‌نفس می‌زنید یا گاهی احساس ناراحتی در سینه‌تان می‌کنید (که از سی دقیقه تا یکی دو ساعت ممکن است طول بکشد). همچنین ممکن است دردی در قفسه سینه‌تان احساس کنید که توضیحی برایش ندارید یا درد در گردن و آرواره.

علائم اولیه هشداردهنده: رگ‌های خونی

اگر بیماری قلبی داشته باشید، ممکن است متوجه علائمی مانند درد قفسه سینه که معمولاً به آن آنژین می‌گویند، درد در بالای دست‌ها معمولاً در سمت چپ یا تورم پاها و یا خستگی مفرط شوید.

این علائم می‌توانند به معنی باریک شدن رگ‌های خونی در اثر تجمع پلاک باشند که در پزشکی به آن آترواسکلروز یا تصلب شرایین می‌گویند که باعث می‌شود قلب سخت‌تر بتواند خون اکسیژن‌دار را به سراسر بدن برساند. داشتن فشارخون بالا نیز به میزان چشمگیری ریسک بیماری قلبی را افزایش می‌دهد اما علائم فشارخون بالا به ندرت خود را نشان می‌دهند و به همین دلیل به آن قاتل خاموش می‌گویند.

هیچ راه تضمین‌شده‌ای برای جلوگیری از مشکلات قلبی وجود ندارد اما دو عامل اصلی و مهم هستند که می‌توانند احتمال مرگ در اثر بیماری قلبی را کاهش بدهند: هم فشارخون و هم کلسترولتان را پایین بیاورید

علائم حمله قلبی

علامت حمله قلبی لزوماً این نیست که سینه‌تان را چنگ بزنید و بر زمین بیفتید؛ کلیشه‌ای درباره حمله قلبی که معمولاً نشان داده می‌شود. ممکن است شما احساس فشار یا چنگ زدگی در سینه‌تان کنید که بیانگر یک حمله قلبی است (در پزشکی به آن یک انفارکتوس میوکارد گفته می‌شود) اما همیشه هم این درد وجود ندارد. همچنین ممکن است متوجه احساس ناراحتی در دست‌ها، پشت و حتی آرواره‌تان کنید.

ضمناً شاید دیگر علائم هشداردهنده حمله قلبی را داشته باشید که شامل تنگی نفس، تعریق بی‌دلیل، تهوع و استفراغ و احساس سبُکی در سر و گیجی و منگی می‌شود.

علائم سکته مغزی

یک سکته مغزی معمولاً فقط یک سمت از بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد که همراه با کرختی یا ضعف در صورت، دست‌ها و یا پاهاست. سکته مغزی می‌تواند اختلال حواس، مشکل در تکلم و یا تغییرات ناگهانی در بینایی ایجاد نماید.

سکته مغزی که در خیلی از ریسک فاکتورها با بیماری قلبی مشترک است نیز می‌تواند با یک سردرد شدید بروز کند. از آنجایی که این علائم سکته مغزی می‌توانند بدون هشدار ظاهر شوند، باید هر چه سریع‌تر با اورژانس تماس بگیرید.

تشخیص بیماری قلبی

تشخیص بیماری قلبی در یک بیمار اغلب با معاینه فیزیکی شروع می‌شود. حین معاینه، پزشک از شما سؤالاتی درباره هرگونه علامت احتمالی می‌پرسد و ریسک فاکتورهای شما برای بیماری قلبی را شناسایی می‌کند.

بعد از معاینه، پزشک می‌تواند تست‌های تشخیصی دیگری مانند تست استرس (تست ورزش) برایتان تجویز کند تا ببیند قلب شما به سطوح مختلفی از فعالیت چه واکنشی نشان می‌دهد. همچنین پزشک ممکن است از یک تست تصویری که معمولاً به آن آنژیوگرافی گفته می‌شود برای بررسی هرگونه انسداد در رگ‌های خونی و تعیین مکان دقیق آن استفاده نماید. این روش تست تصویری، تهاجمی است اما نباید دردناک باشد.

چشم‌انداز بلندمدت

متأسفانه تقریباً 50 درصد از مردانی که در اثر بیماری قلبی جان خود را از دست می‌دهند حتی نمی‌دانند که این بیماری را دارند. اما در مورد یک حمله قلبی یا سکته مغزی، چیزی که بعد از آن اتفاق می‌افتد بستگی زیادی به درمان فوری دارد. توانایی شما برای بهبودی از یکی از این دو حادثه بستگی به این دارد که تا چه اندازه فوری و سریع تحت درمان قرار بگیرید.

یعنی در صورتی که تردید دارید ممکن است هر یک از علائم گفته شده را داشته باشید باید هر چه زودتر تحت اقدام پزشکی قرار بگیرید، چون شما خودتان نمی‌توانید به طور قطع متوجه شوید که دچار حمله قلبی شده‌اید یا نه. ضمناً حتی اگر سالم هستید، باز هم باید جهت چکاپ‌های منظم به پزشک مراجعه کنید.

کاهش خطر بیماری‌های قلبی

هیچ راه تضمین‌شده‌ای برای جلوگیری از مشکلات قلبی وجود ندارد اما دو عامل اصلی و مهم هستند که می‌توانند احتمال مرگ در اثر بیماری قلبی را کاهش بدهند: هم فشارخون و هم کلسترولتان را پایین بیاورید.

حدود 70 درصد از قربانیانی که برای اولین بار دچار حمله قلبی می‌شوند، فشارخون بالا دارند. آن‌هایی که کلسترول بالا دارند نیز تقریباً دو برابر بقیه در معرض بیماری قلبی هستند.