تعبیر متفاوت یک شاعر از جنگ نـرم

سپهرغرب، گروه فرهنگی: مؤدب گفت: به نظر من جنگ نرم، جنگ نیست؛ این عبارت آمده تا ما را متوجه یک درگیری کند اما جنگ نرم، میدان مهمان‌نوازی و محبت است.

مراسم رونمایی از کتاب سور سوریه به قلم محمدقائم خانی با حضور فعالین فرهنگ و رسانه در کتابفروشی بین‌الملل برگزار شد

 محمدقائم خانی: فکر می‌کردم تهران را آب برده است!

محمدقائم خانی، نویسنده کتاب سور سوریه و منتقد ادبی در این مراسم گفت: نوروز 1398 و در سفر دمشق، تصاویر شبکه خبر را که می‌دیدم، فکر می‌کردم که تهران و ایران را آب برده است. وقتی که به آنجا رفتیم فهمیدیم که بیست و چند نفر از نویسنده‌ها به آنجا رفته‌اند و چند کتاب هم در‌این‌باره نوشته‌اند. بعد از این که ما به ایران برگشتیم، اتفاقاتی پشت سر هم افتاد که بعید می‌دانم نویسنده‌ای به آنجا رفته باشد.

وی افزود: آقای کفاش سال 96 پیشنهاد این سفر را دادند اما من به اندازه ایشان پیگیر اخبار منطقه نبودم و متفاوت بودن کار ایشان در کتاب «قرار مهنا» معلوم شد که ما این کتاب را با خودمان برده بودیم و کسانی که این کتاب را می‌خواندند، نوع نگاه و دقت آن را تحسین می‌کردند.

خانی ادامه داد: بعد از مدتی درخواست سفر ارائه شد و قرار شد با تایید نیروی قدس در زمانی که امنیت کامل برقرار بود به سوریه برویم. فکر می‌کردیم سفرمان دو هفته‌ای باشد اما یک‌ماه در آنجا ماندیم. آقای عزتی‌پاک هم در این سفر بودند که کتاب «اجاره‌نشین خیابان‌الامین» حاصل این سفر است.

این نویسنده تصریح کرد: من بعد از سفر، 6 ماه مشغول نوشتن کتاب شدم و سرمست از نوشتن فتح‌نامه بودم که ماجرای آبان و بعد از آن ماجرای دی‌ماه و شهادت حاج‌قاسم سلیمانی اتفاق افتاد. من بررسی کردم و دیدم هیچ ردی از نقش رزمندگان و مجاهدان نیروی قدس و حاج‌قاسم در متن نیامده. خلوص حاج‌قاسم در بین بقیه نیروهای نیروی قدس هم تسری پیدا کرده بود. این خلوص برایم در حال و هوای تشییع حاج‌قاسم سنگین بود و دیدم که در حق حاج‌قاسم جفا کرده‌ام به همین خاطر آن اختتامیه را نوشتم و نام کتاب را هم از آن بخش، برداشت کردم. در افتتاحیه کتاب هم به تشییع پیکر حاج‌قاسم پرداختم.

محمد قائم‌خانی افزود: من فعالیت در حوزه داستان را دیر شروع کردم. من علاقه‌ای به ادبیات نداشتم و فقط در دوره دانشجویی سفرنامه‌هایی برای خودم می‌نوشتم. البته برای سوریه هم یک دفترچه همراه بردم و فضای آنجا آن‌قدر عجیب بود که از همان‌جا شروع به نوشتن کردم.

نویسنده کتاب سور سوریه خاطرنشان کرد:‌ باید از این فرصت استفاده کنم و از آقای کفاش به خاطر تلاش‌هایش در فضای ادبیات انقلاب برای کشف استعدادهای بسیار زیادی که شناسایی می‌شوند. تلاش‌های ایشان برای این سفر هم قابل تقدیر است. چرا‌که این سفر در زندگی من نقطه عطفی ایجاد کرد. همچنین باید از آقای سلطانی و آقای سبحانی تشکر کنم. من سور سوریه را به چند ناشر دادم که در فضای سفرنامه آن را می‌خواندند و وقتی می‌دیدند که سفرنامه نیست، آن را نمی‌پذیرفتند اما با آقای سبحانی گفتگوی سازنده‌ای داشتیم. من از دوره دانشجویی مشتری کتاب‌های چاپ و نشر بین‌الملل بودم و باعث افتخار شد که با این انتشارات دلسوز فرهنگ و حرفه‌ای همکاری کرده‌ام.

 علی‌محمد مؤدب: جنگ نرم، میدان مهمان‌نوازی و محبت است

در ادامه این مراسم علی‌محمد مؤدب، شاعر و مدیر موسسه فرهنگی شهرستان ادب نیز سخنانی ایراد کرد.

علی‌محمد مؤدب گفت:‌ من در سُکر این کتابم و دارم آهسته آهسته آن را می‌خوانم و لذت می‌برم. مقدمه کتاب در جاهایی به شعر نزدیک می‌شود و معلوم است که یک نویسنده با ذوق ادبی این روایت را نوشته که من به عنوان یک شاعر حظ کردم. کم می‌شود با یک کتابی در بین هم‌نسلان خودمان کیفور بشویم و من این خلأ را با خواندن آثار قدما پر می‌کنم ولی خوشحالم که آقای خانی کتاب خوبی نوشته که پر از دقایق و لحظاتی است که برای من غنیمت است.

وی افزود: سوریه برای ما مردم ایران یک پدیده جدی است و نمی‌شود از کنارآن گذشت و همیشه جزئی از جهان ماست. شناخت واقعه‌ای که در سال‌های اخیر در سوریه اتفاق افتاد و گریزش به درگیری جبهه استکبار با سوریه بسیار مغتنم است و آقای خانی هوشمندانه از هر تصویری به عمق این مطلب رفته و روایت‌هایی که انتخاب کرده واقعا کمک‌کننده است برای این که جورچینی در شناخت سوریه داشته باشیم.

مؤدب ادامه داد: آقای خانی شناخت کتابخانه‌ای خوبی از وضعیت منطقه داشته و وقتی وارد این سفر شده، برای روایت بهتر کمکش کرده است. این کتاب از روایت‌های جدی درباره سوریه است و امیدوارم‌ از این دست روایت‌ها ادامه داشته باشد.

این شاعر برجسته کشورمان تصریح کرد:‌ یکی از فرصت‌های شناخت، سفر و جنگ است. حالا در جنگ سوریه، یک مجموعه تمدنی با بقیه مجموعه‌ها درگیر شده و ما در این کتاب یک شرح و آنالیز از خودمان پیدا می‌کنیم و درمی‌یابیم که شناختن سوریه برای ایران امروز، فرصت مغتنمی ‌است.

وی خاطرنشان کرد: به نظر من جنگ نرم، جنگ نیست؛ این عبارت آمده تا ما را متوجه یک درگیری کند اما جنگ نرم، میدان مهمان‌نوازی و محبت است. در فصلی که نویسنده «سور سوریه» به مهمانی می‌پردازد برای فعالین فرهنگی ما یک متاع است که ما ناچار به دیدار با همسایه هستیم یا به «دعوت» و یا به «غارت». تعبیر خوبی در کتاب هست که علمداری، همان «سفره‌داری» است.

مؤدب در ادامه اضافه کرد: تجربه من در کار فرهنگی نشان می‌دهد که ما وظیفه سفره‌داری و محبت داریم. نگرانی حاج‌قاسم از وضعیت آهوها و بزهای وحشی در نبرد سوریه نشان از همین سفره‌داری دارد. این از نظام عجیب ولایت شیعی برداشت می‌شود که باید به آن توجه ویژه داشت. از این منظر، این کتاب، ظهور یک قلم جدی در مباحث تحلیلی و فرهنگی است. نثر آقای خانی شکوه دارد و نمی‌شود آن را به راحتی خواند و رد شد. امیدوارم این متن‌ها جدی گرفته شود و سیاستگزاران، این حرف‌ها را برای سیاست‌هایشان در نظر داشته باشند.

 حجت‌الاسلام سبحانی صدر: باید پس پرده‌های سوریه را بشناسیم

در این مراسم همچنین حجت‌الاسلام حمید سبحانی صدر، معاون فرهنگی نشرو چاپ بین‌الملل گفت: مقدمه‌ای که آقای خانی درباره حاج‌قاسم نوشته‌اند ویژگی خاصی دارد که آیه «علم بالقلم» را به یاد می‌آورد و جنس قلم در این بخش ویژه و متفاوت است.

وی افزود: همه ما نیاز داریم زمینه‌های اجتماعی و مردمی سوریه را بشناسیم. کتاب به معنای زبانی، نیاز به ویرایش نداشت و قلم روانی داشت. مژده‌ای هم بدهم که باز هم کتابی از آقای خانی درباره زندگی حضرت امام خمینی (ره) در دست انتشار داریم که امیدواریم تا خردادماه سال بعد رونمایی شود. ایشان در این کار با یک نگاه عارفانه به زندگی امام نگاه‌کرده‌اند.

سبحانی ادامه داد: درباره سوریه هم باید پس پرده‌ها را بشناسیم. ما در چاپ و نشر بین‌الملل، رویکرد نوینی پیدا کرده‌ایم و به سمت چاپ رمان و داستان دینی و همچنین سفرنامه‌های تحلیلی رفته‌ایم و ان‌شا‌الله کتاب‌هایی در این زمینه به زودی منتشر خواهد شد.

  میثم رشیدی مهرآبادی: «سور سوریه» نگاه ما را به این کشور و نبردش پخته‌تر می‌کند

میثم رشیدی مهرآبادی، کارشناس مجری این مراسم نیز در سخنانی درباره کتاب سور سوریه گفت: سورسوریه درباره سوریه است و درباره سوریه نیست! کتابی عجیب و غریب که ساختار جذاب این کتاب از ذهن مهندسی نویسنده‌اش بهره می‌برد و تحصیلات عالی نویسنده در حوزه مهندسی بوده و آن را می‌شود در خلال خواندن کتاب فهمید. در این کتاب از روایت‌های احساسی و عمدتا عاطفی درباره سوریه خبری نیست و کتاب، پر از اطلاعاتی است که می‌تواند نگاه ما را به این کشور و نبرد آن پخته‌تر و تکمیل‌تر کند.

وی افزود:‌ فکر می‌کردم چرا انتشارات چاپ و نشر بین‌الملل این کتاب را منتشر کرده و بعد از خواندن کتاب به این نتیجه رسیدم که هیچ ناشر دیگری این ظرفیت را نداشته که به موضوع سوریه از این منظر وارد شود. اساسا چاپ و نشر بین‌الملل در دور جدید فعالیت‌هایش باید از این کتاب‌ها بیشتر چاپ کرده و برای تعالی نگاه مخاطبانش نسبت به فضای بین‌الملل و جهان اسلام، تلاش کند.

این نویسنده و خبرنگار حوزه کتاب ادامه داد: کتاب «سورسوریه» درباره سوریه است و درباره سوریه نیست! سفرنامه است و سفرنامه نیست! کتاب شعر است و کتاب شعر نیست! لحن ادبیانه و شعرگونه آقای خانی در کتاب، متن را دلنشین می‌کند و نمی‌شود آن را تندخواند و رد شد. معلوم است که جملات با حساسیت نوشته شده و از آن کتاب‌های بالینی است که باید با آرامش خوانده بشود و منجر به خواب آرام شبانه بشود. البته برخی جاها خواب خواننده را هم از چشمش می‌پراند! به نظر می‌رسد این لحن شعرگونه، حاصل همنشینی چندین ساله آقای خانی با دوست خوبمان آقای علی محمد مؤدب بوده است.