نقش رقابت‌پذیری شهرها در بهبودی از کرونا

سپهرغرب، گروه شهر: درآمد سالیانه شهرها در دوران کرونا، بین 15 تا 25 درصد کاهش یافت که این میزان در شهرهای آفریقایی به 65 درصد نیز رسید؛ شهرهای رقابت‌پذیر در کنترل بحران کووید -19 بسیار موفق‌تر از سایر نقاط دنیا عمل کردند.

در پاندمی کووید -19 اقداماتی چون قرنطینه‌های ملی تا بستن مرزها، شهرها را به‌طور قابل‌توجهی تحت تأثیر قرار داده است. در گزارش‌های متعدد آمده که درآمد شهرها طی این دوران بین 15 تا 25 درصد کاهش یافته و این وضعیت در شهرهای آفریقایی بسیار بحرانی‌تر بوده و حتی به 65 درصد رسیده است. این روزها، مدیران شهری در گوشه و کنار دنیا با مسائل رکود اقتصادی، زیرساخت‌های فرسوده و در برخی موارد، کاهش جمعیت شهرنشینی دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند و در تلاشند ضمن مهار شیوع کووید -19، تبعات این بحران‌ها را در زندگی شهری به حداقل برسانند.

بدیهی است که شهرهایی که درآمد خود را تنها مدیون یک فعالیت نظیر گردشگری، مهمان‌پذیری و حمل‌و‌نقل هستند، طی دوران کرونا بیشترین آسیب‌پذیری را متحمل شده‌اند. قرنطینه‌های اعمال شده برای مهار شیوع این بیماری، اقتصادهای غیررسمی را که بخش ضروری منبع درآمدی بسیاری از شهرهای جهان هستند با رکود جدی مواجه کرده و امنیت مالی کارگران را به خطر انداخته است.

شهرهای رقابتی اما در این بین، بسیار موفق‌تر از سایر نقاط دنیا عمل کرده‌اند؛ آن‌ها سال‌ها پیش از انتشار ویروس کرونا در جهان، از یک مجموعه مداخلات برای افزایش رقابت‌پذیری بین مقررات و نهادها، زیرساخت و زمین، مهارت و نوآوری و پشتیبانی و امور مالی بهره گرفته‌اند. در واقع چنین شهرهایی توانسته‌اند با موفقیت تمام سرمایه‌گذاران خصوصی و عمومی را جذب کنند و در نهایت استراتژی‌ها را به عمل تبدیل کنند. شهرهای رقابتی از یک نگرش توسعه‌گرای اقتصادی شفاف برخوردار هستند که همچون یک مکمل برای بهبود نگاه آن‌ها به محیط‌زیست و جامعه نیز عمل می‌کند.

شهرهای رقابتی از ائتلافات خود برای حل بحران‌ها بهره می‌گیرند. سیاست‌گذاران عمومی در یک شبکه پیچیده مشغول فعالیت هستند و می‌توانند با ایجاد پیوندهای مختلف بین یکدیگر و محیط شهری، توانایی عملکرد خود برای بهبود هرچه بیشتر شهرها را افزایش دهند. به‌عنوان مثال مقامات رسمی کلان‌شهر کویمباتور هند، بر سرعت اجرای قرنطینه‌ها و اقدامات برای در هم شکستن زنجیره انتقال ویروس کرونا افزود و از این طریق توانست در مهار شیوع آن بسیار موفق‌تر از سایر شهرهای هندی عمل کند. بدیهی است که ایجاد ائتلافات، تنها روش مؤثر در حل بحران کووید -19 به شمار می‌رود که شهرهای رقابتی جهان توانستند در این زمینه استراتژی‌هایی کارآمد پیاده کنند.

شهرهای ثانویه در زمان بحران، موفق‌تر عمل می‌کنند. برنامه‌ریزان شهر صنعتی پوآسی فرانسه تصمیم گرفتند به جای اینکه منتظر بمانند مقامات ارشد اقدامات لازم را جهت مهار ویروس کرونا در این شهر کوچک اعمال کنند، خود به ایجاد مراکزی برای واکسیناسیون کرونا بپردازند. مدیران غازی عینتاب، شهری در ترکیه که مرکز پذیرش پناهندگان سوریه‌ای نیز به حساب می‌آید، همزمان با اجرای پروژه‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی با هدف توسعه بیشتر شهر، خدمات دارویی و درمانی زیادی را برای شمال غربی کشور سوریه فراهم آوردند.

شهرها بر انجام اقداماتی که به خوبی قادر به انجامشان هستند، متمرکز می‌شوند. شهرهای رقابتی در سه زمینه تولید، ایجاد مشاغل و توسعه بسیار موفق عمل می‌کنند. در کشورهای آفریقایی، مردم اغلب بر این باورند که وجود مشاغل درازمدت به عملکرد مراکز تجاری نظیر بخش تولید بستگی دارد. شکی نیست که شهرها می‌توانند از طریق مداخلات مختلف، ایجاد مشاغل را تسهیل کنند با این حال تمرکز بر اجرای ایده‌های عمل شدنی، کامیابی بیشتری را برای آن‌ها در پی خواهد داشت. مدیران فری‌تاون، پایتخت و بزرگ‌ترین شهر در کشور سیرالئون تلاش کردند کارگران غیررسمی را در رفع انسداد زهکشی‌ها، تمیز کردن خیابان‌ها و مدیریت دفع پسماندهای شهری به کار گیرند و از این طریق، نرخ بیکاری در شهر را به حداقل برسانند.