گفت‌وگو با معلمی که یکی از چهره‌های منتخب جلوه‌های ویژه معلمی در دوره کروناست

الهـی همــــه دانـــش‌آمــــوزانم عاقبت‌به‌خیـــر شــــوند

سپهرغرب، گروه اجتماعی: ما که با هم حرف می‌زدیم صدای نفس‌نفس‌زدن‌های مریم قمری‌فرد نگران‌مان می‌کرد. او می‌گفت حالش خوب است و مشکلی ندارد اما وزارتخانه به ما گفته‌بود او ناراحتی قلبی دارد و با این وضعیت جسمی، حتی یک روز دست از کار نکشیده‌است. ما که حرف می‌زدیم صدای بچه‌های کوچک او، دوقلوهایش که کنار برادر بزرگ‌ترشان بی‌تاب آمدن مادر بودند، از آن سوی خط شنیده می‌شد ولی او با صبر و حوصله از دانش‌آموزانی می‌گفت که دوست دارد مثل بچه‌های خودش عاقبت‌به‌خیر شوند.

مریم قمری‌فرد، معلم 44ساله تهرانی که ریشه در خاک کردستان دارد 22 سال است در مناطق مختلف تهران مخصوصا نقاط محرومش درس داده و درد را خوب شناخته. حواس او همیشه پیش دانش‌آموزان مشکل‌دار،‌ پیش گره‌های زندگی آنها و راه‌هایی است که بشود این گره‌ها را باز کرد. در نیم‌ساعتی که ما با وی همکلام شدیم صدایش به‌قدری آرامبخش و خواسته‌های او به اندازه‌ای نوع‌دوستانه و دگرخواهانه بود که ناخودآگاه ما را برد به سال‌های دور دانش‌آموزی؛‌ جایی که حتما هرکدام از ما یکی از معلم‌هایمان را به‌شدت دوست می‌داشته‌ایم.

 معلم‌ها زیاد مریض می‌شوند؟

جوان‌ها نه ولی از 40 سال که رد می‌شوی فشارخون و دیابت و ناراحتی‌های قلبی طبیعی است.

 فکر نمی‌کنم طبیعی باشد!

طبیعی است چون معلم‌ها حرص‌وجوش زیاد می‌خورند و کلا شغل پراسترسی دارند. باید با بچه‌ها سروکله زد،‌ برای یادگیری‌شان تلاش کرد و غصه آنها را هم خورد.

 شما بیشتر تلاش می‌کنید یا غصه می‌خورید؟

هر دو در کنار هم. وقتی دانش‌آموزی داری که بچه طلاق است،‌ وقتی پدرش کارتن‌خواب است و وقتی هزار جور مساله دیگر دارد طبیعتا اینها را درونت می‌ریزی و با خودت به خانه می‌آوری و مدام فکر می‌کنی که چطور می‌شود کاری برایش انجام داد. مشکلات دانش‌آموزان زیاد است، ربطی هم به بالا شهر و پایین‌شهر ندارد. البته در مناطق محروم مشکلات بیشتر است. مثلا وقتی که در رباط‌کریم تدریس می‌کردم شرایط سخت‌تر از الان بود.

 از مشکلات بچه‌ها چطور باخبر می‌شوید؟

خیلی وقت‌ها اولیای دانش‌آموزان مشکلات‌شان را با ما درمیان می‌گذارند. گاهی وقت‌ها هم همکارانی که سال‌های قبل با این دانش‌آموزان سر و کار داشتند از مشکلات‌شان می‌گویند. گاهی هم روحیات و رفتار بچه‌ها نشان می‌دهد که مشکل دارند و بنابراین از خانواده و دوستان و اطرافیان آنها پرس‌وجو می‌کنیم.

 در منطقه‌ای که تدریس می‌کنید مهم‌ترین مشکل بچه‌ها چیست؟

همه‌جور مشکلی هست اما برخی مشکلات بزرگ‌تر از بقیه است. امسال دانش‌آموزی دارم که از اتباع است و مشکل شدید خانوادگی دارد. او گوشی هوشمند نداشت و نمی‌توانست در کلاس‌های آنلاین شرکت کند. بنابراین تلاش کردیم تا قبل از هر چیز او یک گوشی داشته‌باشد. بعد با مادرش تماس گرفتم و متوجه شدم که چون همسرش او را ترک کرده مجبور است کار کند و چون بیشتر ساعات روز در خانه نیست نمی‌تواند به فرزندش کمک کند. من گاهی به این خانم زنگ می‌زنم و از او می‌خواهم تا پیگیر مسائل فرزندش باشد اما چون خودش نمی‌تواند مدتی است او را سپرده به دخترعموهایش. اگر بزرگ‌تر بالای سر بچه‌ها نباشد آنها تلاش کافی برای درس خواندن نمی‌کنند و این می‌تواند در سرنوشت‌شان اثر بگذارد.

 شما به عنوان یکی از چهره‌هایی که جلوه‌های ویژه معلمی را در دوران کرونا به نمایش گذاشته معرفی شده‌اید. برایمان بگویید دقیقا چه کار کرده‌اید.

البته من فکر نمی‌کنم کار خاصی انجام داده‌باشم و کارم بیشتر از آنی باشد که بقیه همکارانم انجام می‌دهند. اما شاید این انتخاب به این دلیل باشد که من در تدریس آنلاین به‌جای استفاده از محتواهای آموزشی آماده، خودم تولید محتوا می‌کنم. در این مدت کار با چند نرم‌افزار جدید را آموخته‌ام و در حال یادگیری انیمیشن‌سازی هم هستم که اگر خدای نکرده کرونا باز هم ادامه داشت و مجبور بودیم بازهم آنلاین تدریس کنیم،‌ کارهای بهتری انجام دهم.

 برای تولید محتوا چقدر وقت می‌گذارید؟

از صبح زود که بیدار می‌شوم پنج تا 6ساعت برای تولید محتوا وقت می‌گذارم تا وقتی که کلاس پسر بزرگم شروع شود. حدود دو ساعت در کنار او هستم تا ساعت3 که کلاس خودم شروع شود. بعد از کنترل تکالیف بچه‌ها هم به کارهای خانه می‌رسم و هرکاری که بماند آخر هفته به آن رسیدگی می‌کنم.

 با تدریس آنلاین مشکلی ندارید؟

گاهی اوقات تصویر بی‌کیفیت می‌شود و چون در فضای خانه تدریس می‌کنیم گاهی نور روی تخته می‌افتد و مطالب خوب خوانده نمی‌شود. به غیر از این مشکلی نیست.

 با شبکه شاد مشکل ندارید؟

الان خیلی بهتر شده و مشکلات سال قبل وجود ندارد و اگر اینترنت مشکل نداشته‌باشد ما با شاد مشکلی نداریم.

*آن موقع که شاد مشکل داشت چه می‌کردید؟ نمی‌رفتید سراغ سایر پیام‌رسان‌های داخلی و خارجی؟

نه، فقط صبوری می‌کردیم. صبر می‌کردم تا فایل‌ها ارسال شود و به دانش‌آموزان هم فرصت می‌دادم تا فایل‌هایشان را بارگذاری کنند. با این روش هم خودم کمتر استرس داشتم و هم بچه‌ها دچار استرس نمی‌شدند.

 به حال روحی بچه‌ها زیاد اهمیت می‌دهید؟

بله، خیلی زیاد چون خودم مادر سه پسر هستم.

 بچه که بودید دوست داشتید معلم شوید؟

بله از کودکی تا بزرگسالی همیشه معلمی در ذهنم بود.

 این علاقه از کجا می‌آمد؟

در مدرسه به‌خاطر معلم‌های خوبی که داشتم و در دانشگاه به‌خاطر استادان فوق‌العاده‌ام که انگیزه معلم شدن را در من ایجاد و تقویت می‌کردند. من بابت هرچه می‌دانم مدیون آنها هستم.

 بعد از 22 سال تدریس علاقه به معلمی به‌اندازه همان زمان‌ها در شما قوی است؟

من هنوز کارم و دانش‌آموزان را دوست دارم و برای بهتر شدن تلاش می‌کنم.

 بهترشدن از چه باب؟

در کارهای آموزشی و پرورشی. برای این‌که به این هدف برسم همیشه مشغول یادگیری‌ام.

 به نظرتان الان چه جور معلمی هستید؟

نمی‌خواهم بگویم فوق‌العاده‌ام چون مخصوصا در سال‌های اول تدریس خطا داشته‌ام. البته الان فکر می‌کنم خیلی بهتر شده‌ام و دانش‌آموزان را بهتر می‌شناسم و بهتر درک‌شان می‌کنم.

 دانش‌آموزان را چطور درک می‌کنید؟

حالت‌ها، رفتارها و ناراحتی‌های آنها را حس می‌کنم و درس نخواندن‌های‌شان را درک می‌کنم. گاهی به خودم می‌گویم بچه است و باید بچگی کند و نباید روی جانش فشار و استرس زیاد نشاند.دانش‌آموز اگر یک مطلب درسی را خوب یاد نگیرد بازهم فرصت دارد آن را بیاموزد اما اگر دچار استرس شود برایش هزار تبعات دارد. وقتی فشار نباشد بچه‌ها خوب یاد می‌گیرند و وقتی آرامند، اعتمادبه‌نفس‌شان بالا می‌رود.

 شما در طول تحصیل، معلمی داشته‌اید که اهل فشار و استرس واردکردن باشد؟

یادم نمی‌آید هیچ معلم بدی داشته‌باشم. برخی معلم‌ها را هم از صمیم قلب دوست داشتم مثل معلم کلاس چهارمم.

 دوست دارید اسم‌شان را بگویید؟

خانم خیرخواه؛‌ متاسفانه اسم کوچک‌شان یادم نیست.

 از خانم خیرخواه خبردارید؟

نه. هیچ‌وقت فرصتی پیش نیامد تا سراغ معلم‌هایم بروم.

 اگر روزی رو درروی وزیر آموزش‌وپرورش قرار بگیرید به او چه می‌گویید و چه مطالبه‌ای دارید؟

دوست دارم بگویم در دوره کرونا خیلی‌ها متوجه شدند که معلم‌ها در مدرسه واقعا کار می‌کنند و اگر معلم و مدرسه نباشد، کار برای خانواده‌ها سخت می‌شود. چون وجود معلم و مدرسه این‌همه اثر دارد پس به‌عنوان معلم دلم نمی‌خواهد از چیزی گله کنم. بااین‌حال من یک مطالبه دارم که خواسته خیلی از همکارانم هم هست،‌ این‌که مدارس هوشمند شود و تعداد دانش‌آموزان در کلاس‌ها به نصف تعداد فعلی برسد. وقتی 40 دانش‌آموز در یک کلاس باشند، یادگرفتن برای بچه‌ها واقعا سخت می‌شود؛‌ وگرنه معلم‌ها که به‌واسطه سال‌ها کار یاد گرفته‌اند با این تعداد دانش‌آموز چطور کار کنند.

 گفتید مطالبه خاصی ندارید که بخواهید با وزیر در میان بگذارید. بگویید از این‌که مطالبات فرهنگیان مدام رسانه‌ای می‌شود چه حسی دارید؟

کاش مطالبات فرهنگیان داده می‌شد اما بدون سروصدا. مطالبات کارکنان هیچ ارگانی مثل معلم‌ها رسانه‌ای نمی‌شود و این موضوع ناراحت‌کننده‌است.

 شما آرزویی دارید که بخواهید در موردش صحبت کنید؟

آرزو می‌کنم همه شاگردانم که در این سال‌ها معلم‌شان بوده‌ام عاقبت‌به‌خیر شوند. بچه‌های خودم هم همین‌طور و بتوانم به‌عنوان مادر کنارشان باشم.