شدیدترین گناه در بیان امیرالمؤمنین (ع)

سپهرغرب، گروه اندیشه: استاد حوزه ضمن شرح دعای ابوحمزه ثمالی، گفت: برخی خدا را فراموش می‌کنند، در این صورت گناهان را سبک می‌شمارند و به دنبال توجیه‌اند.

حجت‌الاسلام فاطمی‌نیا در برنامه «نجوای عارفانه» ضمن شرح دعای ابوحمزه ثمالی با تصریح بر اینکه نباید گناه را سبک شمرد و باید سر به طاعت و عبودیت خدا سپرد، افزود: این فرازهای دعا هرچند دعا است، اما نکات اخلاقی و عرفانی را دربردارد و امام سجاد (ع) می‌خواهد در قالب مناجات این نکات اخلاقی را ما بدانیم. در فرازی از این مناجات می‌خوانیم «لَعَلَّکَ رَأَیْتَنِی مُسْتَخِفّاً بِحَقِّکَفَأَقْصَیْتَنِی‏؛ شاید دیدى من حق بندگیت را خفیف شمردم، بدین جهت از درگاهت مرا دور کردى» این سبک شمردن حقوق الهی آفت بسیار بزرگی است. امیرالمؤمنین (ع) فرمود «أَشَدُّ الذُّنُوبِ مَا اسْتَهَانَ بِهِ صَاحِبُهُ؛ یعنی شدیدترین گناه، آن است که صاحبش، آن گناه را سبک بشمارد».

وی افزود: یک نفر روغنی مایع داشت، موشی در آن افتاده و مرده بود، جامد نبود که بتوان گفت چاره‌ای می‌توان اندیشید، نزد امام صادق (ع) رفت تا حکم آن را از حضرت جویا شود؛ امام فرمود روغن را بیرون بریز، او گفت من به‌خاطر یک موش این‌همه روغن را دور بریزم؟ امام گفت تو موش را کوچک نمی‌شماری، خدا را کوچک می‌شماری!

فاطمی‌نیا با اشاره به اینکه برخی خدا را فراموش می‌کنند در این صورت گناهان را سبک می‌شمارند و به دنبال توجیه‌اند، گفت: در دعای ابوحمزه مدام کرم و رحمت خدا را می‌بینیم؛ خداوند بسیاری از گناهان ما را نادیده می‌گیرد. اما از این طرف بنده خدا باید ملتزم باشد و تا می‌تواند به دستوارات عمل کند. آیت‌الله بهجت می‌فرمود هرچه هست، در عبودیت خدا است؛ اگر گناهان را سبک بشماریم و بعد ما را غرور بگیرد و بگوییم خدا کریم و ارحم‌الراحمین است، خطا کرده‌ایم.

این استاد حوزه با تأکید بر آنکه باید به محبت و کرم خدا نگاه خوش‌بینانه و درعین‌حال منطقی داشت، ابراز کرد: به امام سجاد علیه‌السلام گفته شد حسن بصری می‌گوید کسانی که گمراه می‌شوند تعجب ندارد، بلکه آن‌هایی که هدایت می‌شوند تعجب دارند. امام فرمود: أنَا أقُولُ: لَیسَ العَجَبُ مِمَّنْ نَجَا کیفَ نَجَا وَ أمَّا العَجَبُ مِمَّنْ هَلَک کیفَ هَلَک مَعَ سِعَةِ رَحْمَةِ اللّهِ؛ یعنی من می‌گویم کسانی که هدایت می‌شوند تعجب ندارد، بلکه آن‌هایی که گمراه می‌شوند، تعجب دارد که با وجود رحمت واسعه الهی چگونه گمراه شده‌اند.