افزایش فضای سبز شهر و بهبود کیفیت هوا

گزارش‌ها حاکی است که آلودگی هوا و اثرات جزایر گرمایی طی یک دهه اخیر به‌طور تأسف‌باری زندگی شهرنشینان را با تهدید جدی مواجه کرده است. هر ساله بسیاری از مردم جان خود را بر اثر این رخدادها از دست می‌دهند و بسیاری نیز از محل سکونت خود آواره می‌شوند. اگرچه بسیاری از مردم بر این باورند که آلودگی هوا و تغییرات اقلیمی رویدادهایی طبیعی هستند با این حال محققان استدلال می‌کنند که سبک زندگی مردم و نوع طراحی شهرها مهم‌ترین نقش را در انتشار گازهای آلاینده و گرم شدن کره زمین ایفا می‌کند. تردد وسایل حمل‌و‌نقل موتوری و مصرف انرژی شهری دو مؤلفه مهم در آلوده و گرم شدن هوا محسوب می‌شود که با مداخلاتی از سوی مردم، تا حد زیادی قابل جبران است.

این روزها، مردم و مقامات در بسیاری از شهرهای جهان بر کاشت درختان در گوشه و کنار شهرهای خود متمرکز شده و از این طریق، به بهبود کیفیت محل زندگیشان کمک کرده‌اند. برخی محققان نیز، با جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات مکانی در مورد جنگل و پوشش زمین، ذرات معلق در هوا و تراکم جمعیتی در تلاشند محدوده کاشت درختان در خیابان‌ها را مشخص کرده و از این طریق، هوایی سالم‌تر برای شهرنشینان تأمین کنند. بدون شک کاشت امروزی درختان در نقاط مختلف شهری می‌تواند مزایای بسیاری برای شهرنشینان در آینده به ارمغان آورد چرا که پیش‌بینی شده در صورت کاهش نیافتن دمای کره زمین، تا سال 2050، هر ساله بیش از 250 هزار نفر از جمعیت جهان جان خود را بر اثر این رخداد از دست بدهند.

در حال حاضر وجود درختان در بسیاری از شهرهای جهان، هوای خنک را برای ساکنان به ارمغان می‌آورد که البته درختکاری هر ساله بیش از 100 میلیون دلار برای جهان هزینه دارد. گزارش‌ها حاکی است که در صورت ادامه این روند در هر سال حدود 77 میلیون نفر از مردم جهان از هوای پاک و خنک بهره‌مند خواهند شد که این امر در حفظ سلامت و نجات آن‌ها از مرگ احتمالی سهیم خواهد بود. البته پرورش و حفظ درختان نیز برای شهرها هزینه بسیاری دارد و همین امر باعث می‌شود اغلب درختان کاشته شده پس از مدتی به تدریج خشک شوند و توسعه‌های شهری جای آن‌ها را بگیرد.

بدون شک، کاشت درختان و افزایش پوشش‌های سبز گیاهی، بهترین و آسان‌ترین روش برای دستیابی به شهر پاک دارای کمترین تغییرات اقلیمی است. با این حال افزایش جمعیت شهری و نیاز به فضا برای توسعه‌های جدید از یک سو و هزینه زیاد کاشت و حفظ درختان از سوی دیگر، مقامات رسمی را از انجام چنین اقداماتی مأیوس می‌کند بنابراین سؤالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که چرا مردم شخصاً و با مداخلاتی کوچک اما مهم در بهبود کیفیت هوای محل زندگی خود کمک نکنند؟

روش‌های زیادی برای بهبود کیفیت هوا و به حداقل رساندن اثرات جزایر گرمایی در شهرها توسط خود مردم وجود دارد؛ به عنوان مثال به حداقل رساندن مصرف انرژی شهری و جایگزین کردن انرژی تجدید‌پذیر می‌تواند تا حد زیادی به کاهش انتشار گازهای آلاینده کمک کند. از سوی دیگر ساکنان شهری می‌توانند تا جای ممکن، امور روزمره خود را از طریق دوچرخه‌سواری، پیاده‌روی یا دست کم، وسایل حمل‌و‌نقل عمومی انجام دهند و از این طریق انتشار کربن از خودروهای شخصی را به حداقل برسانند. علاوه بر این افزایش پوشش سبز در محل زندگی مردم، نظیر بالکن‌ها، پشت بام‌ها و حتی دیوارهای عمودی به پاکسازی هوای اطراف از آلاینده‌ها و خنک‌سازی فضا کمک زیادی می‌کند.