استفاده از چه پوشک‌هایی برای حفظ محیط‌زیست بهتر است؟

نوشته دکتر آلن گرین (Alan Greene)

دکتر گرین پزشک متخصص اطفال که خود نیز پدر است عنوان می‌کند: «آنقدر پوشک‌های مختلف را برای فرزند خود امتحان کرده‌ام که بیاموزم پوشک نوعی وسیله یادآوری است که به یاد ما انسان‌ها می‌آورد با مصرف منابع مختلف آن‌ها را تحلیل برده و با زباله‌های تولیدشده از آن موجب بروز نوعی آشفتگی و ناپاکی در زمین می‌شویم».

آن دسته از پوشک‌هایی که به‌راحتی درون سطل زباله انداخته می‌شوند یعنی پوشک‌های یک‌بارمصرف مشکل اصلی زیست محیط به‌حساب می‌آیند. اما آیا پوشک‌های پارچه‌ای قابل شستشو نیز انرژی، آب و غالباً کلر را به هدر نمی‌دهند؟ به‌منظور مقایسه تأثیرات زیست‌محیطی، انواع مختلف پوشک موضوع مورد مطالعه بسیاری از تحقیقات بوده و نتایج متفاوتی با توجه به علایق و دغدغه‌های افراد پژوهشگر نسبت به این موضوع حاصل شده است.

  مقایسه انواع پوشک

بزرگ‌ترین و عینی‌ترین مطالعه انجام‌شده تا به امروز توسط سازمان حفظ محیط‌زیست انگلیس بوده است. این سازمان نهاد عمومی حفاظت از محیط‌زیست در انگلیس و ولز به‌حساب می‌آید. این گروه پوشک‌های یک‌بارمصرف را با پوشک‌های پارچه‌ای خانگی قابل شستشو و پوشک‌های پنبه‌ای (کتان) تجاری قابل شستشو از نقطه نظر گرم شدن کره زمین، تقلیل لایه ازون، آلوده‌سازی هوا، کاهش منابع غیر قابل تجدید، آلودگی آب، اسیدسازی یا افزایش خاصیت اسیدی، تأثیر مواد سمی بر انسان و آلودگی زمین مقایسه نمود. در این مطالعه پوشک‌های هیبریدی یعنی آن دسته از پوشک‌های قابل استفاده مجدد که دارای لایه‌های قابل شستشو و زیست تجزیه‌پذیر هستند مورد مطالعه قرار نگرفتند.

در این مطالعه مشخص شد که تأثیر کلی زیست‌محیطی در سه گزینه مورد نظر تقریباً یکسان است و در واقع بزرگ‌ترین تأثیر بر روی گرمایش جهانی، تحلیل منابع و اسیدسازی است. مهم‌ترین تأثیر پوشک‌های یک‌بارمصرف، در طول تولید آن‌ها، تأثیر اصلی پوشک‌های قابل شستشوی خانگی، مصرف برق در جریان شستشو و خشک کردن و بزرگ‌ترین تأثیر پوشک‌های قابل شستشوی تجاری، مصرف سوخت و الکتریسیته است.

بنابراین به عقیده سازمان حفظ محیط‌زیست در صورت انتخاب پوشک‌های پارچه‌ای بایستی تمرکز اصلی بر روی کاهش انرژی مصرفی به هنگام شستشو و خشک‌کردن و کاهش سوخت و تولید گازهای سمی در طول حمل‌ونقل باشد. چنانچه انتخاب شما پوشک‌های یک‌بارمصرف است ابتدا تمرکز خود را بر روی تولید مبتنی بر حفظ محیط‌زیست مانند آنچه در خصوص پوشک‌های زیستی استفاده شده است بگذارید.

اگرچه گزارش سازمان محیط‌زیست نسبت به سایر تحلیل‌هایی که تاکنون انجام شده از دقت بیشتری برخوردار است اما هنوز کامل نبوده و نواقصی به همراه دارد. به‌عنوان‌مثال تنها به مارک‌های اصلی مورد استفاده پرداخته و به جایگزین‌های مبتنی بر حفظ محیط‌زیست آن‌ها اشاره نکرده است. در ابتدای فرایند تولید یعنی در سکوهای نفتی که آغاز به کار لایه‌های پلاستیکی پوشک‌های زباله ساز است، در جنگل‌ها یعنی جایی که خمیر چوب از درختان به دست می‌آید و در مزارع پنبه قبل از آنکه پنبه تبدیل به پارچه شود هیچ‌گونه راه‌حلی ارائه نشده است. تفاوت بزرگی میان پنبه تولید شده از مواد شیمیایی سمی و پنبه تولید شده به روش ارگانیک، میان جنگلداری پایدار و قطع غیر مسئولانه، میان گاز کلر تولیدکننده دی‌اکسین در کارخانه‌های تولید کاغذ و پوشک‌های عاری از سفیدکننده وجود دارد.

هرکدام از ما با انتخاب هر یک از انواع پوشک‌ها تأثیر غیر قابل اجتنابی بر محیط زیست برجای می‌گذاریم. در نتیجه با انتخاب صحیح می‌توانیم به تولید پوشک‌های سازگار با محیط زیست کمک کنیم.

منبع: اپلیکیشن ردیاب کودک (‏Baby Tracker‏)‏