اتوبان صاف و بدون سرعت‌گیر برای سوداگران در نبود مالیات بر عایدی سرمایه

علی ابراهیم‌نژاد در نشست «دایره شمول مالیات بر عایدی سرمایه» در همایش «نقد و بررسی طرح قانونی مالیات بر عایدی سرمایه» بیان کرد: اولین سؤال این است که مالیات بر عایدی سرمایه مالیات درستی است یا نه؟

وی ادامه داد: در ایران از سرمایه‌هایی که در مسیر تولید است، مالیات اخذ می‌شود و مطابق قانون 25 درصد از سود شرکت‌ها مشمول مالیات است و اضافه بر آن در ایران قیمت‌ها نیز توسط دولت کنترل می‌شود که در واقع این اتفاق هم یک مالیات مضاعف است.

استاد اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف افزود: با وجود دریافت مالیات از فعالیت‌های تولیدی، در مقابل سرمایه‌گذاری در سایر بازارها مانند مسکن، خودرو و... یک اتوبان صاف است که هیچ‌گونه سرعت‌گیری هم ندارند.

ابراهیم‌نژاد ادامه داد: در ایران مسیر تولید جاده‌ای پر از سرعتگیر است؛ در حالی که سایر بازارها اتوبانی صاف و شسته رفته است و از این‌رو از باب توازن بین گزینه‌های مختلف سرمایه‌گذاری لازم است که مالیات بر عایدی سرمایه اجرا شود.

وی گفت: بررسی کشورهای جهان نشان می‌دهد که بیشتر کشورهای جهان دارای مالیات بر عایدی سرمایه هستند. امروزه در دنیا تنها چند کشور آفریقایی که امکان اجرای این مالیات را ندارند و چندین مجموعه جزیره این مالیات را اجرا نمی‌کنند.

این کارشناس اقتصادی افزود: هدف این مجموع جزایر همین است که به مناطقی برای جذب سرمایه‌ها و فرار مالیاتی تبدیل شوند که به همین دلیل مالیات بر عایدی سرمایه در آن وجود ندارد. مالیات بر عایدی سرمایه مالیاتی است که کشورهای مانند ما و کشورهای در حال توسعه در حال اجرای آن هستند.

ابراهیم‌نژاد خاطرنشان کرد: در اجرای هر مالیاتی جنبه بازتوزیعی نیز باید در نظر گرفته شود و در مورد ایران اطلاعاتی دردسترس نداریم؛ اما در آمریکا آمارها نشان می‌دهد بیش از 75 درصد درآمد یک درصد ثروتمند جامعه، از عایدی سرمایه است.

وی ادامه داد: با این وجود در ایران ما از حقوق افراد مالیات اخذ می‌کنیم؛ اما از عایدی سرمایه که بیشتر به ثروتمندان می‌رسد هیچ مالیاتی دریافت نمی‌کنیم.

وی در مورد زمان اجرای این مالیات اظهار کرد: آیا ما باید صبر کنیم تا اقتصاد ایران مانند اقتصاد سوییس شود و بعد به دنبال اجرای مالیات بر عایدی سرمایه برویم؟ در پاسخ باید گفت به نظر می‌رسد در آن شرایط دولت دیگر انگیزه‌ای برای اجرای چنین مالیات‌هایی و اصلاحات مالیاتی را ندارد و باید از بحران به وجود آمده حسن استفاده را کرد.

این استاد دانشگاه بیان کرد: بعضی نکات در مورد استهلاک بیان می‌شود؛ راهکار این است که اگر مالیات در زمان شناسایی سود اخذ شود و نه به صورت سالانه مشکل حل می‌شود و استهلاک و سایر نکات در قیمت‌ها منعکس می‌شود.