زندگی 51 درصد جمعیت استان کردستان در محلات ناکارآمد شهری

احصای مشکلات محله‌های هدف بازآفرینی و برنامه‌ریزی برای حل آن‌ها

عدم واگذاری اراضی علت تأخیر در اجرای پروژه هفت‌باغ

1-در استان پراکندگی و میزان چینی‌جاهای ناکارآمد شهری به چه شکل است؟ چه‌قدر بافت تاریخی و فرسوده و به چه میزان سکونتگاه غیررسمی در شهرهای مختلف استان داریم؟ چه تعدادی از هموطنان شریف کردستانی ساکن چینی‌جاهای ناکارآمد شهری هستند؟

بر اساس مطالعات مصوب در هفت شهر با جمعیت بالاتر از 50 هزار نفر استان قریب بر چهار هزار و 727 هکتار بافت ناکارآمد وجود دارد. این مقدار تقریباً «36 درصد مساحت مصوب طرح تفصیلی شهرها را شامل می‌شود. همچنین 51 درصد از جمعیت استان در سطح چینی‌جاهای ناکارآمد زندگی می‌کنند. این میزان اسکان جمعیت در سطح کمتری از شهر نشان‌دهنده نابرابری در توزیع خدمات در سطح شهرهاست.

2- درباره وضعیت مرکز استان یعنی شهر تاریخی سنندج بگویید، پراکندگی گونه‌های مختلف چینی‌جاهای ناکارآمد شهری در سنندج به چه شکل هست؟

وضعیت پنج پهنه ناکارآمد شهر سنندج به این شرح است، بافت تاریخی که هسته اولیه شکل‌گیری شهر سنندج است 182 هکتار، بافت فرسوده میانی که لایه پس از بافت تاریخی است 220 هکتار، بافت با پیشینه روستایی که حاصل رشد شهر به روستاهای اقماری گذشته است 123 هکتار، بافت ناسازگار شهری که شامل کلیه تأسیسات شهری است که کارکرد چندانی با زندگی امروز ما در داخل شهرها ندارد 527 هکتار و در نهایت سکونت‌گاه‌های غیر رسمی به مساحت 646 هکتار به‌صورت کل در شهر سنندج یک هزار و 697 هکتار بافت ناکارآمد وجود دارد که 35 درصد مساحت شهر سنندج را شامل می‌شود و جمعیتی قریب به 206 هزار نفر را در دل خود جای داده است.

3- وضعیت طرح‌های فرادستی (طرح‌های تفصیلی و تفصیلی ویژه, طرح‌های نوسازی و بازآفرینی) در مورد پهنه‌های ناکارآمد شهری به چه شکل هست؟ در حال حاضر برای بخش‌های تاریخی, فرسوده و سکونت‌گاه‌های غیررسمی چه شهرهایی از استان طرح فرادستی مصوب و به‌روز داریم؟ و برای چینی‌جاهای ناکارآمد چه شهرهایی در حال تدوین طرح‌های بازآفرینی هستید؟

در چهار شهر استان شامل سقز، مریوان، قروه و بیجار مطالعات مربوط به شناسایی و پهنه‌بندی چینی‌جاهای ناکارآمد به اتمام رسیده و در حال ملاک عمل است. در سایر شهرهای استان نیز به‌تناسب مطالعات در پهنه‌هایی که عملیات اجرایی طرح‌ها در آن محلات در دست احداث وجود دارد به انجام رسیده است به‌عنوان‌مثال مطالعات محله نایسر در شهر سنندج به‌عنوان بزرگ‌ترین سکونت‌گاه غیر رسمی سطح استان و یا در بافت تاریخی محلات آغه زمان و سر تپوله.

4- طرح‌های شهری که برای بازآفرینی بافت تاریخی, بافت فرسوده و سکونت‌گاه‌های غیررسمی شهرهای استان تدوین شدند را به چه میزان با واقعیت‌های امروز چینی‌جاهای ناکارآمد شهرهای استان منطبق و نزدیک می‌دانید؟ به‌طور مشخص در مورد سنندج طرح تفصیلی اخیر و طرح بازآفرینی بافت تاریخی سنندج چقدر با واقعیت‌های بافت تاریخی تناسب و همخوانی دارد؟

مطالعات انجام‌شده اخیر کاملاً متناسب با آخرین وضعیت شهرها و بر اساس سرانه‌های کالبدی و غیر کالبدی تهیه شده است. در این مطالعات سعی شده است ویژگی‌های محلات بر اساس میزان خدمات روبنایی، زیر بنایی و همچنین مسائل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی تعیین گردد. این شیوه از تعیین محدوده‌ها و محلات هدف سبب احصای کلیه مشکلات در محلات هدف شده و برنامه‌ریزان و مدیران را در حل مشکلات ساکنان هدایت می‌نماید.

5 - در خبرها خواندیم که پروژه بزرگ بازآفرینی شهری تحت عنوان «هفت باغ» در پهنه‌ای قریب به 30 هکتار طراحی شده که قطعاً جزو پروژه‌های بزرگ‌مقیاس بازآفرینی در کشور خواهد بود، این طرح در چه مرحله‌ای است؟

همان‌گونه که اشاره کردید بازآفرینی محدوده انبار غله و قبرستان تایله بزرگ‌ترین پروژه بازآفرینی شهری کشور است که با اجرای آن می‌توان بخش زیادی از نیازهای محله شهری در شمال شهر سنندج را پوشش داد. مطالعات فاز یک این پروژه به اتمام رسیده و مهم‌ترین مسئله آن جهت اجرای پروژه تملک اراضی سایر دستگاه‌هاست در فاز یک مقرر گردیده که پروژه باغ کتاب در این محله اجرایی شود که متأسفانه عدم واگذاری اراضی شرکت مادر تخصصی بازرگانی تا این تاریخ اجرای پروژه را به تأخیر انداخته است.

6- جناب رضایی محل مورد نظر وزارت راه و شهرسازی برای تأمین منابع طرح‌های بزرگ نظیر طرح‌های بازآفرینی و اقدام ملی, فروش اراضی مازاد دولتی و یا مشارکت در اراضی تحت تملک مجموعه راه و شهرسازی است، آیا در کردستان با این اراضی می‌توان طرح‌های بازآفرینی را به جریان انداخت؟ به‌طور مشخص برای پروژه هفت‌باغ چه بخشی از منابع مورد نیاز در این قالب دیده شده است؟

متأسفانه سطح اراضی در اختیار شرکت بازآفرینی شهری ایران در سطح استان بسیار ناچیز است بنابراین با روش فروش اراضی نمی‌توان امید چندانی به حل مشکلات داشت ضمن اینکه در چند سال اخیر بر اساس آمار سال 95 رشد مهاجرت روستایی به شهری در استان شدت گرفته که می‌تواند زنگ خطری جدید باشد بنابراین لازم است حمایت‌های مالی از طریق ستاد ملی بازآفرینی شهر پایدار از روند نوسازی بافت در استان شکل گیرد.

7- در خصوص تسهیلات نوسازی بافت فرسوده از ابتدای سال گذشته تاکنون چه تعداد از متقاضیان به بانک‌های عامل معرفی شدند؟ استقبال از این تسهیلات در استان به چه شکل است؟

تولید و عرضه مسکن در بافت فرسوده و ناکارآمد شهری اهمیت ویژه‌ای دارد. وجود خدمات روبنایی و زیربنایی در این محلات دسترسی به هسته مرکزی شهر سبب ایجاد جذابیت خواهد شد. با این حال لازم است با حمایت‌های دولت و شهرداری و تشکیل دفاتر تسهیلگری جهت آموزش ساکنین و تجمیع پلاک‌های ریز دانه، روند نوسازی را تسریع نمود. در استان کردستان نیز در سال‌های 98 و 99 در مجموع 730 فقره تسهیلات نوسازی بافت به مالکان، سرمایه‌گذاران و متقاضیان پرداخت شده است.