کمبود آب، گلوی حیات روستاهای نهاوند را می‌فشارد

خشکی منابع آب مشکل اصلی کشاورزان نهاوند

یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های دولت‌ها، تأمین زیرساخت‌های جمعیت روستایی به‌ویژه تأمین آب شرب و بهداشتی روستاییان کشور بوده است و این موضوع به‌لحاظ اهمیت، جایگاهی بی‌بدیل در حفظ سلامت، کارآمدی ساکنان مناطق روستایی، عدم مهاجرت و توسعه پایدار بخش روستایی کشور دارد.

آب آشامیدنی از نیازهای اساسی انسان است و امروزه وجود منابع آب بیشتر در کشورها، امتیازی بزرگ برای توسعه و پیشرفت آن کشور محسوب می‌شود و حتی در عرصه سیاسی و اجتماعی و تنازعات بین‌المللی، آب نقش بسیار با اهمیتی را دارا است.

کمبود آب، مشکلات کیفیت آب، عدم توانایی دولت در بهره‌برداری از هزاران کیلومتر شبکه آب و ایستگاه پمپاژ، هزاران حلقه چاه، صدها رشته قنات و دهنه چشمه در سطح روستاهای کشور ایجاب می‌کند که مدیریت تأمین آب در روستاها بازنگری جدی شود.

در همین راستا و با توجه به اهمیت تأمین آب در روستاها با دهیاران روستاهای نهاوند به گفت‌وگو نشسته‌ایم که نتیجه را باهم می‌خوانیم:

دهیار روستای دوچشمه نهاوند ضمن بیان آنکه در سال جاری با اضافه کردن یک لوله مشکل کمبود آب این روستا حل شده است، خاطرنشان کرد: یک حلقه چاه در این روستا حفر شده است و مردم روستا برای تأمین آب شرب خود از آن استفاده می‌کنند.

شیرمحمد سوری ضمن اشاره به مشکل کمبود آب در بخش کشاورزی، اظهار کرد: به‌دلیل کاهش بارندگی و منابع آبی در سال جاری، کشاورزان با مشکلات جدی مواجه شدند و حتی زمین‌های برخی افراد کاملاً خشک شد و این امر موجب بی‌کاری آن‌ها بوده است.

وی ضمن بیان آنکه سرچشمه آبی که برای کشاورزی روستای ما درنظر گرفته شده است ابتدا چندین روستا را تأمین می‌کند و سپس نوبت به روستای دوچشمه می‌رسد، ابراز کرد: به‌دلیل کمبود آب، عملاً آبی برای کشاورزی به این روستا اختصاص نمی‌یابد و در اکثر مواقع با نبود و یا کمبود آب مواجه هستیم.

دهیار روستای دوچشمه نهاوند ضمن اشاره به کمبود آب چاه‌ها در روستاها، تصریح کرد: به‌دلیل خشک‌سالی بی‌سابقه که با آن مواجه هستیم، اکثر آب‌های زیرزمینی خشک است و این امر موجب بحران کم‌آبی در اکثر روستا‌ها و شهرهای ایران شده است.

وی ضمن اشاره به قطعی پی‌درپی برق در روستای دوچشمه نهاوند، گفت: تا هفته گذشته روزانه سه الی چهار ساعت برق روستا قطع می‌شد.

دهیار روستای دوچشمه ضمن بیان آنکه به دنبال قطع برق آب روستا هم قطع می‌شود، تصریح کرد: در همین خصوص محدودیت‌های زیادی در استفاده از آب و برق در روستا به‌وجود آمده و روستاییان عملاً ساعتی طولانی در روز را بدون آب و برق سپری می‌کنند.

   حال بد وضعیت دیم در روستای چناران دهستان گیان

دهیار روستای گیان نهاوند نیز ضمن بیان آنکه یک حلقه چاه برای استفاده اهالی روستا حفر شده است، ابراز کرد: خوشبختانه آب شرب روستایی کاملاً سالم است، اما درحال حاضر کمی رسوب در چاه وجود دارد.

ظفری ضمن بیان اینکه امسال کشاورزی در بخش آبی و دیم وضعیت خوبی نداشته و آب به مزارع پایین‌دست نمی‌رسد و اراضی درحال خشک شدن است، عنوان کرد: در این روستا دو هزار و 300 نفر زندگی می‌کنند که برای تأمین آب شرب خود به چاه‌ها پناه می‌برند.

   حکایت فرسوده بودن چاه روستای خزل نهاوند و عدم نصب منبع زیرزمینی

دیگر دهیار خزل نهاوند ضمن بیان آنکه اهالی روستا برای‌ تأمین آب خود باید از چاه‌های فرسوده و قدیمی که در این روستا حفر شده است استفاده کنند، مطرح کرد: سه سال پیش برای حل مشکل اهالی روستای حسین‌آباد یک چاه دیگر حفر شد، اما هنوز منبع زمینی آن نصب نشده است و عملاً مردم روستا نمی‌توانند از آن بهره‌مند شوند.

غلامرضا خزائی ضمن اشاره به فرسوده بودن چاه قدیمی روستا، تصریح کرد: همین موضوع موجب کمبود آب روستا شده و قطعی‌های پی‌درپی برق و آب، مشکل را دوچندان کرده است.

وی ضمن بیان آنکه در سال‌های گذشته به‌دلیل آلودگی آب روستا چندین‌نفر راهی بیمارستان شدند، مطرح کرد: درحال حاضر اداره آب و فاضلاب به‌صورت هفتگی و ماهانه سلامت آب را آزمایش و نسبت به کلرزنی آن اقدام می‌کند.

دهیار خزل نهاوند بیان کرد: با وجود تأمین آب شرب روستا از طریق چاه، متأسفانه قطعی چندین‌باره آب در طول روز اهالی را کلافه کرده است و قطعی برق، قطعی آب را به‌ دنبال دارد.

خزائی نداشتن مدیریت و سامان‌دهی کنترل آب را مهم‌ترین مشکل و قطعی آب دانست و تصریح کرد: تعداد زیادی از نمایندگان و مسئولین قول حمایت و یا نصب یک منبع زمینی را در روستا داده‌اند، اما تاکنون اقدامی انجام نشده است.

   بهره‌برداری غیر مجاز و خشک‌سالی بلای جان اهالی روستای عباس‌آباد نهاوند

دهیار روستای عباس‌آباد نهاوند ضمن بیان آنکه آب شرب این روستا از طریق چاه تأمین می‌شود، ابراز کرد: این امر کشاورزی منطقه را نیز تحت تأثیر قرار داده و متأسفانه برنامه‌ریزی برای تأمین آب شرب روستا به طریق دیگری نیست.

شیروده شایان‌مهر ضمن بیان آنکه در این روستای 400 نفری چهار حلقه چاه حفر شده است، تصریح کرد: در بخش کشاورزی به‌دلیل کمبود آب و خشک‌سالی، دچار بحران شدیم.

وی با تأکید بر اینکه روستا به‌لحاظ آب‌های زیرزمینی غنی است اما درصورت ادامه برداشت آب شرب از چاه شاهد بروز مشکلاتی برای کشاورزان در طولانی‌مدت خواهیم بود، اظهار کرد: آب این روستا توانسته مجوز سالم بودن را از مسئولین بهداشت دریافت کند و خوشبختانه مشکلی در این خصوص نداریم.

دهیار روستای عباس‌آباد نهاوند ضمن بیان آنکه به‌دلیل کمبود بارندگی و خشک‌سالی یکی از چاه‌های این روستا خشک و غیر قابل استفاده است، مطرح کرد: تقریباً حدود 25 درصد از آب این روستا از سراب روستای فارسبان تأمین می‌شود که متأسفانه با ساخت چندین باغ شخصی و بهره‌برداری غیر مجاز آن‌ها در این مسیر، در این بخش هم با مشکل مواجه هستیم.

   هدررفت 50 درصدی آب کشاورزی در روستای بشیرآباد نهاوند

دیگر دهیار بشیرآباد نهاوند در گفت‌وگو با خبرنگار ما علت اصلی کمبود آب در این روستا را جمعیت زیاد آن دانست و افزود: درمجموع دو حلقه چاه در روستای یک‌هزار نفری وجود دارد که یکی از آن‌ها در مسیر فاضلاب قرار دارد و نمی‌توان از آن استفاده کرد.

صمد ظفری ضمن بیان آنکه به‌دلیل عدم لایروبی چاه‌ها در بخش کشاورزی هم با مشکل تأمین آب مواجه هستیم، مطرح کرد: به‌دلیل عدم کانال‌کشی در بخش کشاورزی شاهد هدررفت 50 درصدی هستیم.

وی ضمن بیان آنکه نهری که برای تأمین آب این روستا استفاده می‌شود خاکی و گل‌آلود است، عنوان کرد: بخش زیادی از زمین‌های کشاورزی به‌دلیل نابودی دیم‌ها از بین رفت و در این راستا کشاورزان متحمل آسیب و زیان شدند.

ظفری ضمن بیان آنکه در طول روز میانگین پنج یا 6 ساعت برق این روستا قطع می‌شود، اظهار کرد: به دنبال قطع برق، شاهد قطع آب هم هستیم که تحمل کردن این وضع واقعاً سخت و طاقت‌فرسا شده است.

   پیمانکاران جهت رفع مشکل شکستگی چاه‌های روستا دیر اقدام می‌کنند

دهیار روستای چناران نیز ضمن بیان آنکه پیمانکاران جهت رفع مشکل شکستگی چاه‌های روستا دیر اقدام می‌کنند، اذعان کرد: این امر موجب شده است که اهالی روستا با مشکل نوسان آب مواجه باشند.

صمد میربگ ضمن بیان آنکه آب این روستا از طریق چاه تأمین می‌شود، مطرح کرد: دو روستای ظفرآباد و حسین‌آباد تنها از یک حلقه چاه برای تأمین آب شرب زندگی خود استفاده می‌کنند.

وی ضمن بیان آنکه آب روستا چناران سالم است، عنوان کرد: خانه بهداشت این روستا روزانه ازلحاظ سالم بودن آب را آزمایش کرده و اگر نیاز به کلرزنی و میکروب‌کشی داشته باشد، نسبت به سالم‌سازی آن اقدام می‌شود.

دهیار روستای چناران ضمن بیان آنکه از زمان حفر چاه در این روستا چندین‌سال می‌گذرد، مطرح کرد: از آن زمان تاکنون ساخت‌وساز و خانه‌سازی گسترش یافته است و جمعیت ساکن در دو روستا افزایش داشته، اما همچنان اهالی دو روستا از یک حلقه چاه استفاده می‌کنند.

میربگ ضمن اشاره به قطعی روزانه برق این روستا، خاطرنشان کرد: به‌طور میانگین روزانه چهار ساعت برق روستا قطع می‌شود و اهالی این روستا می‌بایست چندین‌ساعت با مشکل قطعی آب دست‌وپنجه نرم کنند.

وی بیان کرد: متأسفانه امسال کشاورزی در بخش آبی و دیم وضعیت خوبی نداشته و آب به مزارع پایین‌دست نمی‌رسد و اراضی درحال خشک شدن است.

دهیار روستای چناران ضمن تأکید بر آنکه لازم است هرچه زودتر حجم منبع این روستا گسترده‌تر و حجیم‌تر شود، عنوان کرد: با توجه به افزایش جمعیت ساکن این دو روستا نسبت به گذشته، لازم است که مسئولین هرچه زودتر فکری به حال تأمین آب برای اهالی این روستا کنند.

   در بخش کشاورزی به‌دلیل خشک‌سالی دچار بحران و مشکل شدیم

دهیار روستای شعبان نهاوند نیز ضمن بیان آنکه آب حوزه کشاورزی این روستا از رودخانه گاماسیاب تأمین می‌شود، مطرح کرد: در بخش کشاورزی به‌دلیل خشک‌سالی دچار بحران و مشکل شدیم.

مجتبی متین ضمن بیان آنکه دو چاه آب شرب در این روستا وجود دارد، خاطرنشان کرد: اکنون در بحث آب شرب مشکلی نداریم و مشکل درخصوص تأمین آب کشاورزی روستای شعبان بوده که کشاورزان را کلافه و نگران کرده است.

وی ضمن بیان آنکه اکثر کشاورزان مجبور شدند برای آبیاری مزارع خود از تانکر استفاده کنند، مطرح کرد: اگر جدول‌گذاری کانال‌های فرعی انجام شود، در حوزه تأمین آب کشاورزی با هدررفت و به دنبال آن کمبود مواجه نخواهیم بود.

حال با توجه به آنچه که گفته شد، قصه پُرغصه کمبود و نبود آب در شبکه آب‌رسانی روستایی استان همدان و کشور سال‌ها بوده که مطرح است؛ مسئله‌ای که برای مسئولان عادی شده، اما در روزهای گرم تابستان و بحران کرونا روستاییان را بیش‌ازپیش در رنج و عذاب فرو برده است.

در این سال‌ها کمتر کسی است که با سریال تکراری خشک‌سالی‌ها و کم‌آبی آشنا نباشد، زیرا این مسئله، جزئی از زندگی و زیست‌بوم مردم شده و برخی از نقاط را به‌شدت تحت تأثیر قرار داده است و درنهایت آثار منفی آن به مهاجرت و بیکاری هرچه بیشتر دامن زده، موضوعی که در روزهای کرونایی در اغلب نقاط و در روستاها بیشتر نمود یافته و صبر مردم را ربوده است. حکایتی سخت و دردناک که گویا گوش شنوا برای شنیدن و همتی راسخ برای حل مسائل آن وجود ندارد.

موضوع آب شرب بهداشتی و سالم در تمام دنیا جدی و مهم است که دولت‌ها در جوامع مختلف با اجرای سیاست‌هایی در این راستا، سعی بر فراهم کردن امکانات و بسترهای لازم حتی برای بازگشت مجدد به روستاها هستند؛ اما در کشور ما هنوز هم روستاییان با مشکلات قابل توجهی دست‌وپنجه نرم می‌کنند و روستاهای استان همدان نیز از این موارد مستثنا نبوده و نیستند.

با این وجود و با توجه به اهمیت تأمین آب شرب و کشاورزی در روستاها نه‌تنها در سال‌های اخیر شاهد پیشرفت آب‌رسانی در این قسمت نبودیم، بلکه درحال حاضر با قطع مکرر برق و به دنبال آن قطع آب، شاهد رنج مضاعف روستاییان هستیم و از آنجایی که در سال‌های اخیر با کاهش بارندگی و خشک‌سالی مواجهیم، تأمین آب روستاییان از طریق چاه می‌تواند تأثیر بسیار منفی داشته باشد و این امر موجب بی‌کاری روستاییان و مهاجرت آن‌ها به شهر می‌شود.

از طرف دیگر لازم است که مسئولین هرچه سریع‌تر مشکل تأمین آب و دیگر مشکلات روستاییان را جدی بگیرند و آن‌ها را حل کنند.