دستمزد کارگران چقدر از هزینه‌هایشان را پوشش می‌دهد؟

چیزی به مهر ماه نمانده و خبر رسیدن سبد معیشت به مرز 11 میلیون تومان یا اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم 10 میلیون و 580 هزار تومان همه جا را پر کرده است، خبری که شاید بتوان گفت برای تمام مردم کشور و به ویژه جامعه بزرگ و پر تلاش کارگران دردناک است چراکه شرایط گذراندن زندگی را بیش از پیش برای آن‌ها سخت و طاقت فرسا می‌کند.

با نگاهی به حال ناخوش مردم در سطح شهر به راحتی می‌توان سنگینی بار مشکلات اقتصادی و گرانی‌ها را بر دوش آن‌ها مشاهده کرد. خانواده‌های کارگری با درآمد 4 میلیون تومانی دیگر نمی‌دانند چطور برای گذراندن یک ماه برنامه‌ریزی کنند به اجاره‌ای که باید به صاحبخانه بپردازند فکر کنند یا به هزینه خوراک، پوشاک و قسط و وام که در کنار هم مبلغ قابل توجهی هم می‌شود برسند و از پس آن بر بیایند.

دراین شرایط که چند سالی است برای کارگران پیش آمده و کم کم به بحران تبدیل شده است دیگر یکی از دغدغه‌های کارگران یعنی پس انداز برای روز مبادا از یاد رفته و به آرزویی محال تبدیل شده و کارگران همین که بتوانند اساسی‌ترین نیازهای خود و خانواده‌هایشان را برطرف کنند راضی هستند.

 شکاف بین دستمزد کارگر و خط فقر 7 میلیون تومان است

رئیس سابق کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران درباره افزایش دستمزد کارگران برای برگرداندن قدرت پس انداز به آن‌ها گفت: دستمزد کارگر حداقل باید برابر با خط فقر اعلامی مرکز پژوهش‌های مجلس باشد که در حال حاضر از 10 میلیون تومان هم بیش تراست اما دستمزد کارگر با همه‌ی مزایا 4 میلیون و 200 هزار تومان است و چند میلیون پایین‌تر از خط فقر است.

ناصر چمنی بیان کرد: اختلاف 6 یا 7 میلیون تومانی که دستمزد کارگر با خط فقر دارد را به هیچ عنوان نمی توان یکباره افزایش داد و باید برنامه‌ریزی دقیقی برای این کار صورت گیرد.

وی با بیان این که وزیر کار در همه برنامه‌هایش به اجرای قانون تاکید دارد تصریح کرد: آقای عبدالملکی در صحبت‌های خود بزرگ‌ترین دلیل مشکلات به وجود آمده در کشور را عدم اجرای قانون خواندند و تعهد دادند که قانون را اجرا کنند البته ما چندین سال است که می‌گوییم عدم اجرای قانون باعث همه‌ی مشکلات است اما کسی آن را اجرا نمی کند.

او با اشاره به ماده 41 قانون کار ادامه داد: بر اساس این ماده حقوق و دستمزد کارگر باید بتواند هزینه‌های زندگی او و خانواده‌اش را تا آخر ماه تامین کند وزیر کار باید این کارها را برای وضعیت معیشت جامعه کارگری انجام دهد با این شرایط هم چند سالی طول می‌کشد که کارگر هم توان هزینه کردن داشته باشد و از پس مخارج زندگی بر بیاید و هم قدرت پس انداز به کارگران برگردد.

رئیس سابق کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران اظهار کرد: در شرایط فعلی و با توجه به وضعیت اقتصادی و شکاف چند میلیونی بین خط فقر و دستمزد کارگر همین که ما جامعه کارگری بتوانیم تا آخر ماه زنده بمانیم کافی است و امتیاز محسوب می‌شود و برگرداندن قدرت پس‌انداز برنامه‌ریزی دقیقی نیاز دارد.

چمنی بیان کرد: بر اساس آماری که بنکداران داده‌اند بیش از 35 درصد خرید نسبت به سال گذشته کمتر شده یا اتحادیه بلیت فروش‌ها از کاهش خرید بلیت سفر خبر داده‌اند. 60 درصد مردم ایران توان خرید برنج ایرانی را ندارند همه این‌ها کاهش قدرت خرید جامعه کارگری که درصد زیادی از جمعیت کشور را شامل می‌شوند نشان می‌دهد. جامعه کارگری نمی‌تواند اقلامی که سال قبل برای زندگی و زنده ماندن استفاده می‌کرد و سر سفره می‌آورد را تهیه و مصرف کند.

او افزود: کارگران دیگر آموزش، تفریح و پوشاک را کنار گذاشته‌اند و حالا به مرحله‌ای رسیده‌اند که متاسفانه دارند از خورد و خوراک خود می‌زنند. این وضعیت موجود ماست.

 جلوی تورم 40 درصدی باید گرفته شود

دبیرکل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران نیز درباره قدرت پس‌انداز کارگران گفت: متاسفانه با توجه به وضعیت اقتصادی کشور کارگران از نرخ تورم بسیار عقب‌تر هستند و قدرت پس‌انداز ندارند.

هادی ابوی بیان کرد: خط فقر یا خط زندگی در آخرین جلسه ما به طور حداقلی در حدود 10 میلیون و 500 هزار تومان برآورد شده است.

وی با اشاره به افزایش نرخ تورم ادامه داد: از ابتدای سال تا به حال چیزی در حدود 40 درصد تورم داشته‌ایم و الان واقعیت امر این است که کارگران با حقوق 4 میلیون تومانی واقعا نمی‌توانند زندگی کنند.

او با بیان‌ اینکه شکاف بین دستمزد کارگر و هزینه‌کرد او سالیانی است که باقی مانده تصریح کرد: خلاء و شکاف زیادی که بین دستمزد و هزینه‌ها وجود دارد باید در نقطه‌ای کاری برای آن انجام شود تا مشکلات کارگران حل شود.

او با اشاره به افزایش قیمت‌ها در کالاهای اساسی گفت: به طور مثال در حوزه کالاهای مصرفی خانوار مانند حبوبات، برنج، شکر و روغن که بخشی از آن در انحصار دولت بوده و دولت در قیمت‌گذاری آن نقش داشته 35 درصد افزایش قیمت داشته‌ایم و با این وضعیت نه تنها خلا‌ءها پر نشده بلکه به خانه اولمان بازگشته‌ایم.

 دستمزد کارگران چند درصد از هزینه‌های آن‌ها را پوشش می‌دهد

رئیس کمیته دستمزد شورای عالی کار نیز در ادامه درباره میزان پوشش هزینه‌های کارگران با دستمزد کنونی گفت: اگر یک کارگر تمام مولفه‌های دستمزدی خود را دریافت کند از قبیل بن خوار و بار، پایه سنوات، حق اولاد و حق مسکن همه‌ این‌ها را بگیرد تنها 36 درصد هزینه‌های خانوار را پوشش می‌دهد.

فرامرز توفیقی بیان کرد: در حال حاضر موضوع هزینه‌های خانوار یک معمای بسیار پیچیده شده است و نمی‌شود گفت کدام مولفه بر کدام مولفه برتری دارد چون الان خانوارهای کارگری فقط نفس می‌کشند و زندگی نمی‌کنند.

وی درباره تغییر مدل تعیین دستمزد اظهار کرد: مدل تعیین دستمزد اصلا اجرا نشده که بخواهد تغییری کند ماده 41 قانون کار متاسفانه از اول سال 1369 تا الان در عالی‌ترین سال‌هایی که دارند ادعا می‌کنند اجرا شده، در حالی که اجرا نشده. هر دولتی که آمده مطابق ماده 41 رفتار کرده بیاید باهم بنشینیم صحبت کنیم و ببینیم که واقعا این اتفاق نیفتاده است.

 هزینه‌های زندگی در حال حاضر چقدر است؟

نایب رئیس کانون شورای عالی کار درباره هزینه‌های زندگی کارگران اظهار کرد: بر اساس آخرین برآوردی که از هزینه‌های حداقلی زندگی برای یک خانواده 3 نفری داشتیم باید گفت هزینه‌های زندگی بالغ بر 10 میلیون تومان شده یعنی حدود 10 میلیون و 500 هزار تومان هزینه حداقلی برای یک زندگی استاندارد است.

علی خدایی بیان کرد: دستمزد دریافتی کارگر با متوسط 3.3 خانوار یعنی با 1.3 فرزند د ر حال حاضر زیر 4 میلیون تومان است بر اساس این رقم اگر بخواهیم حساب کنیم دستمزد 4 میلیون تومانی نسبت به 10 میلیون و 500 هزار تومان هزینه‌ی زندگی تنها 33 درصد از هزینه‌های خا نوار را پوشش می‌دهد.

خدایی با اشاره به اینکه این دستمزد برای کارگری که تمام مزایای قانونی را دارد تصریح کرد: این موضوع شامل کارگرانی که در مشاغل غیر رسمی کار می‌کنند و حداقل دستمزد را دریافت می‌‌کنند نمی‌شود و کارگری که تمام حقوق و مزایا را دریافت می‌کند می‌تواند یک سوم یعنی 10 روز از هزینه‌ استاندارد حداقلی یک خانواده را تامین کند.

او با اشاره به تعریف هزینه‌های حداقلی زندگی ادامه داد: هزینه‌های حداقلی تعریف دارد و به معنای حداقل‌های مسکن، حداقل‌های پو شاک، حداقلی از خوراکی‌ها، حداقلی از آموزش، حداقلی از تفریحات و سرگرمی‌ها و همه‌ی چیزهایی که برای زندگی نیاز است.

خدایی بیان کرد: متاسفانه در دوره‌ فعلی کاهش قدرت خرید به نیازهای ضروری خانوار رسیده یعنی آنها از خورد و خوراک خود می‌زنند؛ در آماری که چند روز پیش منتشر شد شاهد کاهش 35 درصدی مصرف اقلام ضروری خانوار بودیم شاید یک فرد برای گذراندن زندگی استاندارد یک مقداری از خوراکی‌ها را مصرف کند اما به خاطر نداشتن پول به سراغ کالاهای کم ارزش‌تر می‌رود و این موضوع کاملا واضح و مشهود است.

با همه این‌ها باید گفت حالا که به نیمه دوم سال رسیده‌ایم بهتر است فکری برای ترمیم دستمزد کارگران کرد و این کار را به روزهای پایانی سال موکول نکرد تا حقوق آنها بار دیگر افزایش پیدا کند و آنها بتوانند در جدال با غول تورم پیروز میدان باشند و شکاف عمیقی که بین دستمزد کارگر و هزینه‌های زندگی افتاده است قدم به قدم کمتر شود.