سلول‌های بنیادی چگونه رویای فرزندآوری را تحقق می‌بخشند؟

یکی از بزرگ­‌ترین مشکلات عصر کنونی تمامی جوامع جهان، موضوع ناباروری است. موضوع مهمی که فارغ از ابعاد فردی و خانوادگی، تاثیرات شگرفی بر موضوعات کلانی چون جمعیت کشورها و حتی نوع بافت جمعیتی آن کشورها می­‌گذارد. این معضل، امروزه حتی در کشورهای توسعه ­یافته و صنعتی نیز با درصدهایی بالا قابل مشاهده است.

 درمانی بر یک عارضه

بر اساس آمارهای رسمی منتشرشده، میزان ناباروری در کشورهای صنعتی حدود 10 تا 15 درصد است.این میزان در کشور ما، 15 درصد برآورد شده. براساس آمار دفتر جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت، حدود 3 میلیون زوج ایرانی پیشینه ناباروری اولیه و ثانویه دارند و سالانه حدود 88 هزار زوج نابارور به این تعداد افزوده می‌­شوند.

در کنار تمامی روش‌­هایی که امروز برای درمان ناباروری وجود دارد، متخصصان موفق شده‌اند با مطالعه، رفتارشناسی و آزمایش بر روی سلول‌های بنیادی مشتق از خون قاعدگی، به راهکاری در جهت درمان زنان نابارور دست یابند. در کارآزمایی بالینی مقدماتی این نظریه، کیسه‌­های کوچک محتوی مایع و تخمک‌های نابالغ، که در لایه خارجی تخمدان قرار دارند (فولیکول) حیوان مورد آزمایش، از «نابالغ» به «بالغ» پیشرفت کرده و امیدواری‌های بسیاری را برای موفقیت در نمونه انسانی به همراه داشته است.

در طول دو سال، کارآزمایی بالینی که بر همین اساس در زنان نابارور صورت گرفته، نتایج درخشانی را به ثبت رساند. به‌­طوری‌که میزان بارداری کلینیکال از 13.3درصد به 46.7درصد در گروهی که از سلول‌های بنیادی استفاده کرده بودند، افزایش پیدا کرد و میزان تولد زنده نیز از 6.7درصد ( گروه کنترل) به 33.3درصد در گروه تزریق سلول بنیادی رسید.

 شتاب در توسعه درمان­‌های ناباروری

کاهش نرخ فرزندآوری باعث شده تا نیاز به راهکارهای فناورانه برای درمان ناباوری، بیشتر از همیشه احساس شود. استفاده از سلول­‌های بنیادی مشتق از خون قاعدگی، روشی فناورانه است که ضمن پایین آوردن هزینه‌ها، نسبت به سایر روش‌­های جایگزین کنونی، درمان خانواده‌های نابارور را با سرعت بیش‌تری همراه می­‌کند.

اما با کمک این فرآورده سلولی زیستی، می­توان بسیار امیدوار بود تا درصد ناباروری در ایران، بسیار پائین‌­تر از 15 درصد کنونی شود.

این دانش جدید توسط فناوران ایرانی و با حمایت ستاد توسعه فناوری سلول­‌های بنیادی صورت پذیرفته. در این مسیر موفقیت‌آمیز، نقش حمایتی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری از پژوهش‌های فناورانه، محصولات دانش‌بنیان و خدماتی که در این مسیر اعطا کرده، قابل­ توجه است.