خرید نسخ خطی و نفیس از 20 میلیارد تومان به 8 میلیارد رسیده است

فریبرز خسروی درباره خرید خارجی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: این سازمان امسال حدود 25 هزار دلار برای خرید منابع خارجی هزینه کرده است که این منابع در حوزه‌های ایرانشناسی، علوم کتابداری و آرشیوی بوده است.

وی درباره تأثیر کرونا بر خرید کتاب و تهیه منابع سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران افزود: سال‌های ماقبل کرونا، کتابخانه ملی بیش از 20 میلیارد تومان برای خرید منابع خطی و نفیس در نظرمی‌گرفت که با تلاش همکاران، نسخ بسیار ارزشمندی خریداری شد. اما متاسفانه در دو سال اخیر؛با‌توجه به تنگناهای بوجود آمده؛ حدودا 8 میلیارد تومان نسخه خطی و نفیس، برای کتابخانه ملی خریداری شد.

خسروی درباره جذب منابع از طریق واسپاری گفت: بر اساس قانون واسپاری، ناشران موظف‌اند، بر اساس تیراژ آثار منتشر شده خود؛ تعدادی از نسخه‌های کتاب را به کتابخانه ملی تحویل دهند. با آن‌که شرایط کرونا و گرانی کاغذ باعث شد، شمارگان کتاب‌ها بعضا به 50 نسخه برسد؛ اما خوشبختانه با اجرای طرح پنجره واحد نشر، تقریبا صد‌در‌صد کتاب‌هایی که با مجوز وزارت ارشاد منتشر می‌شوند، پروسه واسپاری آن‌ها انجام می‌شود.

معاون کتابخانه ملی تأکید کرد: متاسفانه همچون گذشته اغلب کتاب‌های نهادهایی که مجوز نشر نمی‌گیرند؛ واسپاری نمی‌شوند و مجموعه کتابخانه ملی از این آثار محروم می‌ماند.

خسروی درباره تعداد منابع سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در دوران کرونا و ماقبل آن گفت: این سازمان در ابتدای کرونا یعنی پایان سال 98؛ سه میلون 500هزار نسخه کتاب در مجموعه خود نگهدار می‌کرد و در طول یکسالی که با کرونا همراه شد، بیش از صد‌هزار نسخه به این منابع افزوده شد.

معاون کتابخانه ملی درباره افزایش سایر منابع کتابخانه ملی گفت: آمار کتاب‌ها در این مدت به سه میلیون و 571 هزار نسخه رسیده و سایر منابع سازمان نیز دراین مدت رشد خوبی داشته‌است. تعداد کتاب‌های چاپی، سنگی سربی، نفیس، خطی، نشریات و منابع غیر‌کتابی این سازمان اکنون به بیش از 7 میلیون و 800 هزار منبع می‌رسد.

وی درباره منابع اهدایی به کتابخانه ملی در دوران کرونا گفت: از سال 1397 تا مرداد‌ماه امسال؛ حدود 474 هزار و 589 منبع از سوی سازمان‌ها و ارگان‌های دولتی به سازمان‌اسناد و کتابخانه‌ملی اهدا شده است. همچنین در همین مدت‌زمانی، 1486 ناشر خصوصی و افراد حقیقی، بیش از 514 هزار منبع، به این سازمان هدیه کردند.

*اهدای مجموعه مرحوم حجت السلام «میرزا محمد‌علی‌ انصاری»

خسروی درباره مجموعه‌های اهدایی که از سوی افراد مهم و معروف از سال 97 تاکنون به کتابخانه ملی اهدا شده است؛ عنوان کرد: از نمونه‌های مهم و معروف اهدایی می‌توان به مجموعه‌‌اهدایی مرحوم «حجت‌الاسلام میرزا محمد‌علی انصاری» اشاره کرد که شامل 7000 نسخه نفیس و ارزشمند بود که 28 اردیبهشت ماه سال گذشته به کتابخانه ملی اهدا شد. همچنین در 16 مرداد ماه امسال هم 15 نسخه کتاب نفیس به کتابخانه ملی هدیه داده شد که کمترین میزان اهدایی از نظر تعداد، در بخش نسخه‌های نفیس بود.

وی در پاسخ به این پرسش که «منابع اهدایی به کتابخانه ملی، اگر برای این سازمان کارایی نداشته باشد؛ چه می‌شود؟» گفت: منابعی که در قالب اهدا به کتابخانه ملی سپرده می‌شود و نمونه آن در کتابخانه ملی وجود دارد یا قابلیت استفاده در کتابخانه ملی را ندارند، در حالت اول ازطریق پویش «کتاب در حرکت» با پیام «بخوان و به دیگری بسپار» به مردم اهدا می‌شود تا کتاب به دست مخاطب خاص خود برسد و در حرکت بماند. در حالت دوم این کتاب‌ها به کتابخانه‌های کشور اهدا می‌شوند. از سال 97 تاکنون؛ بیش از 420 هزار منبع از سوی کتابخانه ملی به سایر کتابخانه‌ها اهدا شده یا در قالب پویش «کتاب در حرکت»؛ مستقیما در اختیار هموطنان قرار گرفته است.

پویش کتاب در حرکت با پیام «بخوان و به دیگری بسپار» سال گذشته همزمان با هفته‌کتاب توسط اداره کل فراهم‌آوری این سازمان آغاز شد. هدف از اجرای این طرح، پاسخ به نیازهای مطالعاتی و تقویت فرهنگ کتابخوانی بود که بر اساس آن، خانواده‌های ایرانی، تشویق به اهدای کتاب خود به کتابخانه ملی می‌شدند.

«پنجره سامانه صدور و مجوز چاپ و نشر کتاب» با همکاری سازمان اسناد و کتابخانه‌ملی ایران و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شکل گرفته است. این سامانه باهدف هماهنگی سه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، دفتر توسعه کتاب‌وکتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همچنین خانه کتاب، در دسترس مخاطبان قرار گرفته است.