این بیماری مادر تمام بیماری‌ها است

دکتر خدیجه رحمانی مشکل کم‌خونی را یکی از معضلات کل جامعه به‌خصوص زنان عنوان و خاطرنشان کرد: کم‌خونی در بانوان زیر 45 سال و تا قبل از یائسگی بیش از همیشه بروز و نمود می‌کند و اختلاف آماری بالایی میان زنان کم‌خون با مردان وجود دارد، اما بعد از یائسگی این مشکل کمرنگ شده و تفاوت آماری چندانی بین کم‌خونی آقایان و بانوان وجود ندارد.

وی با اشاره به اینکه کم‌خونی انواع و اقسام مختلفی دارد که شایع‌ترین آن فقر آهن است، افزود: خستگی، رنگ پریدگی، کاهش انرژی، شیار گوشه‌های لب و ناخن‌های قاشقی از علائم ابتلا به فقر آهن است، اما تشخیص اصلی فقر آهن از طریق انجام آزمایش خون و بررسی ذخایر آهن در بدن انسان صورت می‌گیرد.

رحمانی تصریح کرد: کم خونی به دلیل شیوع عادت ماهانه و به دنبال آن از دست دادن خون، در میان دختران نوجوان شایع می‌شود و دچار فقر آهن می‌شوند به همین علت لازم است از همان سنین نوجوانی از منابع غذایی آهن دار بیشتر استفاده کنند.

این متخصص تغذیه یادآور شد: در صورتی که کم خونی شدید است باید تحت نظر پزشک از مکمل‌های آهن استفاده کرد و پزشک متخصص، دز و تعداد و میزان آن را مشخص کند تا مکمل‌ها تاثیر بهینه داشته باشند.

 منبع غذایی حیوانی بهترین منبع جذب آهن برای زنان است

رحمانی با تاکید بر اینکه برای جذب آهن مورد نیاز بدن، باید از منابع غذایی آهن استفاده کرد، تصریح کرد: غنی‌ترین منبع غذایی آهن، گوشت بخصوص گوشت قرمز است. گوشت قرمز نسبت به گوشت سفید آهن بیشتری دارد بنابراین غنی‌ترین منبع است که بتواند در دسترس قرار بگیرد.

وی خاطرنشان کرد: جذب آهن از منابع حیوانی بخصوص گوشت بسیار بالا است البته گوشت سفید هم در وهله دوم مطرح می‌شود. ضمن اینکه منابع غذایی دریایی هم می‌تواند کمک کننده باشد.

این متخصص تغذیه، در دسته بندی منابع غذایی آهن دار، به حبوبات به عنوان منبع غذایی آهن دار یاد کرد و گفت: سبزی‌های سبز بخصوص سبز تیره مانند برگ اسفناج آهن نسبتا بالایی دارند البته هر چه قدر تیره‌تر آهن بیشتری دارند.

وی با تاکید بر اینکه جذب آهن از منابع حیوانی بسیار بالاتر است تا از منابع گیاهی، توضیح داد: منابع گیاهی ممکن است آهن زیادی داشته باشند، اما چون جذب آهن آن کمتر است به تنهایی کفایت نمی‌کند. به همین علت بهتر است در برنامه غذایی اگر گوشتی در کنار سفره غذایی در خانواده است به خانم‌ها اختصاص داده شود، اما متاسفانه فرهنگ اشتباهی از این نظر در جامعه وجود دارد بخصوص در جوامع روستایی که گوشت غذای سفره را در اختیار مردان قرار می‌دهند این اشتباه است، زیرا مردان نیازی به این گوشت ندارند و نیاز خانم‌ها خیلی بیشتر است.

 خشکبار از جمله کشمش سرشار از آهن است

رحمانی با یادآوری اینکه میوه‌ها از جمله منابع غذایی مکمل هستند، اظهار داشت: میوه‌ها هم منبع خوبی دارند بخصوص انگور قرمز که بسیار مفید فایده و سرشار از آهن است. میوه‌های خشک بویژه کشمش برای فقر آهن بسیار خوب است، زیرا بسیار غنی است. خشکبار‌هایی مانند برگه آلو و زردآلو هم منبع خوب آهن هستند که باید از این منابع استفاده شود.

 مصرف ویتامین سی به جذب آهن کمک می‌کند

وی به زنان توصیه کرد: در کنار همه این ها، استفاده از ویتامین سی در برنامه غذایی و وعده غذایی باعث افزایش جذب آهن می‌شود. تاکید اختصاصی داریم کسانی که گیاهخوار هستند و از منابع حیوانی استفاده نمی‌کنند و فقط حبوبات و سبزیجات استفاده می‌کنند حتما از منابع ویتامین سی غنی کنار غذای خود استفاده کنند مانند انواع سبزی ها، سالاد‌ها و بخصوص گوجه فرنگی که منبع بسیار غنی از نظر ویتامین سی است.

به گفته این متخصص رژیم درمانی، مطالعات هم نشان داده استفاده از منابع غنی ویتامین سی، گوجه فرنگی، لیمو و آبلیموی تازه در کنار غذا به صورت سالاد و سبزیجات تازه جذب آهن را بالا می‌برد.

 مصرف چای و قهوه زیاد در جذب آهن اختلال ایجاد می‌کند

رحمانی تاکید کرد: افراد باید تلاش کنند از موادی که با جذب آهن تداخل می‌کنند همزمان با مصرف آهن خودداری کنند که شایع‌ترین آن‌ها در فرهنگ غذایی ما مصرف چای است.

وی توصیه کرد: سعی کنید چای یا قهوه که جذب آهن را مختل می‌کند را به فاصله دو تا سه ساعت قبل و بعد از غذا مصرف نکنید تا در جذب آهن با مشکل روبه رو نشوید.

این متخصص تغذیه درباره تغییر فصل و آب و هوا و تاثیر آن بر افزایش یا کاهش کم خونی، توضیح داد: تغییر فصل تاثیری بر کم خونی و ایجاد فقرآهن ندارد مگر از نظر دسترسی به منابع غذایی که خوشبختانه در فصول پاییز و زمستان به دلیل دسترسی دایم به مرکبات که غنی‌ترین منبع ویتامین سی هستند و همچنین کیوی، کم خونی به نسبت به تابستان شایع نیست.

وی در پاسخ به اینکه بی قراری پا به کم خونی مربوط است یا خیر، توضیح داد: این امر به صورت مستقیم به فقر آهن مرتبط نیست، اما به صورت غیر مستقیم این مشکل به دلیل کم خونی ایجاد می‌شود.

رحمانی تأکید کرد: کم خونی ام الامراض است. زیرا مواد غذایی با جریان خون به تک تک سلول‌ها می‌رسد و مواد زاید را برمی گرداند، اما در صورت دچار شدن افراد به کم خونی، اختلال در خون رسانی به عضو‌های بدن به وجود می‌آید و مشکلات بغرنج ظهور و بروز می‌کنند.