اصولا امکان شکایت از قوا وجود ندارد

نعمت احمدی درباره سخنان رئیس قوه قضاییه مبنی بر اینکه"مفهوم و نحوه شکایت از طرز کار قوا تبیین نشده" گفت: متاسفانه دولت همیشه حاشیه امنی داشته و شیوه خاصی برای شکایت از دولت نداشتیم یا اصلا نمونه و رویه‌ای نداشته‌ایم. علاوه بر آن معنی دولت مشخص نیست که منظور از دولت کیست؟ آیا دولت، حاکمیت است یا قوه مجریه است.

وی افزود: طبق اصل 171 قانون اساسی "هر گاه در اثر تقصیر یا اشتباه قاضی در موضوع یا در حکم یا در تطبیق حکم بر مورد خاص، ضرر مادی یا معنوی متوجه کسی گردد، در صورت تقصیر، مقصر طبق موازین اسلامی ضامن است و در غیر این صورت خسارت به وسیله دولت جبران می‌شود و در هر حال از متهم اعاده حیثیت می‌گردد." ما نتوانستیم تا به حال بفهمیم دولت کیست؟ آیا دولت، نظام یا شخص یا قوه مجریه است؟

این حقوقدان ادامه داد: در ایران اصولا امکان شکایت نیست. ما همان نظارت را داشته باشیم کافی است. فرضا یک‌دفعه دولت تصمیمی را می‌گیرد، ما کجا باید شکایت کنیم؟

احمدی تصریح کرد: معضل ما در کشور مطلق‌العنان بودن هر یک از قواست. افراد قوای سه‌گانه را نقد می‌کنند ولی اینکه این نقدی که من به شخصه انجام می‌دهم، به نتیجه برسد را نداریم.

این وکیل دادگستری افزود: به عنوان مثال در مجلس وقتی تحقیق و تفحص می‌گذارند، نتیجه تحقیق و تفحص شکایت تلقی می‌شود و شاکی در اینجا مجلس است زیرا حق اجازه تحقیق و تفحص را داده یا مثلا دیوان محاسبات است که باید تفریغ بودجه را داشته باشد اما در بقیه موارد چنین چیزی نداریم. ما می‌دانیم دیوان عدالت، سازمان بازرسی، محاکم و دادگاه‌ها وجود دارد و هست اما اینکه مستقیما بتوان از عملکرد سه قوه آن‌گونه که در قانون اساسی آمده یک پرونده‌ای به نتیجه برسد را پیدا نکردم.

گفتنی است؛ حجت‌الاسلام‌ محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضاییه در جلسه روز دوشنبه (24 آبان ماه) شورای عالی قوه قضائیه با بیان اینکه در قانون اساسی تصریح شده هر کس از طرز کار قوا شکایت دارد می‌تواند در کمیسیون اصل 90 مطرح کند، گفت: از سال 59 تاکنون که این قانون و آیین‌نامه آن اجرایی شده هنوز ممکن است یک تعریف مشترک درباره مفهوم شکایت، طرز کار و یا نحوه شکایت حاصل نشده باشد که اگر این مسئله به خوبی تبیین نشود ممکن است باعث تداخل کارها شود.

اصل‏ 90 قانون اساسی مقرر داشته: هر کس‏ شکایتی‏ از طرز کار مجلس‏ یا قوه‏ مجریه‏ یا قوه‏ قضائیه‏ داشته‏ باشد، می‏‌تواند شکایت‏ خود را کتبآ به‏ مجلس‏ شورای‏ اسلامی‏ عرضه‏ کند.

مجلس‏ موظف‏ است‏ به‏ این‏ شکایات‏ رسیدگی‏ کند و پاسخ‏ کافی‏ دهد و در مواردی‏ که‏ شکایت‏ به‏ قوه‏ مجریه‏ و یا قوه‏ قضائیه‏ مربوط است‏ رسیدگی‏ و پاسخ‏ کافی‏ از آنها بخواهد و در مدت‏ متناسب‏ نتیجه‏ را اعلام‏ نماید و در موردی‏ که‏ مربوط به‏ عموم‏ باشد به‏ اطلاع‏ عامه‏ برساند.