«تک فرزندی» جزء سخت‌ترین مدل‌های تربیتی است

مدرس و پژوهشگر حوزه خانواده در برنامه «بدون توقف» که از شبکه سه سیما پخش می‌شود، با تأکید بر اینکه روان‌شناسی غربی و تربیت دینی هر دو تأکید دارند که تربیت تک‌فرزندی جزء سخت‌ترین تربیت‌هاست، عنوان کرد: چون شما برای اینکه بتوانید خلأ آن خواهر و برادر را پر کنید چندین برابر والدینی که چند فرزند دارند، باید وقت بگذارید و عموماً این وسائلی همچون تلویزیون و بازی‌های یارانه‌ای هستند که نقش خواهر و برادر را برای او بازی می‌کنند.

حجت‌الاسلام محسن عباسی ولدی با اشاره به اینکه امروز در جامعه جهانی و جامعه خودمان اشتغال زنان یکی از عوامل کم‌ انگیزه شدن برای فرزندآوری است، اظهار کرد: یعنی زنان شاغل به‌صورت عمومی گرایش کمتری به فرزندآوری دارند به دو دلیل یکی اینکه در قانون شاغل بودن زن مورد تأکید است نه زن بودنش که البته در طرح جوانی جمعیت تمهیدات خوبی در این زمینه انجام شده و امیدواریم محقق شود.

وی اظهار کرد: دلیل دوم این است که برخی از زنان شاغل به بهانه دردسرهای بچه‌داری علاقه‌ای به فرزندآوری ندارند و حتی اگر تمهیدات ویژه و امتیازات خاص هم برای‌شان درنظر گرفته شود باز هم میلی به فرزندآوری نخواهند داشت، چراکه قطعاً فرزندآوری در حین اشتغال سختی‌های بیشتری دارد.

وی ادامه داد: واقعیت این است که زنان شاغل باید تکلیف خودشان را با تربیت فرزند مشخص کنند اگر اولویت را به فرزند دادند باید این قاعده را بپذیریم در صورتی که اشتغال به تربیت لطمه زد و مادر برای زندگی بهتر کار می‌کند قاعدتاً باید مدیریت زندگی‌اش را به سمتی ببرد که اولویت تربیت فرزند در رأس قرار بگیرد و اشتغال را بعد از آن قرار دهد. اینکه برخی‌ها ممکن است بتوانند تکالیف مادری، همسری و اشتغال را همزمان انجام دهند درست است، اما این بعضی‌ها همه نیستند و این کار سختی است و نیاز به یک انرژی زیاد دارد.

این استاد دانشگاه همچنین تأکید کرد: قاعده این است که اگر معنای تربیت خوب را فهمیدی و اشتغالت به تربیت لطمه زد و آن اشتغال هم برای زندگی بهتر بود حواست جمع باشد، اولویت تربیت فرزند را فراموش نکنی، چنانکه برخی پذیرفتند قناعت را در زندگی‌شان جاری کنند تا حضور مادر در خانه پررنگ‌تر باشد، من نمی‌گویم خانم‌ها همه شغل‌های‌شان را کنار بگذارند چون اتفاقاً یک سری شغل‌ها زنانه است و این خانم‌ها لطف می‌کنند و منت می‌گذارند که معلم و پزشک فرزند و همسران ما هستند، ولی همه شغل‌ها اینطور نیستند یعنی همه شغل‌ها زنانه نیست و همه این شغل‌های زنانه هم برای تأمین حداقل‌ها نیست.

عباسی ولدی درباره موضوع تک‌فرزندی نیز عنوان کرد: من اصلاً معتقدم چیزی به‌عنوان تک‌فرزندی وجود ندارد، چون وقتی تک فرزند هستید اشیاء جانبی همچون تلویزیون، بازی‌های رایانه‌ای و شبکه‌های مجازی به‌عنوان عضوی از خانواده جای خواهر و برادرهای نداشته را برای فرزند شما پر می‌کند حالا شما می‌توانید انتخاب کنید که همین وسائل باشند یا جای آنها را با خواهر و برادرهایی که همدم، هم‌بازی و مایه آرامش فرزندتان هستند پر کنید.

وی با طرح این سؤال که آیا بچه ما نیاز به یک همدم و همبازی با یک فاصله سنی معقول دارد یا خیر، گفت: روان‌شناسی غربی و تربیت دینی هر دو تأکید دارند که تربیت تک فرزندی جزء سخت‌ترین تربیت‌هاست و برای اینکه شما بتوانید خلأ آن خواهر و برادر را پر کنید چندین برابر والدینی که چند فرزند دارند باید وقت بگذارید، از افرادی که اعتقاد دارند کیفیت زندگی با تک‌فرزندی بهتر است باید بپرسیم منظورت از کیفیت، گوشی همراه و وسائل بهتر است یا کیفیت زندگی بهتر، چون تو باید نقش خواهر و برادر را هم برای فرزندت بازی کنی و تا چه وقت می‌توانی این کار را ادامه دهی.

این کارشناس و پژوهشگر حوزه خانواده با اشاره به اینکه چرا در اجبار به تک‌فرزندی فقط مقوله اقتصاد را در نظر می‌گیریم، پاسخ داد: چرا در مقوله اقتصاد فرض‌مان این است که پدر و مادر تا بعد از ازدواج هم باید عهده‌دار مسائل اقتصادی فرزندشان باشند، چرا به این فکر نمی‌کنیم که بچه را با یک شیوه تربیتی درست نوعی تربیت کنیم که خودش مولد بوده و به توانمندی اقتصادی برسد، این نوع تربیتی که به کیفیت اقتصادی بهتر منتهی می‌شود آیا واقعا به مصلحت بچه است؟.

وی در پایان نیز خطاب به افرادی که به بهانه اینکه حوصله ندارند به تک‌فرزندی قناعت کردند، گفت: اتفاقاً به همین دلیل باید به فرزندان دیگر هم فکر کنید، چون سخت‌ترین مرحله تربیت فرزند و وقت گیرترین آن فرزند اول است، فرزند اول و دوم که به دنیا آمدند حدود پنج تا شش سال پس از فرزند اول زمان برای تربیت و وقت گذاشتن برای بچه‌ها یک دفعه کاهش پیدا می‌کند چون بچه‌های بزرگتر خودشان یک بازوی حمایتی و کمکی در خانه هستند که می‌توانند بسیاری از مسؤلیت‌ها را در خانواده برعهده بگیرند و به این ترتیب بار تربیتی و کاری پدر و مادر کمتر می‌شود.