درد کهنه نظام سلامت؛

رنج کردستانی‌ها از کمبود پزشک

مردم برای درمان به ‌استان‌های همجوار مراجعه می‌کنند

در زمان مصر باستان علم پزشکی همواره یکی از حوزه‌هایی بود که انسان در پی کشف آن بود و از آثار و بقایای انسان‌های آن زمان مشخص است که از هزاران سال پیش از عام پزشکی و حتی جراحی برای درمان برخی از امراض استفاده می‌کردند.

با گذشت زمان و پیشرفت بشریت علم پزشکی نیز متناسب با نیازهای انسان پیشرفت کرد و کسانی همانند ابوعلی سینا در ایران را به سمت و سوی خود کشاند که پیشرفت‌های شگرفی در علم پزشکی را به همراه داشت.

هم‌اکنون پزشکی در سراسر جهان به عنوان یک علم دانشگاهی و البته بسیار مهم به واسطه سروکار داشتن با سلامت جامعه تدریس می‌شود.

مهم‌ترین رویداد قرن بیست و یکم شاید شیوع ویروس کرونا بود که برای جامعه پزشکی و پیرا پزشکی تمام دنیا و بالاخاص کشور ما مشکلات بسیاری را به وجود آورد اما باوجود همه مشکلات این جامعه پزشکی بودند که سخت و محکم در برابر این بیماری ایستادگی کردند و این بیماری را با از جان گذشتن‌های خود تا حدی شکست دادند.

استان کردستان همواره از قبل از انقلاب تاکنون به‌عنوان یک استان مرزی کم‌برخوردار شناخته شده و این امر را می‌توان به‌صورت کاملاً مشخص در تخصیص پزشک‌های متخصص به آن دید به نحوی که اگر یک بیمار به ویزیت تخصصی نیاز داشته باشد قطعاً پزشکان استان او را به مرکز کشور یا استان‌های همجوار معرفی می‌کنند.

اگر بعد از ظهر‌ها یک سر به مطب‌های پزشکان در استان و به‌ویژه شهر سنندج بزنید کاملا کمبود پزشک متخصص در استان با بحبوحه‌ای که در مطب‌ها وجود دارد را نظاره‌گر خواهید بود.

جدای از اینها در شهرستان‌های استان تخت‌های بیمارستانی وضعیت جالبی ندارند و متناسب با جمعیت شهرستان خود نیستند یا اگر هم باشند با کمبود امکاناتی که وجود دارد مجبور به مراجعه به مرکز استان و یا تهران می‌شوند.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی کردستان در این‌باره به وضعیت نسبت پزشک به بیمار در استان اشاره کرد و اظهار داشت: باتوجه به اینکه تعداد پزشک به جمعیت محاسبه می‌شود در استان حدود 500نفر پزشک عمومی، 630نفر پزشک متخصص و 69نفر فوق تخصص و فلوشیپ فعال هستند به این معنی که به ازای هر صدهزار نفرجمعیت استان 75پزشک در استان وجود دارد.

صدیق جدید‌الاسلامی، به وضعیت تخت‌های بیمارستانی در استان به‌ویژه شهرهای محروم اشاره کرد و افزود: در حال حاضر حدود دوهزار و 750تخت فعال بیمارستانی در استان وجود دارد به این معنی که حدود 1.7 تخت بیمارستانی به ازای هر یک هزار نفر جمعیت در استان وجود دارد، البته شاخص کشوری این مهم نیز 1.7 است. این نسبت در شهرستان‌های استان به تفکیک در سنندج 2.2، سقز 1.7، مریوان 1.3، بانه 1.1، قروه 1.1، کامیاران 0.9، بیجار 1.3، دیواندره 1، دهگلان 0.7 و سروآباد 0.9 است.

وی که علت چرایی کمبود پزشک در استان چیست؟ توضیح داد: مهم‌ترین عوامل عدم ماندگاری پزشکان در مناطق محروم کشور مربوط به تمایل به حضور در استان‌های بزرگتر مثل تهران جهت ادامه تحصیل، کسب درآمد بیشتر، جاذبه رفاهی در شهرهای بزرگ، کمبود بیمارستان و بخش خصوصی قدرتمند در استان، اخذ مالیات بیشتر از مطب‌ها حتی نسبت به شهرهای بزرگ و.... است.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی کردستان بیان کرد: نحوه جذب و افزایش سهیمه پذیرش پزشک در رده‌های مختلف، مربوط به معاونت آموزشی است اما در کل بر اساس آمار نظام‌پزشکی، چندین هزار پزشک در کشور حضور دارد که در حال حاضر تمایلی به فعالیت در رشته پزشکی ندارند بنابراین صرفاً افزایش تعداد پذیرش کمکی در این زمینه نخواهد کرد و شرایط رفاهی، معیشتی، نظام پرداخت و... جهت خدمت در مناطق محروم باید مدنظر قرار گیرد در غیر این‌صورت بعد از اتمام تعهدات، مجدداً به شهرهای برخوردار خواهند رفت.

جدید‌الاسلامی تصریح کرد: با توجه به اینکه محل اصلی آموزش پزشکان در بیمارستان‌های تحت نظر وزارت بهداشت است پس بهتر است همانند اکثر کشورهای جهان پذیرش پزشک نیز در اختیار این وزارتخانه باشد.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا باید اختیار جذب دانشجویان پزشکی بر عهده وزارت علوم قرار گیرد، افزود: از نظر بنده تربیت دانشجویان پزشکی باید کماکان زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی باشد چراکه وقتی مراکز بیمارستانی و درمانی زیر نظر وزارت بهداشت قرار دارد طبعا می‌تواند در آموزش بهتر و کیفی‌تر علوم تخصصی‌تر پزشکی تأثیرگذار باشد.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی کردستان اضافه کرد: اگر مراکز بیمارستانی و مراکز آموزشی از یکدیگر تفکیک شوند قطعا به روند تربیت دانشجوی پزشکی لطمه وارد می‌شود و این مردم هستند که بیشترین آسیب را از این موضوع می‌بینند.

جدیدالاسلامی ادامه داد: اگر تعداد ورودی‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی افزایش یابد قطعاً تأثیر مثبت خواهد داشت اما باید این موضوع را نیز مدنظر داشت که چرا میزان استخدام و جذب پزشکان ما تا این حد پایین‌تر از میزان فارغ‌التحصیلان رشته‌های پزشکی است؟!

وی در پاسخ به این سؤال که آیا ریشه کمبود پزشک در وزارت بهداشت است؟ توضیح داد: عمده‌ترین ضعف کمبود پزشک می‌تواند عدم تعهد فردی باشد چراکه دانشجویی که وارد عرصه پزشکی می‌شود از زمان ورود به دانشگاه تا زمان فارغ‌التحصیلی هزینه‌های هنگفتی را به نظام تحمیل می‌کند بنابراین به‌راحتی از وظیفه خود که خدمت به مردم است به واسطه مهاجرت به کشورهای خارجی و یا فعالیت در بخش خصوصی سر باز می‌زند که ضعف سیستم در این زمینه را می‌رساند.

وی بیان کرد: در کردستان همانند سایر نقاط کشور جز در زمینه پزشک عمومی، کمبود پزشکی نداریم و در همین راستا در ماه گذشته 69پزشک متخصص را وارد کردستان کرده‌ایم و عمدتاً شهرهای کم‌برخوردار استان را در زمینه جذب پزشک مورد توجه قرار داده‌ایم.

معاون درمان علوم پزشکی کردستان یادآورشد: علت کمبود پزشک فقط مربوط به وزارت بهداشت نیست بنابراین در مجلس شورای اسلامی می‌تواند تصمیم‌های بهتری در این زمینه اتخاذ کرد.

شایان ذکر است که هر اندازه مراکز بیمارستانی و دانشگاه‌های علوم پزشکی در راستای بهبود خدمات کیفی و کمی به بیماران، فعال عمل کنند قطعاً رضایت اجتماعی را به همراه خواهد داشت.