داغ گرانی سیب زمینی بر دل همدانی‌ها

سرحدی: انبارهای ثبت‌نشده و سرمای هوا، دلیل گرانی/ البرزی: دلال‌ها کمبود مصنوعی در بازار ایجاد کرده‌اند

استان همدان سالانه در حوزه تولید سیب‌ زمینی در کشور مطرح بوده و هست و توانایی و دانش کشاورزان این استان سبب شده که آنان حتی کشت‌ فرااستانی هم داشته باشند و انواع سیب زمینی خوراکی و بذری را به بازار مصرف در موعد مقرر برسانند؛ بر این اساس مردم همدان معتقدند نباید در قطب سیب‌ زمینی کشور سیب‌ زمینی تازه‌ و حتی انباری با قیمت بالا به دست مصرف‌کننده برسد. اما طی چند هفته اخیر اگر سری به بازار بزنید، می‌بینید قیمت هر کیلو سیب‌ زمینی در واحدهای خُرده‌فروشی به 15 تا 18 هزار تومان نیز رسیده! این درحالی است که سال گذشته قیمت سیب زمینی در مقطعی به زیر سه هزار تومان هم رسید. البته دراین‌بین افزایش هزینه تولید را نمی‌توان بی‌تأثیر دانست، اما آنچه مسلم است اینکه افزایش چندبرابرای قیمت یک محصول طی چند ماه به هیچ وجه قابل قبول نیست. بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع بر آن شدیم تا دراین‌باره گفت‌وگویی را با رضا البرزی، رئیس اتحادیه میوه و تره‌بار همدان و نیز داریوش سرحدی معاون مدیریت توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

رئیس اتحادیه میوه و تره‌بار همدان با بیان اینکه امسال نیز همچون سنوات گذشته سیب زمینی به اندازه کافی در استان همدان کشت و تولید شده است، گفت: مسئله این است که درحال حاضر محصول در دست واسطه‌ها و دلالان قرار گرفته و این قبیل افراد نیز با عرضه قطره‌چکانی به بازار، منجر به ایجاد کمبود مصنوعی محصول و برهم زدن توازن عرضه وتقاضا و به تبع آن افزایش قیمت شده‌اند.

رضا البرزی با تأکید بر اینکه اگرچه میزان تولید طی سال جاری به اندازه سال گذشته نبود زیرا کشاورزان سیب‌زمینی‌کار سال گذشته متحمل خسارات سنگینی شده و حتی در اواخر سال خود مستقیم محصولات روی‌ دست‌ مانده‌شان را به بازار به قیمت نازلی عرضه می‌کردند اما میزان تولید در استان‌ها و شهرهای تولیدکننده سیب زمینی کشور همچون همدان، کرمانشاه و اردبیل کفاف نیاز کشور و استان‌ها را می‌داد، اذعان کرد: بازهم تأکید می‌کنم این گرانی از محل دلالان و واسطه‌ها آب می‌خورد؛ بنابراین انتظار می‌رود دستگاه متولی در این ارتباط وارد کار شده و به مسئله رسیدگی کند.

البرزی با تأکید بر اینکه در استان همدان بنا به قطب بودن آن در عرصه تولید و توزیع سیب زمینی کشور این روند افزایش قیمت قابل توجیه نیست زیرا بسیاری از استان‌های کشور نیز محصول مورد نیاز خود را از همدان تأمین می‌کنند، ابراز کرد: مسئله این است که در انبارها و سردخانه‌های استان با دپو محصول مواجهیم و این دلالان هستند که از عرضه محصول به میزان نیاز بازار جلوگیری کرده و با وجود تقاضا، قیمت این محصول استراتژیک روزبه‌روز افزایش پیدا کند.

وی با بیان اینکه در فضای خُرده‌فروشی شاهد گران‌فروشی نیستیم زیرا به آن‌ها درصد سود اعلام شده که از 15 تا 35 درصد نسبت به نوع میوه و سبزیجات خود برای فروش باید سود اعمال کنند و بنا به نظارتی در بازار هست همین روند را شاهد هستیم، عنوان کرد: بازرسان بر سطح خُرده‌فروشان میوه و تره‌بار به‌صورت مستمر نظارت و بازرسی انجام داده و فاکتورهای خرید مورد کنترل آنان قرار می‌گیرد؛ درصورت هرگونه گران‌فروشی با موارد تخلف برخورد می‌شود.

این مقام مسئول با تأکید بر اینکه درحال حاضر هر کیلو سیب زمینی توسط خُرده‌فروشان از میدان تره‌بار به قیمت 10 تا 12 هزار تومان خریداری شده و با احتساب سود متعارف 30 تا 35 درصدی در اختیار مصرف‌کننده نهایی قرار می‌گیرد، ابراز کرد: انتظار می‌رود این مشکل هرچه سریع‌تر از سوی دستگاه‌های ذی‌ربط مورد توجه و رسیدگی قرار گیرد.

معاون مدیریت توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان نیز با بیان اینکه درحال حاضر در بحث افزایش قیمت سیب زمینی با چند مسئله روبه‌رو هستیم، گفت: اینکه برخی بحث ورود دلالان را به این عرصه مطرح می‌کنند، باید توسط این عزیزان به اثبات برسد.

داریوش سرحدی با اشاره به اینکه متأسفانه برخی از انبارها هنوز در سامانه انبارداری استان به ثبت نرسیده‌اند بنابراین از میزان دقیق ذخیره آن‌ها بی‌اطلاع هستیم با این وجود نمی‌توان صاحبان انبارهای مذکور را دلال نامید، تشریح کرد: اکیپ مشترکی با سازمان صمت تشکیل داده و به دنبال شناسایی خاطیان در این عرصه هستیم.

وی مسئله دیگر در این حوزه را شرایط آب‌وهوایی دانست و عنوان کرد: در شرایط آب‌وهوایی که طی چند هفته اخیر در استان همدان شاهد هستیم که حتی در برخی از روزها شاهد کاهش دما به زیر صفر بوده و درعین‌حال تردد در راه‌های مواصلاتی با مشکل روبه‌رو است، نمی‌توان انتظار داشت انباردارهایی که در مناطق روستایی هستند با باز کردن درب انبارهایشان ذخیره و سرمایه خود را با مشکل سرمازدگی روبه‌رو کنند؛ بنابراین به دو دلیل عنوان‌شده طی چند هفته اخیر در بحث عرضه با مشکل مواجه شده‌ایم.

سرحدی با تأکید بر اینکه میزان سیب زمینی موجود در همدان به میزان نیاز استان و حتی توزیع آن در کشور بستگی دارد، اذعان کرد: برای عبور از شرایط فعلی و کاهش قیمت سیب زمینی هماهنگی لازم با تعاونی روستایی انجام شده تا با توزیع سیب زمینی در مراکز و واحدهای فروش نسبت به در دسترس قرار دادن این محصول با قیمت پایین‌تر اقدام کند که خوشبختانه طی چند روز اخیر شاهد اجرایی شدن این مهم بودیم.

وی افزود: علاوه‌بر این طی چند روز آینده شاهد ورود سیب زمینی مناطق جنوبی به سراسر کشور نیز خواهیم بود که یقیناً در کاهش قیمت مؤثر است.

مع‌الوصف: با توجه به آنچه گفته شد، در بحث گران شدن قیمت سیب زمینی خطاب به جهاد کشاورزی استان همدان می‌توان چند نکته را متذکر شد؛ نخست اینکه ثبت نشدن برخی انبارها در سامانه چیزی جز ناکارآمدی سیستم نظارتی این دستگاه و درعین‌حال سازمان صمت را به ذهن متبادر نمی‌کند، زیرا با این رویکرد شما معیشت و سفره مردم یک شهر را به سود نامتعارف عده‌ای گره زده‌اید که از ثبت انبارشان در سامانه سر باز می‌زنند که این مهم به‌هیچ‌وجه قابل قبول نیست. از طرفی اشاره شد که سرمای هوا و کاهشش به زیر صفر درجه مانع از آن می‌شود که برخی از انبارداران به‌ویژه انبارداران روستایی نسبت به باز کردن انبارهایشان به‌دلیل احتمال سرمازدگی اقدام کنند، حال این سؤال پیش می‌آید که آیا امکان تجهیز این انبارها به فناوری‌های روز و آموزش روستاییان در این زمینه وجود ندارد که ما همچنان در برخی مناطق در عرصه انبارداری در عهد پارینه‌سنگی متوقف شده‌ایم؟ حال آنکه طبق تجارب موجود محصول دپوشده در همین انبارها به‌دلیل ناکارآمدی سیستم نگهداری طی چند ماه آینده (به‌دلیل شیرین شدن سیب زمینی) دورریز شده و یا کشاورزان مجبور به فروش آن‌ها به دامداری‌ها برای تبدیل شدن به خوراک خواهند شد.