نگاه یک مسیحی مسلمان‌شده به ازدواج در اسلام

«ادگاردو روبین» فیلسوف مسیحی است که بعد از مسلمان شدن نام «سهیل اسعد» را برای خود انتخاب کرد. پس از آن تبلیغ اسلام و فعالیت‌های فرهنگی مربوط به این پروژه تبدیل به اولویت‌های زندگی او شدند. او بیش از دو دهه است که نیمی از سال را در ایران و نیم دیگر را در سایر نقاط جهان به تبلیغ اسلام می‌پردازد.

این فعال فرهنگی که سالهاست وقتش را صرف ترویج دین اسلام کرده، اخیراً با نگاه اسلامی به ازدواج توانسته توجه جوانان زیادی را به این سنت حسنه جلب کند. با او در باره دلیل تلاش هایش برای ترویج این سنت در جامعه گفتگو کردیم.

چرا بیش از هر مقوله دیگر در جامعه اسلامی برای ترویج جوان‌ها به ازدواج تلاش می‌کنید؟

در نگاه من ازدواج مانند یک معجزه است. شما یکبار ازدواج می‌کنید و یک بار خانواده تشکیل می‌دهید. با این کار به گفته رسول خدا نصف نیازهایتان برطرف می‌شود. پیامبر(ص) می‌فرمایند انسان با ازدواج می‌تواند نیمی از دینش را کامل کند به معنای این است که نصف نیازها از جمله نیاز عاطفی، جنسی، روانی، مدیریت خانه و خانواده و استقلال فکری و مالی با ازدواج رفع می‌شود؛ می‌ماند نصف دیگر دین که آن هم به عقیده من می‌تواند با یک ازدواج صحیح تکمیل می‌شود.»

  در زندگی مشترک با مدل اسلامی آن چه چیزهایی در انسان اعتلا پیدا می‌کند که او را به سمت کامل تر شدن دین و نگاهش به زندگی سوق می‌دهد؟

ما در ازدواج سه سطح داریم؛ سطح اول، ازدواج حیوانی است که تنها شامل رفع نیازهای حیاتی مثل نیاز به غذا، خواب و نیاز جنسی می‌شود. سطح دومِ ازدواج، ازدواج اخلاقی و ارزشی است که در این زندگی عشق، مودت، خوش‌اخلاقی، تعلیم و تربیت و پرورش معنوی وجود دارد و این ازدواج باعث رشد و تکامل زوجین می‌شود. سطح سومِ ازدواج، ازدواج توحیدی و مذهبی است که اصل و اوج ازدواج در اسلام همین سطح است؛ یعنی با هم شریک باشیم برای رسیدن به خدا.در این نوع ازدواج زن و شوهر برای تکامل در کنار هم زندگی می‌کنند و از همین تکمیل شدن برای رسیدن به رضا و خوشنودی خدا بهره می‌برند.»

  مشکلات اقتصادی در جامعه امروز ما از مسائلی است که جوان‌ها را از ازدواج و مسئولیت‌پذیری در آن دور می‌کند. در چنین شرایطی چطور می‌توان آن‌ها را به ازدواج تشویق کرد؟

مثل هر هدف دیگری در زندگی، انسان تصمیماتی می‌گیرد که به آن نیاز و خواسته برسد. بحث اقتصادی به طور حتم یکی از ابزارهای تحقق ازدواج است و این طبیعی است که جوان‌ها نگران این مقوله باشند. وضع مالی مناسب چیزی است که عقل و منطق می‌گوید باید وجود داشته باشد تا انسان بتواند زندگی‌اش را بگذراند اما نگاه اسلام به ازدواج کمی متفاوت‌تر است.

در اسلام توجه به مسائل مالی برای شروع یک زندگی مشترک به عنوان یک اصل در نظر گرفته نمی‌شود؟

در اسلام لازمه تشکیل زندگی رسیدن به این وضع مناسب مالی نیست. از آیات و روایات و احادیث این‌طور برداشت می‌شود که خداوند و رسول او در این شرایط نیز انسان‌ها را نسبت به ازدواج ترغیب و آن را باعث گشایش در روزی معرفی می‌کنند. خداوند در آیه 32 سوره نور می‌فرمایند: « إِن یَکونوا فُقَراءَ یُغنِهِمُ اللَّهُ مِن فَضلِهِ ۗ» در این آیه خداوند امر می‌کند که انسان‌ها را به سمت ازدواج سوق دهید و اگر فقیر بودند خداوند از فضل خود آن‌ها را بی‌نیاز می‌کند.

  یعنی در دین مبین اسلام حتی به نیازمندانی که برای شروع یک زندگی با مشکلات مالی رو به رو هستند هم توصیه به ازدواج می‌شود؟

بله، همین طور است. در روایات آمده که ازدواج عامل افزایش رزق و روزی است. ما در یک روایت داریم که جوانی از انصار نزد پیامبر (ص) آمد و از فقر خود شکایت کرد؛ پیامبر (ص) به او فرمود ازدواج کن. لذا با نگاه معنوی و بر اساس نظر قران و روایات فقر و نداشتن امکانات مالی نباید مانع اصلی اقدام برای ازدواج باشد منتها این نوع نگاه به ازدواج نیازمند ایمان و صبر و اعتقاد قوی از طرفین زوجین است.»

  در غرب نگاه به مقوله ازدواج با چه اولوتی‌هایی همراه است؟

به طور کلی ازدواج مقوله‌ای است که در تمام جهان مطابق با فرهنگ ملت‌ها پیش‌آمده و اکنون دچار تغییراتی شده است. چیزی که من در کشورهای غربی چه اروپا و چه در آمریکای لاتین تجربه کردم این است که در این کشورها ازدواج اساساً خیلی موضوعیت ندارد و متأسفانه آن‌ها همزیستی بدون ازدواج را باب کرده‌اند. در کشورهای غربی ازدواج اولویت اول جوانان نیست؛ حتی افرادی که امکانات مالی مناسبی دارند تصمیم جدی برای ازدواج ندارند و برخی از آن‌ها در سنین بعد از 50 سالگی زندگی مشترک تشکیل می‌دهند.»

تصور بسیاری از جوان‌ها این است که در غرب رفاه مالی بیشتری برای جوان‌ها وجود دارد و همین موضوع می‌تواند ازدواج را به امری ساده و در دسترس تبدیل کند.آیا این نگاه منطبق برواقعیت‌های جوامع غربی امروزی است؟

حقیقت این است که مشکلات اقتصادی و فقر در همه کشورها وجود دارد و اینگونه نیست که بگوییم شرایط ازدواج برای جوانان ایرانی فراهم نیست؛ فارغ از مسائل اقتصادی من فکر می‌کنم ازدواج یک مسئله کاملاً فرهنگی و یک تصمیم شخصی است یعنی شما می‌توانید در اوج فقر باشید، ازدواج کنید و می‌توانید در اوج غنا و ثروتمندی باشد و ازدواج نکنید. بسیاری از افرادی که شرایط مالی خوبی دارند اقدام به هم‌خانه بودن بدون ازدواج می‌کنند. بسیاری از آن‌ها در این شرایط صاحب فرزند هم می‌شوند. شکل این خانواده‌ها در غرب آسیب‌پذیر است. به همین دلیل می‌گویم ازدواج در یک جامعه ارتباط مستقیمی با فرهنگ آن دارد؛ لذا برای اقدام به ازدواج باید کمی از توهمات دور شد و به ازدواج به عنوان اولویت نگاه کرد. هر وقت ما به ازدواج به عنوان اولویت نگاه کنیم دیگر هیچ چیز حتی مشکل مالی هم نمی‌تواند مانع برای ازدواج باشد. اسلام این را می‌خواهد و می‌گوید خداوند به زوج‌ها برای شروع یک زندگی مشترک کمک می‌کند. اگر به این آیات ایمان قلبی داشته باشیم دیگر هیچ مانعی نمی تواند ما را از خواست و خوشنودی خداوند دور کند.»

هدی سادات پاک‌نهاد