افزایش دو برابری مصرف انرژی در حوزه ICT تا 10 سال آینده

سامی ارول گلنبه، برگزیدۀ جایزه مصطفی(ص)، طی وبینار مشترک بنیاد علم و فناوری مصطفی(ص) و کامستک مسئله مصرف انرژی توسط فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) را مورد بررسی قرار داد.

گلنبه با بیان اینکه در رسیدگی به مسئله مصرف انرژی، ICT بسیار کاربردی است، گفت: پیشرفت از طریق بررسی حقایق و استدلال به دست می‌آید، سپس راه حلی به مردم ارائه می‌شود که آنها بتوانند آن را درک کنند، با آن موافقت کنند و به اشتراک بگذارند.

به گفته این دانشمند رایانه، مصرف انرژی توسط فناوری اطلاعات و ارتباطات یک مسئله حیاتی است، زیرا فناوری اطلاعات و ارتباطات اثرات زیست محیطی قابل توجهی، چه خوب و چه بد، از جمله اتلاف حرارت دارد.

گلنبه همچنین اظهار کرد: استخراج و حمل و نقل انرژی پرهزینه است و تأثیرات زیست محیطی دارد. از آنجا که تولید ICT به انرژی نیاز دارد؛ اثرات زیست محیطی مانند افزایش گاز کربن دی اکسید و گرمایش زمین را به همراه دارد.

این برگزیده جایزه مصطفی(ص) افزود: فناوری اطلاعات و ارتباطات یک سیستم فیزیکی است و عملکرد آن بیشتر به فیزیک، نانوتکنولوژی و... مربوط می‌شود. این واقعیت فیزیکی بر مصرف انرژی تأثیر می‌گذارد. همه ما به صورت ناخودآگاه مقدار زیادی انرژی مصرف می‌کنیم.

گلنبه با بررسی آمار و ارقام مربوط به سال 2019 (سال‌­های 2020 و 2021 به دلیل همه‌گیری کووید- 19«سال‌های غیرعادی» بودند)، یادآور شد: 8 تا 9 درصد از برق در سراسر جهان توسط ICT یعنی مراکز داده، شبکه‌ها، کاربران نهایی و تولیدکنندگان استفاده شده؛ ولی مصرف انرژی توسط فناوری اطلاعات و ارتباطات روند ثابتی ندارد، بلکه پیوسته در حال رشد است.

گلنبه با بیان اینکه حدود یک دهه پیش این رقم 4 درصد بود، اما حالا دو برابر شده است، اظهار کرد: مفهوم بازده یا کارآییِ انرژی (energy efficiency) به طور منصفانه برای مردم تعریف نشده است و باید اعلام شود که تا 10 سال آینده درصد مصرف انرژی توسط ICT دو برابر خواهد شد.

برگزیده جایزه مصطفی(ص) همچنین خاطرنشان کرد: اپلیکیشن‌های جدید مانند ارزهای دیجیتال بسیار پرمصرف هستند، به گونه‌ای که در سال 2020، مصرف انرژی بیت کوین با مصرف انرژی کل کشور هلند برابری کرد.

به نقل از ستاد ارتباطات و اطلاع‌رسانی جایزه مصطفی(ص)، گلنبه در نهایت به این نتیجه رسید که سیستم‌های ICT پیچیده و بسیار به هم مرتبط هستند. همچنین، با پیچیده‌تر شدن، مصرف انرژی آن نیز افزایش می‌یابد و برای کاهش مصرف انرژی ICT و اثرات زیست محیطی باید از راهکارهای مدیریت تطبیقی استفاده شود.

سامی ارول گلنبه، استاد مؤسسه انفورماتیک نظری و کاربردی آکادمی علوم لهستان و برگزیده دومین دوره اعطای جایزه مصطفی(ص) در حوزه علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات برای اختراع شبکه عصبی تصادفی و شبکه‌های نامشخص G است. وی به دلیل پیشگامی در زمینه مدل سازی و ارزیابی عملکرد سیستم‌ها و شبکه‌های رایانه‌ای در سراسر اروپا شناخته شده است.