به بهانه روز سنندج؛

سنه‌دژ دیروز، سنندج امروز

سنه‌دژ دیروز یا سنندج امروز از لحاظ فرهنگ، هنر و تمدن دارای پیشینه تاریخی است و همواره خاستگاه مفاخر، هنرمندان، شعرا و نویسندگان برجسته‌ای بوده که آوازه‌شان نه‌تنها ایران اسلامی بلکه مرزهای خارج از کشور را نیز در نوردیده است.

شهر سنندج در قدیم به دلیل واقع شدن در دامنه کوه آبیدر، سنه خوانده می‌شد و چون قلعه آن از لحاظ نظامی اهمیت زیادی داشته، به سنه‌دژ (قلعه‌ای در پای کوه) شهرت پیدا کرد و به مرور زمان با توجه به نبود حرف «ژ» در زبان عربی و تلفظ سخت این واژه به سنندج امروزی تبدیل شد اما در محاوره مردم هنوز هم عنوان این شهر سنه است.

مردم این شهر با لهجه کُردی اردلانی که یکی از غنی‌ترین لهجه‌های زبان کُردی به‌شمار می‌رود صحبت می‌کنند این زبان با توجه به ویژگی‌های خاص توانسته به‌خوبی واژه‌های دیگر زبان‌ها ازجمله عربی، فارسی و ترکی را در خود ادغام کند.

بسیاری از نقاط و محلات این شهر هنوز هم همان بافت تاریخی و سنتی خود را حفظ کرده است به گونه‌ای که وقتی از کوچه‌های تنگ و باریک و خانه‌های کاهگلی یا آجر نمای قدیمی برخی از محلات آن گذر می‌کنی زندگی به معنای واقعی را حس خواهی کرد.

بناهای متعدد تاریخی این شهر همانند حمام‌های قدیمی شهر، بازارها، تکیه و خانقاه، موزه و عمارت‌های قدیمی و مساجد این شهر هنوز هم همان بافت تاریخی و سنتی خود را حفظ کرده است.

وجود طبیعت بکر و بی‌نظیر این شهر، طبیعت کوهستانی، آب و هوای معتدل در کنار وجود اماکن گردشگری، سنندج را به گزینه خوبی برای طبیعت‌گردی تبدیل کرده و سالانه پذیرای طبیعت دوستان، مسافران و گردشگران زیادی از اقصی‌نقاط کشور و جهان است.

دارا بودن تمام این ویژگی‌ها موجب شد، تا شهرداری و شورای شهر تصمیم بگیرند یک روز را در تقویم محلی به نام روز سنندج (سنه) ثبت کنند و این مهم پس از تصویب شورای فرهنگ عمومی استان در سال 1397محقق شد و روز ششم اردیبهشت با عنوان روز سنه نامگذاری شد.

بی‌شک گنجاندن روزی در تقویم محلی با نام روز «سنه» فرصت مناسبی برای معرفی ظرفیت‌های فرهنگی و جاذبه‌های طبیعی و تاریخی این شهر به تمام کشور و فرصتی برای احیای آداب و رسوم گذشتگان در میان نسل جوان است.

همچنین در سال 1398 با اعلام یونسکو شهر سنندج به‌عنوان شهر خلاق موسیقی در فهرست یونسکو ثبت جهانی شد و به موسیقی این شهر رسمیت بخشید به همین دلیل در طول سال، برنامه‌های فرهنگی، هنری، اجتماعی و گردشگری زیادی به میزبانی سنندج برگزار می‌شود که نشان‌دهنده غنای فرهنگی و تاریخی آن است.

اقدام مؤثر شورای فرهنگ عمومی در نامگذاری ششم اردیبهشت به نام روز ‌سنندج و درج آن در تقویم سالانه استان گامی بلند در راستای معرفی هرچه بیشتر سنندج و جاذبه‌های فرهنگی، معماری و طبیعی کم‌نظیر بوده و امید می‌رود مسئولان مربوطه از این ظرفیت در راستای توسعه هرچه بیشتر این شهر بهره ببرند.

شهر سنندج مرکز استان کردستان بر اساس سرشماری سال 1395 دارای 501 هزار و 402 نفر جمعیت است.

افسانه گلباغی