مادرانه‌های یک خواهر شهید؛

«من مادر دوم تورجم»، خاطرات خواهری با حس مادرانه

ویژه‌برنامه «روایت مادری» روز یکشنبه 18 اردیبهشت‌ماه در مرکز مطالعات و همایش‌های کتاب و کتاب‌خوانی استان همدان واقع در کتابخانه عمومی شهید مظاهری شهر مریانج برگزار و در این برنامه به معرفی کتاب «من مادر دوم تورجم» با پدیدآوری فرزانه تیموری (خواهر شهید) و بازنویسی سیدمهرداد موسویان پرداخته شد.

مدیرکل دفتر امور فرهنگی و اجتماعی استانداری همدان در این ویژه‌برنامه گفت: انقلاب ما مدیون شهدا و خانواده‌های آن‌ها است که این دِین نه‌تنها بر گردن ما که بر ذمه نسل‌های آینده هم هست.

غلامرضا فریدونی افزود: تکریم خانواده‌های شهدا زنده نگه داشتن فرهنگ پایداری و جبهه مقاومت است. همان‌گونه که آینده سبز و گذشته سرخ باعث پویایی مسلمانان است، این خاطرات نیز یاد آن دوران را برای همه زنده نگه می‌دارد؛ بعد از خواندن کتاب دیدم که شهید دادن ساده نیست و اگر معامله با خدا نبود، تحمل این غم راحت نبود. همه افراد از دنیا رفته و این جان انسان به‌هرحال از دست می‌رود؛ پس چه بهتر که با خدا معامله کنیم که جنت را در پی داشته باشد.

فریدونی با اشاره به اینکه این روایت‌ها و نوشته‌های دفاع مقدس بسیار مهم هستند، گفت: اگر نگوییم این نوشته‌ها اهمیتش از دفاع مقدس بیشتر است، باید بگوییم کمتر هم نیست و همین‌ها است که خاطرات را زنده نگه می‌دارد.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان‌ همدان نیز گفت: این کتاب انعکاس جوانمردی‌ها و ازخودگذشتگی‌های شهدا و خانواده‌هایشان است. مادرانی که تکه‌هایی از وجودشان را را به جبهه‌های جنگ فرستادند.

عاطفه زارعی ابراز کرد: این مادران پیش از اینکه فرزندشان شهید شود، شهید می‌شوند. این کتاب‌ها غم‌نامه‌های مادران شهدا هستند؛ درخصوص مادران شهدا کتاب‌های زیادی به رشته تحریر درآمده‌اند، ازجمله کتاب حاج‌جلال و سایر کتاب‌هایی که به همت متولیان فرهنگی و نویسندگان برای پژواک صدای مادران شهدا نوشته شدند.

وی افزود: کتاب‌های حوزه مقاومت در استان همدان به همت نویسندگانی چون حمید حسام، بهناز ضرابی‌زاده و محسن صیفی‌کار و به تشویق مردانی چون شهید حاج‌حسین همدانی در حوزه ادبیات پایداری و به‌خصوص مادران شهدا که کمتر به آن‌ها پرداخته شده بود، نوشته شدند تا به سرگذشت مادران شهدا و خاطرات آن‌ها بپردازند.

نویسنده حوزه دفاع مقدس نیز گفت: من به‌واسطه خون شهدا و کتاب‌هایی مثل دختر شینا معرفی شدم؛ همچنین «گلستان یازدهم» یک عاشقانه آرام در دل جنگ بوده که خاطرات زهرا پناهی‌روا، همسر علی چیت‌سازیان از سرداران شهید استان همدان است. از سال‌های آغازین که روایت‌های جنگی نوشته می‌شد تا دهه 80، جنس آن‌ها فقط مردانه و از زبان رزمندگان و فرماندهان بود؛ بعد از آن به روایت زنان از سال‌های جنگ نیز پرداخته شده است.

بهناز ضرابی‌زاده افزود: ابتدا کتابی که روایت پرستاران در جنگ بود و سپس کتاب‌هایی مثل یکشنبه آخر و کتاب پُرمخاطب دا به روایت اتفاقات زمان جنگ از نگاه زنان پرداخته‌اند؛ کتاب «من مادر دوم تورجم» نیز با یک احساس زیبای خواهرانه بوده که همراه حس مادرانه است.

ضرابی‌زاده گفت: مادران شهدا گمنام‌ترین سربازان دوران جنگ هستند؛ اگر این تربیت‌های شجاعانه مادران نبود، این‌همه رشادت و جوانمردی را شاهد نبودیم. در استان همدان مادران بسیاری در قید حیات هستند که خاطرات و روایت‌هایشان باید ضبط و گفته شود.

خواهر شهید و پدیدآورنده کتاب «من مادر دوم تورجم» نیز که معلم بازنشسته است، گفت: پدرم ارتشی بود و در اهواز زندگی می‌کردیم؛ من چند برادر بزرگ‌تر از خودم داشتم و دلم می‌خواست خواهر داشته باشم، اما وقتی تورج به دنیا آمد، همیشه مواظبش بودم و بیشتر اوقات برای کمک به مادرم یا تورج را در آغوش داشتم و یا کولش کرده بودم.

فرزانه تیموری افزود: تورج کسی بود که به خواسته‌های من توجه می‌کرد؛ ما با هم ارتباط خیلی خوبی داشتیم، در سفر راهیان نور که مصادف با تفحص شهدای عملیات رمضان بود، جرقه نوشتن کتاب در ذهنم رقم خورد. در این سفر با دیدن شهدای تفحص‌شده در معراج شهدا دلشوره گرفته بودم و احساس می‌کردم این شهدا تورج من هستند، به عشق اینکه نشانه‌ای از تورج ببینم، به شهدای تفحص‌شده می‌نگریستم.

تیموری ابراز کرد: تمام کارهای عروسی من به‌عهده تورج بود و برای من در این زمینه سنگ تمام گذاشت. جوانی تورج مصادف با انقلاب بود و ما او را زیاد نمی‌دیدیم و درواقع بیشتر وقتش را بیرون خانه مشغول فعالیت‌های انقلابی بود. مادرم او را کمان ابروی من خطاب می‌کرد! وقتی برادر دیگرم بهمن تیموری اوایل جنگ در سوسنگرد شهید شد، دیگر برادرانم به مادرم گفتند فکر نکن حالا که بهمن شهید شده ما نباید جبهه برویم و این وظیفه هنوز هم برعهده ما است.

وی خواستار چاپ بیشتر این کتاب برای در دسترس بودن مردم شد و گفت: برخی افراد به من مراجعه می‌کنند که این کتاب را از کجا تهیه کنیم؛ بنابراین نیاز به حمایت و چاپ بیشتر دارد.

سیدمهرداد موسویان، نویسنده حوزه دفاع مقدس نیز که بازنویسی کتاب را برعهده داشته است، گفت: این نوشتن در حوزه ادبیات پایداری به‌دلیل احساس دِین به خانواده‌های شهدا و خود آنان است که خاطرات صمیمی بوده و روایتگر خاطرات جذابی از این خانواده‌ها است.

برادر شهید تیموری نیز در این آیین گفت: زمانی که خدمت مقام معظم رهبری (مدظله) رسیدیم (در دیداری با خانواده‌هایی که سه یا چهار شهید تقدیم انقلاب کرده بودند) ایشان به یادآوری مانوری در همدان پرداختند که خیر مقدم این برنامه، مجری‌گری پدرم بود.