زنان به‌وقت تجارت،

بانوی زعفران همدانی از چالش‌ها می‌گوید

مدیون فرزندم هستم

زن بودن مانعی برای فعالیت در حوزه تجارت نیست و این باور که تجارت شغلی مردانه و محیطش خشن است را با فعالیت مستمر و تلاش و زحمت شبانه‌روزی تغییر دادم و به زنان جامعه ثابت کردم که زن هم می‌تواند تاجر و بازرگان موفقی شود، این سخنان یک تاجر زن همدانی است.

متولد سال 1368 متأهل و یک فرزند دارد؛ چند سالی است که وارد حوزه تجارت و بازرگانی شده است.

حضور یک تاجر زن در جامعه‌ای که مردمان آن معتقدند تجارت و بازرگانی شغلی مردانه است ما را وا‌داشت که گفت‌وگویی با نگین اسدی؛ زن تاجر همدانی که در حوزه فعالیت خود موفق بوده انجام دهیم که ماحصل آن را در ذیل با هم می‌خوانیم:

  به‌عنوان یک بانوی تاجر مردم ‌دوست دارند بدانند که تجارت را از کی شروع کرده‌اید؟

پدرم تا چند سال صادرکننده بود و حتی در سال 79 به‌عنوان صادرکننده نمونه کشوری از وی تقدیر شد؛ به‌واسطه همین مسئله با بسیاری از تجار کشورهای دیگر مخصوصاً کشورهای حوزه خلیج فارس آشنا بودم. همین موضوع سبب ایجاد انگیزه‌ای در من شد تا در آینده شغلی را برگزینم که در آن بتوانم به بازارهای کشورهای دیگر وارد شده و اجناس سرزمین خود را بر آنان عرضه کنم و این موضوع از همان ابتدا جرقه‌ای شد که همانند تجاری که از دیگر کشورها به شهر و کشورم می‌آمدند و بازارهایمان را برای خرید اجناس مرغوب سیاحت می‌کردند خود نیز بتوانم در کشورهای دیگر و دیار آنان تجارت کنم و بتوانم محصولات ایران را به آنان عرضه کنم.

  آیا حضور شما در عرصه تجارت با توجه به متأهل بودن و نیز داشتن فرزند دشوار نیست؟

یقیناً این مهم دشوارهای خاص خود را به‌دنبال دارد و بنده خود را مدیون فرزندم می‌دانم چراکه به دلیل مشغله کاری در بسیاری از جهات برای او کم گذاشتم؛ در بسیاری از موارد افرادی همچون من، در ایجاد هماهنگی نقش‌های خاص در زندگی کاری و خانوادگی، مشکلاتی را تجربه می‌کنند. زنانی که در خارج از خانه فعالیت دارند پرواضح است که با مشکلات نقشی بیشتری در ساختار شغلی و خانوادگی روبه‌رو می‌شوند.

  در مورد روزهای اولی که وارد کار صادرات شدید برایمان توضیح دهید، برخورد اطرافیان و وضعیت محیط کسب و کار چگونه بود؟

شروع کار برایم بسیار سخت بود؛ یکی از تجار عمانی همکار پدرم با من تماس گرفت و سؤال کرد که آیا امکان صادرات زعفران دارم یا خیر؛ همین امر جرقه اصلی ورود من به عرصه صادرات را زد؛ راهی مشهد شدم اما حتی در خراسان نیز پیدا کردن زعفران اصل و تمایز آن از محصول نامرغوب و تقلبی بسیار سخت بود. بااین‌وجود چند باری به کشورهای حوزه خلیج فارس و عمان صادرات داشتم که به یک باره قیمت زعفران دچار نوسان شدید شد و از کیلویی 12 میلیون تومان به 50 میلیون تومان رسید و همین امر کار مرا برای اغنای طرف خارجی برای پذیرش محصول با دشواری مواجه کرد.

  بیشترین صادرات شما در چه زمینه‌ای بوده است؟

همانطور که پیشتر گفتم صادراتم در ابتدا در زمینه زعفران بود اما با افزایش قیمت و دشواری در اغنای مشتری، بعدها فعالیتم را در زمینه صادرات تن ماهی ادامه دادم که متأسفانه به یک باره با افزایش قیمت روغن، در این عرصه نیز با دشواری‌هایی مواجه شدم و حتی هفته گذشته تعدادی از بارهای صادراتی بنده با اینکه بارگیری شده بودند برگشت خوردند.

  در عرصه واردات نیز فعالیتی داشته‌اید؟

ورود به این عرصه نیازمند سرمایه هنگفتی است؛ بنابراین چون فرزند جانباز هستم برای اخذ تسهیلات کم‌بهره به مبلغ 500 تا یک میلیارد تومان به بنیاد شهید مراجعه کردم تا بتوانم با رفتن به چین در عرصه واردات محصول از این کشور ورود کنم اما متأسفانه در پاسخ به درخواستم عنوان کردند که هنوز فرزندان شهیدی هستند که پیش از شما در اولویت دریافت این تسهیلات قرار دارند؛ بنابراین سؤال بنده این است که چرا به بهانه شایدها در آینده تسهیلات لازم را به بنده که در حال حاضر پای کار هستم پرداخت نمی‌کنند.

  آیا جنسیت در فضای فعالیت اقتصادی و تجاری تأثیرگذار است؟

فرقی بین زن و مردم در عرصه تجارت وجود ندارد اما مسئله این است که مافیای تجارت اغلب در دست مردم قرار دارد و همین امر مانع از پیشرفت زنان در این حوزه می‌شود یعنی همین مهم باعث می‌شود که جلوی پیشرفت زنان گرفته شود.

  توصیه شما به بانوانی که می‌خواهند وارد فضای تجارت شوند چیست؟

نخستین مسئله به لزوم شناخت از محصول و بازار فروش آن بازمی‌گردد به طوری که یکی از نکات مهم در انجام صادرات شناخت بازار هدف صادراتی و داشتن طرح بازاریابی دقیق است.

با توجه به این امر عوامل با اهمیت در گسترش صادرات را می‌توان مدیریت بازاریابی، کیفیت محصول و رقابت برشمرد. به طوری که رعایت این مسائل در موفقیت و حضور فعال صادرکنندگان در بازارهای هدف صادراتی نقش بسزایی ایفا خواهد کرد.

یک صادرکننده به‌منظور موفقیت در انجام صادرات می‌بایست بازارهای مناسب را تشخیص داده و توان بالقوه آنان را با حداکثر دقت ممکن، جهت صادرات محصولات خود مورد ارزیابی قرار دهد. تحقیق در مورد بازار و همچنین پیش‌بینی موقعیت آن در انجام صادرات بسیار مهم است. شخص می‌بایست محدوده بازار، مشخصات تقاضا، نیاز مصرف‌کننده، کانال توزیع و تفاوت‌های فرهنگی و اجتماعی که روش انجام معاملات صادرکننده با بازار را تحت تأثیر قرار می‌دهد مورد ارزیابی قرار دهد.

دستیابی به بهترین بخش بازار، مهم‌ترین انتخاب و تصمیم صادرکننده است صادرکنندگان محصولات تولیدی در کشورهایی همچون ایران در شرایط حاکم، دارای وضعیت با ثباتی در بازار‌های بین‌المللی هستند بنابراین صادرکننده باید ابتدا به فکر دستیابی به بخشی از بازار باشد و به‌تدریج درصدد تسلط بر کل بازار برآید.

یکی از بهترین امتیازات دستیابی به بخش بازار این است که قبل از ورود به بازار نیازی به تحقیقات کامل و پرهزینه نیست و می‌توان با مطالعاتی سطحی و ساده در مورد گروه مصرف‌کنندگان بالقوه به بازار راه یافت.

مسئله بعدی اینکه هیچ‌گاه با دست خالی وارد عرصه صادرات نشوند زیرا توانایی مالی یکی از الزامات حضور در عرصه رقابت است.

  برند خاصی در عرصه صادرات دارید؟

کارت بازرگانیم به‌نام اسدی صادر شده و در حال حاضر دفتر صادراتی و فروشگاهم در شهرستان کبودراهنگ به‌صورت مشارکتی دایر است و محصول خود را با عنوان بازرگانی اسدی صادر می‌کنم.

مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شد یکی از نشانه‌های توسعه در هر جامعه‌ای، فضای کسب و کاری است که زنان کارآفرین راه‌اندازی و مدیریت می‌کنند، زنان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین سرمایه‌های انسانی، می‌توانند نقش بالقوه‌ای در فرآیند توسعه بخش‌های اقتصادی هر جامعه‌ای ایفا کنند.

تجارت یکی از همان مواردی است که زنان می‌توانند نقش تأثیرگذاری در آن داشته باشند مشارکت زنان در فعالیت‌های اقتصادی نه‌تنها در توسعه ظرفیت‌ها و توانایی‌های زنان، بلکه در فرآیند توسعه اقتصادی و اجتماعی جامعه نقش کلیدی داشته و دارد که نمونه از تأثیرگذاری در گفتگو شاهد بودیم و در واقع می‌توان گفت کارآفرینی زنان می‌تواند باور محدودیت اجتماعی آن‌ها را تغییر دهد، اما مسئله این است که نباید این مهم یعنی فعالیت اقتصادی زنان آنان را از پرداختن به نقش‌های مادری و همسری غافل کند که این مهم نیازمند آموزش درست و درعین‌حال شناخت جایگاه‌ها است.