گردو با نام علمی.L regia Juglans گیاهی از خانواده ژوگلانداسه است که دارای هفت جنس و حدود 60 گونه درخت خزاندار است، استان کردستان یکی از استانهای مهم تولید کننده گردو در کشور به شمار رفته و از لحاظ تنوع ژنتیکی این گونه گیاهی در جایگاه مهمی قرار دارد. هر سال برداشت محصول گردو از باغات استان کردستان از اواخر شهریور ماه یا اوایل مهرماه آغاز و تا نیمه اول آبان این روند ادامه دارد. درختان گردو عموماً در مناطق کوهستانی و صعبالعبور قد کشیدهاند، به همین دلیل کار برداشتشان سخت و طاقتفرساست. استان کردستان دارای 8 هزار هکتار باغات گردو بوده و بیشترین میزان تولید و سطح کشت گردو در شهرستانهای سروآباد، سنندج و بانه قرار دارد. کار برداشت اگر در زمان مناسب و به محض رسیدن گردوها نباشد، زحمات کشاورزان به هدر میرود. نشانههای رسیده شدن و برداشت گردو این است که گردو پوست گردو ترک میخورد و یا پوسته پوسته میشود و گردوها بعد از رسیدن به زمین میافتند. وقتی زمان برداشت گردو میرسد و گردوها رسیده میشوند باید کشاورزان سریعاً آنها را از درخت بچینند چرا که اگر گردو زیادی در پوسته سبز بماند، سیاه و کیفیت آن بهشدت کاهش پیدا کرده و باعث ایجاد آفت و یا کپک در گردو میشود. یکی از مشکلات بسیاری که در برداشت گردو به چشم میخورد، سختی کار برداشت است، بسیاری از افراد هستند که در زمان برداشت گردو از درخت پرتاپ میشوند و جان خود را از دست میدهند و یا کشاورزانی هم که در این عرصه فعالیت کرده از سختی کار و نبود بیمه سخن میگویند. سعیدی یکی از باغداران روستای نران سنندج در گفتوگو با خبرنگار تسنیم با بیان اینکه در این فصل از صبح زود تا غروب کار کرده و بیمهای ندارم، گفت: درختهایمان تا 35 متر قد کشیده و هر لحظه امکان دارد که از بالا به پایین پرت و جان خود را از دست بدهیم. ریحانی یکی دیگر از باغداران کردستانی با بیان اینکه امسال برداشت گردو بسیار خوب و رضایتبخش است، گفت: در هر جایی که آب باشد، گردو خوب بوده و امسال شخص بنده 30هزار گردو در باغم برداشت خواهم کرد. البته گردو از جمله محصولات باغی است که نسبت به سرمای دیررس بهاره حساس است. ارقام زود برگده بیشتر در معرض خطر سرمای دیررس بهاره و خسارت ناشی از آن قرار میگیرند. در همین راستا یکی از مهمترین مشکلات کاهش تولید گردو در استان کردستان، خسارتهای شدید ناشی از سرماهای دیررس بهاره بوده و شناسایی و جمعآوری ژنوتیپهای متحمل به سرمای دیررس بهاره یکی از برنامههای مهم و ضروری اصلاحی در این محصول است که باید مورد توجه قرار گیرد. رشید حسینپور، معاون مدیریت باغبانی سازمان جهاد کشاورزی کردستان در این زمینه از پیشبینی برداشت 14هزار تن محصول گردو از 8هزار هکتار باغات گردوی استان خبر داد و اظهار داشت: متأسفانه امسال به دلیل سرمازدگی باغات، تولید گردو در کردستان 6 هزار تُن کاهش داشته است. وی افزود: از 14هزار تن گردو برداشت شده در استان، 60درصد در سطح استان مصرف و مابقی به استانهای کرمانشاه، تبریز، زنجان و تهران صادر میشود. معاون مدیریت باغبانی سازمان جهاد کشاورزی کردستان با بیان اینکه تا اواخر مهرماه کار برداشت گردو ادامه دارد، گفت: 20هزار باغدار سالانه مشغول تولید و برداشت گردو هستند. حسینپور با اشاره به اینکه برای زودرس شدن و برداشت آسان گردو، باغداران میتوانند از تزریق هورمون پیری یا رسیدن استفاده و یک ماه قبل از برداشت همچون محلول روی درخت بپاشند، یادآور شد: کار سرشاخه کاری درختان گردو باعث جلوگیری از سرمازدگی باغات و همچنین افزایش محصول میشود، بنابراین انتظار میرود این امر مهم مورد توجه باغداران قرار گیرد. استفاده از شیوههای نوین و روشهای مدرن همچون بازو هیدرولیکی - بالابر و یا کمربند برای برداشت گردو ازدرختان پایه بلند میتواند روشی امن و باعث تسهیل در کار و رفع بخشی از دغدغههای باغداران استان کردستان شود.
|