|
از مهم‌ترین آموزه‌های رسول خدا صلی الله علیه و آله و دیگر اهل‌بیت وحی، مسئله مهدویت و امر ظهور بود تا حدی که بیشترین احادیث موضوعی مسلمانان اختصاص به همین موضوع دارد. اهمیت این موضوع تا حدی است که خود رسول خاتم (ص) بخشی از خطبه غدیر را به معرفی امام مهدی عجل الله تعالی فرجه و مأموریت ایشان اختصاص داد و در طول رسالت خویش نیز به صورت واضح به تبیین عصر غیبت و آخرالزمان و در مواردی، به بایسته‌های رفتاری شیعیان در این دوران پر تلاطم اشاره فرمود. حجم بالای روایات نبوی، سبب شد افراد یا گروه‌هایی در دهه‌ها و سده‌های بعد خود را به فریب همان منجی معرفی کنند که رسول خدا به آنها بشارت داده است. در چنین فضایی اهل‌بیت علیهم‌السلام به معرفی مهدویت حقیقی می‌پرداختند.
اما از جمله موضوعاتی از مهدویت که رسول خدا صلی الله علیه و آله به آن اشاره داشتند، ثمرات و برکات عصر ظهور امام عصر و به صورت کلی تبیین جغرافیای آن دوران بود؛ دورانی که با مطالعه ویژگی‌های آن، در می‌یابیم دنیا با وضعیتی متعالی‌تر و با قوانینی بهشتی اداره می‌شود. به عنوان نمونه در حدیثی از آن حضرت می‌خوانیم «یَنْزِلُ بِأُمَّتِی فِی آخِرِ الزَّمَانِ بَلَاءٌ شَدِیدٌ مِنْ سُلْطَانِهِمْ لَمْ یُسْمَعْ بَلَاءٌ أَشَدُّ مِنْهُ، حَتَّى تَضِیقَ عَنْهُمُ الْأَرْضُ الرَّحْبَةُ، وَحَتَّى یُمْلَأَ الْأَرْضُ جَوْرًا وَظُلْمًا، لَا یَجِدُ الْمُؤْمِنُ مَلْجَأً یَلْتَجِئُ إِلَیْهِ مِنَ الظُّلْمِ، فَیَبْعَثُ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ رَجُلًا مِنْ عِتْرَتِی، فَیَمْلَأُ الْأَرْضَ قِسْطًا وَعَدْلًا، کَمَا مُلِئَتْ ظُلْمًا وَجَوْرًا، یَرْضَى عَنْهُ سَاکِنُ السَّمَاءِ وَسَاکِنُ الْأَرْضِ، لَا تَدَّخِرُ الْأَرْضُ مِنْ بَذْرِهَا شَیْئًا إِلَّا أَخْرَجَتْهُ، وَ لَا السَّمَاءُ مِنْ قَطْرِهَا شَیْئًا إِلَّا صَبَّهُ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مِدْرَارًا، یَعِیشُ فِیهَا سَبْعَ سِنِینَ أَوْ ثَمَانِ أَوْ تِسْعَ، تَتَمَنَّى الْأَحْیَاءُ الْأَمْوَاتَ مِمَّا صَنَعَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ بِأَهْلِ الْأَرْضِ مِنْ خَیْرِهِ»؛ یعنی در آخرالزمان، بلایی شدید از سوی حاکمشان بر امّتم نازل می‌شود که بلایی سخت‌تر از آن شنیده نشده است، تا آنجا که زمین وسیع، بر آنان تنگ و زمین، چنان از ظلم و ستم پر می‌شود که مؤمن پناهگاهی برای رهایی از ستم نمی‌یابد. پس خداوند، مردی از خاندانم را بر می‌انگیزد و او زمین را از عدل و قسط پر می‌کند، همان گونه که از ظلم و جور پر شده است.» بعد حضرت ادامه داد:
1ـ ساکن آسمان و ساکن زمین، هر دو از او راضی می‌شوند
2ـ و زمین هیچ بذری را در درون خود نگاه نمی‌دارد، جز آن که آن را می‌رویاند
3ـ و آسمان، هیچ قطره‌ای از بارانش را نمی‌گذارد، جز آن که آن را برایشان به روانی فرو می‌ریزد.
4ـ او میان مردمان، هفت یا هشت یا نُه سال زندگی می‌کند، به گونه‌ای که زندگان، آرزوی زندن شدن مردگان را می‌کنند تا آنها نیز بهره‌مند شوید، از بس که خدای عزوجل با اهل زمین، با خیر و نیکی رفتار می‌کند».
(بشارة المصطفى لشیعة المرتضى
(ط - القدیمة)، ص: 250)
در روایاتی دیگر از رسول خدا (ص) می‌خوانیم که فرمود «مردى از اهل بیت من به سلطنت خواهد رسید که به سنت من (آن طور که باید) عمل کند و خداوند از آسمان براى وى روزى فرستد و زمین آنچه دارد، بیرون دهد و او زمین را پر از عدل کند چنان که پر از ظلم و ستم باشد، او به بیت‌المقدس درآید و هفت سال سلطنت کند؛ یُخرجُ رجُلٌ مِن أهل بَیتى و یَعملُ سُنتى و یُنزّلُ الله لَه البَرکةَ مِن السّماء و تُخرجُ الأرض برکاتِها و تَملأُ بِه الأرضَ عَدلاً کَما مُلئَت ظُلماً و جُوراً».
(کشف الغمة فی معرفة الأئمة
(ط ــ القدیمة)، ج2، ص472)
وجه مشترک این دو روایت، نزول خیرات و برکات از زمین آسمان بر اهل زمین است تا حدی که همگان در نهایتِ رفاه و بی‌نیازی سوق داده می‌شوند؛ البته ذکر این نکته ضروری است که بشریت تا قبل از عصر ظهور از فتنه‌ها و جنگ‌های سختی عبور می‌کند؛ جنگ‌هایی که سردمداران آن، از ابلیس و ایادی ابلیس و با سپاهیانی از جنّ و انس است.
|
