مهم‌ترین شاخصه‌های رفتاری در دوران غــیـبــت

بر اساس تحقیقات صورت‌گرفته بیشترین آیات و روایات موضوعی، اختصاص به مسأله مهدویت دارد تا حدی که حدود 7 هزار حدیث همراه با روایات تفسیری فقط درباره رجعت در منابع مشاهده می‌شود؛ به آیاتی که درباره موضوع مهدویت سخن می‌گویند و یا روایاتی که ذیل یک آیه تصریح بر امام عصر (عج)،‌ علائم ظهور و مسائل پیرامونی آن دارند، آیات‌المهدی (عج) می‌گویند. در طبقه‌بندی موضوعیِ آیات قرآن تاکنون بیش از 1200 آیات المهدی وجود دارد، در حالی که حجم آیات فقهی حدود 500 آیه است؛‌ از این جهت پیامبر صلی الله علیه و آله و اهل‌بیت وحی علیهم‌السلام بیشترین تبیین را نسبت به مهدویت به شیعیان خویش ارائه دادند که سوگوارانه این احادیث در جامعه شیعی به صورت بایسته نشر نیافته است.
به عنوان نمونه، آیه سوم سوره بقره یکی از آیات المهدی (عج) شمرده می‌شود. در آیات ابتدایی سوره بقره می‌خوانیم: الم (1) ذلِکَ الْکِتابُ لا رَیْبَ فیهِ هُدىً لِلْمُتَّقینَ (2) الَّذینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ (3) الف، لام، میم؛ این است کتابى که در [حقانیت] آن هیچ تردیدى نیست؛ [و] مایه هدایت تقواپیشگان است: آنان که به غیب ایمان مى‌آورند و نماز را بر پا مى‌دارند و از آنچه به ایشان روزى داده‌ایم انفاق مى‌کنند.
یکی از ویژگی‌های اهل تقوا در آیه سوم کسانی معرفی شده‌اند که ایمان به غیب دارند. برخی احادیث تصریح دارد که منظور از غیب، قائم (عج) است. امام صادق علیه‌السلام فرمود «أَمَّا الْغَیْبُ فَهُوَ الْحُجَّهًُْ الْغَائِبُ»؛ یعنی منظور از غیب،‌ حجت غائب است. (کمال‌الدین و تمام النعمة، ج1، ص 18) همچنین آن حضرت در روایتی دیگر فرمود: الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ قَالَ: مَنْ أَقَرَّ بِقِیَامِ الْقَائِمِ أَنَّهُ حَقٌّ. «منظور از ایمان‌آورندگان به غیب کسانی است که به حقّانیّت قیام قائم اقرار کرده‌اند.»
جالب است که رسول خدا صلی الله علیه و آله در روایتی درباره صفات دوران غیبت فرمود «هنگامی‌ که خداوند در ظهور و قیام قائم ما تعجیل کند او زمین را پر از قسط و عدل می‌کند؛ همان‌طور که قبل از آن پر از ظلم و ستم شده بود.... خوشا به حال صبرپیشگان در زمان غیبت او، خوشا به حال آنان که به پیروی از راه و روش امامان تقوا پیشه می‌کنند؛ همان کسانی‌که خداوند در کتابش به: أَلَّذینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ توصیفشان کرده است.» فَإِذَا عَجَّلَ اللَّهُ خُرُوجَ قَائِمِنَا یَمْلَأُ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً... طُوبَی لِلصَّابِرِینَ فِی غَیْبَتِهِ طُوبَی لِلْمُقِیمِینَ عَلَی مَحَجَّتِهِم أُولَئِکَ وَصَفَهُمُ اللَّهُ فِی کِتَابِهِ وَ قَالَ: الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ.