تأثیر مدیریت منابع انسانی دانش‌محور بر عملکرد سازمان‌ها

تجدید منابع ارزشمند سازمان در جهت تداوم حیات سازمان ضروری است و تئوری رشد جدید نیز با تأکید بر روی دانش به‌عنوان یک عامل مهم تأثیرگذار بر رشد اقتصادی در سال‌های اخیر، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. از سوی دیگر با وجود رقابت شدید حاکم بر جامعه، نوآوری در شرکت‌ها و سازمان‌ها در درجه نخست از مسائل حیاتی و انسانی مهم به‌شمار می‌رود. برای ایجاد و رسیدن به عملکرد نوآوری بهتر، نیاز به دانش فراوان در موضوع مورد نظر، شناخت ساختار آن و عوامل ارتباطی دخیل در آن را داریم؛ زیرا رسیدن به نوآوری در گرو ارائه دانش جدید، سیستم ارتباطی قوی و وجود سرمایه ساختاری منسجم است.
محققان ادغام بین مدیریت منابع انسانی و دانش را بسیار حیاتی بیان کرده‌اند که توسعه آن در عصر حاضر قابل ملاحظه است. اقدامات مدیریت منابع انسانی بر سرمایه فکری و فعالیت‌های مدیریت دانش شرکت تأثیر می‌گذارند و این نشان‌دهنده ویژگی‌های ارزشمند شرکت ازجمله استخدام، مهارت و انگیزش کارکنان، روابط خارجی و دانش موجود در سیستم‌های اطلاعاتی، اسناد و پایگاه‌های داده است. این عناصر به نوبه خود بر عملکرد نوآوری شرکت اثر می‌گذارند؛ همچنین مدیریت منابع انسانی با افزایش پایگاه دانش سازمانی و تحریک ایجاد دانش که از شاخصه‌های اصلی مدیریت دانش هستند به نوآوری کمک می‌کنند.
اگرچه واحد منابع انسانی نمی‌تواند به طور مستقیم در تخصیص سایر منابع سازمان نقش داشته باشد، ولی با توجه به نقش منابع انسانی در تمام واحدها، مدیریت منابع انسانی می‌تواند با طراحی سیستم‌های کارا و اثربخش منابع انسانی زمینه بقا، سوآوری، کارایی و توسعه سازمان را فراهم کند مدیریت منابع انسانی دانش‌محور، شامل آن دسته از شیوه‌های مدیریت منابع انسانی است که به طور کامل طراحی شده تا پروسه‌های دانش را در یک سازمان ارتقا دهند و شامل استخدام، آموزش، ارزیابی عملکرد و جبران خسارت دانشی است. سازمان‌ها با تکیه بر نوآوری در پی افزایش بهره‌وری و بهبود وضعیت اقتصادی خود هستند و نوآوری، فعالیت پیچیده‌ای است که دانش جدید را به‌کار می‌گیرد که بخشی از این دانش جدید از عوامل خارجی و بخشی نیز از طریق فعالیت‌های توسعه منابع انسانی صورت گرفته در داخل سازمان به دست می‌آید.
نتیجه گیری منابع سرمایه‌ای و منابع انسانی توسط شرکت‌ها باید به‌صورت کارا و مؤثر مدیریت شود تا بتوان به اهداف سازمان دست پیدا کرد چراکه رسیدن به نوآوری بهتر از طریق فرآیندهای مدیریت دانش در گرو بهره‌وری کارکنان دانشی، نقش اصلی رویکرد انسانی و فرهنگی بر رویکردهای مبتنی بر فناوری اطلاعات و سیستم خواهد بود با توجه به نتایج و اثرات مثبت مدیریت منابع انسانی دانش‌محور بر روی عملکرد نوآوری نیز تأیید گردید که شرکت‌هایی که بر مدیریت منابع انسانی مدرن خود اهمیت زیادی قائل هستند، نوآوری باعث بهبود عملکرد این شرکت‌ها خواهد شد. همچنین سازمان‌ها می‌توانند با ایجاد، ذخیره‌سازی و انتشار دانش بر عملکرد نوآوری تأثیر بگذارند و مدیریت دانش درونی سازمان‌ها را تقویت کنند. از نظر عملکردی نیز نتایج نشان می‌دهد که مدیریت نوآوری موفق یک موضوع مرتبط با انسان و دانش است.
مطالعات جدید نشان می‌دهند که توجه به فعالیت‌های مدرن منابع انسانی، تأثیر فراوانی را بر نوآوری و عملکرد سازمان ‌ها دارند؛ بنابراین با اهمیت نهادن به منابع انسانی مدرن، توسعه و اجرای راهبردهای جدید کسب و کار، بهره‌وری کارکنان دانشی و استفاده از رویکرده‌های جدید مبتنی بر فناوری اطلاعات، می‌توان گام بزرگی را در جهت عملکرد نوآوری و بهبود عملکرد سازمان‌ها برداشت.
وحید حسنی
سید حامد حسینی مرصع
وحید نوروزی