|
شهرستان دره‌شهر، بزرگ‌ترین شهر تاریخی غرب ایران و یکی از شهرهای کوهپایه‌ای استان ایلام است.
دره‌شهر به علت تنوع در تعداد قلعه‌هایش، به شهر قلعه‌های ایران نیز شهرت دارد و در بین باستان شناسان جایگاه ویژه ای دارد. شهر ماداکتو ازجمله آثار باستانی بسیار حائز اهمیت دره‌شهر به‌شمار می‌رود، ماداکتو به سرزمین مادها یا جایی که مادها سکونت می‌کنند گفته می‌شود.
شهر باستانی ماداکتو مساحتی بالغ بر 200 هکتار دارد و با نام‌های دیگری مانند، مهرجان‌کده و مهرگان‌کده نیز شناخته شده است؛ لازم به ذکر است باتوجه به اینکه ویرانه‌هایی ازاین شهر باقی مانده است می‌توان آثار شهرسازی که در زمان ساسانیان رایج بوده را به راحتی مشاهد کرد.
طبق شنیده‌ها شهر باستانی ماداکتو در هنگام آبادانی 5000 خانه داشته که خانه اربابی، اماکن حاشیه سیل‌بند و مسکن‌های حاشیه‌نشین شهر در مکان‌های کاوش شده در این محوطه تاریخی قرار دارند؛ این شهر باستانی همچنین دارای برج‌های نگهبانی، سیستم آبکشی، خیابان و دفع فاضلاب بوده است.
گچبری‌های منحصر به‌فردی نیز به دست آمده است که در نوع خود بی‌نظیر هستند اما امروزه بر اثر بی‌توجهی از طرف مردم و مسئولان این شهر باستانی در حال تخریب بوده و رسیدگی به آن به دست فراموشی سپرده شده است.
اسفندیاری، گردشگری که در حال بازدید از این شهر تاریخی بود گفت: طبق شواهدی مرمت و بازسازی این شهر صورت گرفته شده اما هر جایی نظاره‌گر هستم هیچگونه بازسازی در این اثر گران‌بها انجام نشده است.
آب، تاریخ را می‌شوید
جعفری، یکی از گردشگران نوروزی در این باره می‌گوید: متأسفانه با توجه اینکه اثار باستانی و تاریخی به‌عنوان هویت هر سرزمینی بسیار حائز اهمیت است اما این منطقه و شهر تاریخی ماداکتو به امان خدا رها شده، به طوری که رودخانه‌ای از وسط شهر رد شده و خانه‌های قدیمی واقع در مسیل را با خود تخریب می‌کند.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید این شهر باستانی جزو نخستین جاذبه‌هایی بود که در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. این جاذبه گردشگری در 24 شهریور 1310 در فهرست آثار ملی ثبت شد.
یکی از این میراث کهن شهر تاریخی سیمره در شهرستان دره‌شهر که بزرگ‌ترین محوطه تاریخی استان بوده و قدمت آن به دوره ساسانی و قرون اولیه اسلامی بر می‌گردد که بر اثر وقوع زلزله‌ای در سال 334 تخریب و خالی از سکنه شد.
احمدی، یکی دیگر از گردشگران می‌گوید: با توجه اینکه بر تابلوهای معرفی اطراف این اثر باستانی نوشته شده این مکان مرمت و بازسازی شده است، اما هیچگونه اثری از مرمت مشاهده نمی‌شود و این نشان‌دهنده آن است که تنها بودجه‌ای به این بهانه حیف و میل شده است.
سطل زباله‌ای که نیست
این مکان تاریخی مهم و ارزشمند فاقد هرگونه نگهبان و حیاط جهت محافظت است، تنها سطل زباله حاضر در این شهر بزرگ نیز تخریب شده است و زباله‌ها در نقطه به نقطه این شهر تاریخی مشاهده می‌شود.
این دیار به پشتوانه آثار متنوع خود، در شناساندن هویت و فرهنگ این کشور ید طولایی داشته و علیرغم گنجینه‌های عظیم باستانی اما متأسفانه برخی از آثار به‌علت عدم توجه و نظارت دقیق دستگاه متولی در حال نابودی هستند.
امیدواریم بتوانیم رودخانه‌ای که اثر ملی را تخریب می‌کند اصلاح کنیم
مدیر کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگردی استان ایلام نیز توضیحاتی داد و گفت: با توجه به وجود زمین‌های کشاورزی در این منطقه یکی از اولویت‌های میراث فرهنگی ایلام تعیین عرصه و حریم مجدد منطقه تاریخی ماداکتو بود که خوشبختانه این مهم انجام گرفت.
فرزاد شریفی، در رابطه با گذر رودخانه از وسط، این شهر تاریخی افزود: این موضوع ازجمله مطالبات اداره کل میراث فرهنگی، صنایعی دستی و گردشگردی استان ایلام از وزارت میراث فرهنگی کشور است، امیدواریم با توجه به مکاتباتی که در این زمینه انجام شده بتوانیم با جذب اعتبارات لازم و کافی از تخریب این اثر تاریخی توسط رودخانه جلوگیری کنیم.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه این شهر تاریخی مساحتی بالغ بر 200 هکتار را به خود اختصاص داده عملاً حصارکشی و یا حیاط برای این منطقه غیر قابل اجرا است و با عنایت به اینکه موزه باستان‌شناسی در دل این مکان تاریخی قرار دارد، لازم به ذکر است این شهر تاریخی توسط دوربین‌های مدار بسته چرخشی توسط یگان حفاظت میراث فرهنگی و با کمک نیروهای انتظامی منطقه تحت کنترل است.
استان ایلام به لحاظ شرایط جغرافیایی به‌عنوان جزیی از حکومت عیلام باستان بوده و آثار بسیار فاخر و درخشانی از گذشته در این دیار بر جای مانده که در ایام منتهی به پایان سال سیر مسافران به سمت مناطق دیدنی استان روانه می‌شوند.
**معصومه بختی
|
