شهرستان ایوان در شمال استان ایلام قرار داشته و مرکز آن شهر ایوان است، این شهرستان با طبیعت بکر در میان کوههای سر به فلک کشیده زاگرس با دشتهای فراخ و کوهپایههای پوشیده از گل و گیاه و درختان بلوط و بنه از طبیعتی چشمنواز برخوردار است که زیباییهای آن قابل وصف نیست. افزون بر دلپذیری هوا، طراوت، شادابی و قرار گرفتن در طبیعت بکر و زیبا این شهرستان به دلیل طبیعت چهار فصل و موقعیت جغرافیایی منحصر بهفرد از تنوع زیستی بالایی برخوردار و به همین دلیل از گونههای گیاهی متنوعی بهرهمند است. در این میان گیاهان دارویی که از ارزش اقتصادی، درمانی و خوراکی ویژهای برخوردار و شفا بخشی این اکسیرهای نایاب خدادادی در درمان دردها برای علم پزشکی از گذشتههای دور تا به امروز به اثبات رسیده و از جایگاه پر اهمیتی برخوردار است. با آغاز فصل بهار انواع گیاهان خوراکی شروع به رشد کرده و مردم علاقه زیادی به مصرف آن نشان میدهند که میتواند موجب کاهش تنوع گونههای گیاهی میشود، این گیاهان دارویی در بیشتر فصول سال بهویژه فصل بهار در کوهستانهای بلند چون بانکول و شره زول و در مراتع جنگلی و روستایی شهرستان ایوان رویش دارند. بارانهای بهاری امسال با پیغامی خوش برای طبیعت همراه بود، پیغام سرسبزی و سرزندگی و روییدن گیاهان خوش عطر در پهنه وسیع مناطق کوهستانی که این مهم نویددهنده رویش انواع گیاهان دارویی خوش عطر در دامان جنگلها و مراتع شهرستان ایوان بود. هر سال در فصل بهار و پس از آب شدن تدریجی برفها در مناطق کوهستانی این شهرستان، انواع گیاهان کوهی و خوراکی شروع به رشد کرده و بهتدریج افراد را برای چیدن این گیاهان به مناطق کوهستانی گسیل میدارد. روزانه صدها تن از روستاییان ایوانی برای جمعآوری این تولیدات طبیعی به دامن کوهها و طبیعت استان روی میآورند، این افراد با جمعآوری، خشک کردن و بستهبندی این گیاهان آنها را دستفروش کرده و یا در عطاریها و مراکز گیاه درمانی عرضه میکنند، این گیاهان خوراکی هم بهصورت پخته و هم خام مصرف میشود. ازبووه ازبووه یکی از این گیاهان دارویی است که در میان مردم استان از گذشتههای دور تاکنون در درمان دلدرد، سرماخوردگی و سردی مزاج از اهمیت ویژهای برخوردار بوده است و عطر و طعم بسیار مطبوعی به چای میبخشد. این گیاه معطر و پرخاصیت علاوه بر اثر درمانی برای خوشطعم کردن غذا بهعنوان یک چاشنی نیز مورد استفاده قرار گرفته و عطر و مزه بسیار خوبی به غذا بهویژه «شامی کباب، کوکو و کتلت» میدهد. کنگر کنگر یکی از گیاهان خوراکی خودرو و متعلق به خانواده کاسنی میباشد، ساقه این گیاه ضخیم، ساده یا منشعب و با شاخههای کم، کوتاه و بهصورت دیهیم است، برگ کنگر پهن، چرمی، محکم، با رگبرگهای ضخیم و برجسته و مشبک، کم و بیش شامل بریدگیهای عمیق است که قطعات آن در حاشیه بر روی ساقه و بالاییها در برگیرنده کپه و بلندتر از آن میباشند. پاغازه گیاه پاغازه در اوایل بهار به بازار عرضه میشود و یک گیاه خودرو میباشد. برگهای این گیاه خوراکی بوده و طعم تلخ و گس مانندی دارد که گزش زبان را موجب میشود. مردم گیاه پاغازه را بهعنوان سبزیجات مورد استفاده قرار داده و آن را در انواع سوپ و آش به کار میبرند. این گیاه در اکثر مناطق معتدل و سرد کشور بهویژه استانهای شمال غربی رویش دارد. مهمترین خاصیت این گیاه برای از بین بردن بیاشتهایی است و از لحاظ طب سنتی خواص شگفت انگیزی دارد ولی باید شیوه استفاده آن بهدرستی صورت گیرد. از دیگر گیاهان دارویی که این روزها در مناطق کوهستانی و روستایی ایوان به وفور یافت میشود، توله، پیچک، ونکی و تره و چندین نوع گیاه دیگر است که مورد توجه بسیاری از شهروندان ایوانی در هنگام مراجعه به طبیعت است.
|