سامانه نانینو بلای جان نانواها

همچنین در این مرحله از طرح، سهمیه آرد نانوایی‌ها شناور شده تا نانوایان بتوانند بدون محدودیت و بر اساس میزان عملکرد خود، آرد دریافت کنند. بر این اساس محدودیت سهمیه آرد حذف‌شده و به میزان آردی که در طول روز به نان تبدیل شود، درصدی اضافه شده و نانوا می‌تواند در طول دوره بعدی آرد دولتی بیشتری دریافت کند.

دولت سیزدهم همواره تأکید داشته که یارانه نان حذف نخواهد شد و محدودیتی برای خرید نان مردم ایجاد نمی‌شود. گفتنی است در لایحه بودجه 1402 میزان یارانه نان از 70 به 105 همت افزایش یافته است.

مشاور وزیر اقتصاد و متولی اجرای طرح هوشمندسازی یارانه نان نیز معتقد است اگر این طرح با موفقیت اجرا شود دستاوردی بزرگ برای کشور به‌دست آمده و تأکید کرده است که هیچ محدودیتی برای مردم و مصرف‌کنندگان عمده نان در کشور به‌وجود نخواهد آمد.

محمد جلال، همچنین چندی پیش در نشستی که پیرامون این طرح برگزار شد، گفته است با اجرای این طرح مصرف آرد صنف و صنعت چهار درصد کاهش یافته است. صرفه‌جویی چهار درصدی در مصرف آرد در حالی به‌عنوان دستاورد این طرح مطرح می‌شود که هزینه‌های بسیاری برای دولت داشته است. ازجمله هزینه‌های طرح می‌توان به زیان نانوایان در پی اصرار دولت مبنی بر ثابت نگه داشتن قیمت نان با حذف ارز دولتی از کالاهای اساسی در سال گذشته اشاره کرد که قیمت اقلام خوراکی ازجمله برنج افزایش یافت و به این ترتیب تقاضا برای تهیه نان بیشتر شد، پیامد چنین شرایطی تشکیل صف‌های طولانی در نانوایی‌ها بود که دولت برای کنترل آن کارتخوان‌های هوشمندی نصب کرد تا تخلف در این زمینه کاهش یابد اما این اقدام نه تنها برای مدیریت بحران، راهگشا نبود بلکه برای نانوایان مشکلاتی ایجاد کرده است.

قرار بود با استفاده از سامانه نانینو تخلفاتی نظیر استفاده چندباره از یک کارت در روز شناسایی شود اما از آنجایی که این سامانه امکان چنین تشخیصی ندارد، آن را به‌عنوان تخلف نانوایان محاسبه کرده و سهمیه آن‌ها را به‌عنوان جریمه، کاهش می‌دهند.

سامانه نانینو از سال گذشته بدون در نظر گرفتن همه جوانب اجرایی شده و مشکلات بسیاری به همراه داشته است. به باور کارشناسان، اگرچه این طرح می‌تواند شفافیت زیادی به همراه داشته باشد اما متأسفانه از آنجایی که اجرای آن بدون در نظر گرفتن همه جوانب انجام شده، باعث بروز مشکلاتی در نانوایی‌های شهر همدان شده است.

با توجه به اینکه چندین ماه است از اجرای این طرح می‌گذرد بیشتر نانوا‌ها از اجرای این طرح شاکی هستند، در واقع آن‌ها با مشکلاتی همچون فراهم نبودن زیرساخت‌های لازم، پشتیبانی، قطعی مستمر اینترنت و دستگاه خودپرداز دست و پنجه نرم می‌کنند.

در همین راستا با توجه به اهمیت موضوع و در خصوص کیفیت نان همدان با معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری همدان به گفت‌وگو پرداختیم که نتیجه را می‌خوانید:

سید مجتبی حسینی با بیان اینکه مدیریت سامانه هوشند آرد و نان در استان همدان بر عهده ستاد نانینو است، خاطرنشان کرد: در این راستا نمایندگان چهار دستگاه مربوطه در ستاد نانینو، در صورتی که در سهمیه، میزان پخت، کم‌فروشی و ضریب تبدیل آرد و نان مغایرتی وجود داشته باشد آن را پایش می‌کنند.

وی با بیان اینکه پایش سامانه هوشمند آرد و نان توسط کمیته نانینو انجام می‌شود، ابراز کرد: در این کمیته نمایندگانی از سازمان صمت، جهاد کشاورزی، اداره کل غله، تعزیرات و بانک سپه حضور دارند.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری همدان با بیان اینکه در صورت قطع و اختلال در سامانه برای ثبت سفارش نان در نیمه شب نانوایان 10 روز فرصت دارند نسبت به خرید آرد مورد نیاز خود از کارخانه‌های آرد استان اقدام کنند، گفت: پس مسئله‌ای که از سوی برخی از نانوایان در خصوص ساعت ابتدای باز شدن سامانه یعنی نیمه شب و لزوم شب‌بیداری برای ثبت خرید مطرح می‌شود قابل قبول نیست و نباید نگران خرید خود در لحظات نخست باشند.

حسینی در واکنش به سؤال خبرنگار این رسانه مبنی بر اینکه برخی از نانوا‌ها هنگام تقاضای مشتری برای نان کنجدی، او را مجبور می‌کنند تا هزینه چند نان را در کارتخوان ثبت کند، گفت: در سامانه بسترهای لازم برای هرگونه احتمال فراهم است؛ به طور مثال حتی فضا برای محاسبه هزینه پلاستیک نان نیز مشخص شده اما اینکه یک نانوا هزینه سیب زمینی کبابی و یا کنجد را در بستر کارتخوان مختص فروش نان خود با در نظر گرفتن هزینه چند قرص نان دریافت کند تخلف است و باید از طریق سازمان بازرسی جهاد کشاورزی و سازمان تعزیزات حکومتی دنبال شود؛ مردم در صورت مشاهده چنین مواردی با شماره 124 تماس حاصل کرده و به سازمان مربوطه اطلاع‌رسانی کنند.

وی افزود: در صورت بروز چنین تخلفاتی مجموعه نانینو موظف است مسئله را پیگیری و حل کند، در واقع زمانی که یک ویژگی در دستگاه کارتخوانی تعریف شود باید فعال باشد در غیر این صورت تخلف صورت گرفته است.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری همدان در خصوص صحبت استاندار در جلسه‌ای مبنی بر اینکه آرد همدان حتی به درد حلوا درست کردن هم نمی‌خورد، اظهار کرد: البته این حرف استاندار نیست بلکه او صحبت‌های برخی نانوا‌ها را در جلسه بازگو کرد که موضوع منحرف و اینگونه در رسانه‌ها منتشر شد.

حسینی با بیان اینکه کیفیت آرد نانوا‌ها به چند مؤلفه ازجمله گلوتن بستگی دارد عنوان کرد: میزان گلوتن گندم همدان کمتر از انتظار نانوا‌ها است و این امر بر کیفیت نا‌ن‌ها تأثیر می‌گذارد.

وی افزود: اداره غلات استان همدان با خرید گندم سایر استان‌ها مثل خوزستان که از گلوتن بیشتری برخوردار است و تلفیق آن با گندم استان، سعی بر بهبود کیفیت آرد نانواها دارد.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری همدان با بیان اینکه کیفیت آرد برخی کارخانه‌های آرد استان از سایر کمتر است، ابراز کرد: در این راستا با نوسازی دستگاه‌ها و ماشین‌آلات این کارخانه‌ها و اختصاص گندم خارجی درصدد بهبود کیفیت آرد این کارخانه‌ها هستیم.

حال با توجه به آنچه گفته شود؛ سامانه نانینو با هدف کاهش تخلفات نانوایی‌ها بیش از چند ماه است که در همدان راه‌اندازی شده اما به‌دلیل ایراداتی ازجمله هوشمند نبودن سامانه، نانوایان استان را با مشکل مواجه کرده است.

برخی نانوایان معتقد هستند ادامه حیات بسیاری از نانوایی‌های کشور به پخت نان عمده (تجمیعی) و سفارش شده است که در ساعات خلوت کار می‌پزند تا تنور داغ نشود و نان‌ها نسوزد. اگر جلوی این‌ها گرفته شود و پخت آرد به زیر پنج کیسه در روز برسد ورشکسته شده و تعطیل می‌شوند و تأمین نان محلات با مشکل مواجه می‌شود.

از طرفی ابهاماتی در خصوص قطعی مستمر اینترنت، قطعی کارت‌خوان و توقف عملکرد دستگاه که مبنای تخصیص سهمیه آرد برای ماه بعد، سهمیه نانوا شناور، تعداد کارکنان شاغل در نانوایی‌ها، در نظر نگرفتن شلوغی و خلوتی نانوایی، اختصاص آرد یکسان و میزان مشخص و غیره وجود دارد که لازم است هرچه سریع‌تر این موضوع حل و فصل شود.

در حالی قیمت نان در همدان از سال گذشته با افزایش 40 تا 60 درصدی همراه شده که همچنان خبری از تغییر رویه و بهبود کیفیت در نان‌های پخت‌شده نیست و گویی کیفیت نان در تنو‌ر بی‌توجهی می‌سوزد. انتظار می‌رفت بهتر شود، ولی این موضوع برعکس شده به نوعی که گاهی حتی مجبور هستند هر روز خرید نان را انجام دهند یا اینکه تنها از یک نانوایی خرید کنند و ساعت‌ها در صف‌های طولانی منتظر بمانند.

این روند به نحوی در شهر همدان در حال پیشروی است که برخی نانوایی‌ها که به نسبت نان‌های مناسب‌تری را برای عرضه تولید می‌کنند و یا نان‌هایی به‌صورت متری عرضه می‌کنند با صف‌های طولانی مواجه شوند.

ناگفته پیداست این روند در کنار افزایش قیمت‌ها برای مردم قابل توجیه نبوده و نیازمند بازنگری است؛ شاید در این مسیر درجه‌بندی نانوایی‌ها و لحاظ این موضوع در نرخ‌نامه‌ نانوایی‌ها دستاوردهای خوبی به همراه داشته باشد و موجب شود نانوایی‌ها به مطالبه اولیه مردم که همانا کیفیت نان است، توجه و در قدم‌های بعدی سایر موارد مانند مسائل بهداشتی، فضای نانوایی‌ها و دیگر موارد نیز در دستور کار آن‌ها قرار گیرد.