هنر، فرهنگ و مردم روح هر مکان را تشکیل میدهد. جهان مانند یک بوم نقاشی سرشار از هنرهای گوناگون و رنگارنگ است که هرکدام نشانگر میراث و ریشهای غنی است. مردم سراسر جهان در حال درک اهمیت صنایع دستی و اشکال هنری هستند و بسیاری از سازمانها، گروهها و جوامع نیز در تلاش هستند یک اکوسیستم پایدار برای آنها ایجاد کنند. شورای جهانی صنایع دستی (AISBL) که در سال 1964 در بلژیک تأسیس شد و در راستای ارتقای صنایع دستی و صنعتگران بینالمللی در جهان فعالیت میکند، سمینارها، کارگاههای آموزشی، نمایشگاهها و پلتفرمهای بینالمللی را در اختیار صنعتگران سراسر جهان قرار میدهد. این سازمان همچنین، شهرهای مختلف صنایع دستی در جهان را شناسایی کرده است که کسب آگاهی در مورد آنها برای علاقهمندان به میراث هنری و فرهنگی دارای اهمیت است. در ادامه به بررسی تعدادی از شهرهای برتر صنایع دستی جهان در منطقه آسیا و اقیانوسیه میپردازیم. اصفهان، ایران شورای جهانی صنایع دستی، اصفهان را بهعنوان «شهر جهانی صنایع دستی» نامگذاری کرده است. تنوع، کیفیت و خلاقیت باعث شده این شهر در جایگاه ویژهای در زمینه صنایع دستی در داخل و خارج از کشور قرار بگیرد. توجه این شهر به هنر عامیانه نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، اصطلاح هنر عامیانه به آثار هنری اطلاق میشود که کاربردی بودن آنها نسبت به جنبههای زیباییشناختی آن بیشتر مورد توجه است. تنها در اصفهان، 68 هزار هنرمند در حوزههای صنایع دستی مختلف از معروفترین آنها نظیر مسگری و قلمزنی گرفته تا هنرهای کمتر شناختهشده ارغوانبافی و اسطرلابسازی فعالیت میکنند که همین رقم، گواهی بر هنرخیز بودن این شهر است. مادبا، اردن شهر مادبا در کشور اردن به دلیل استفاده از مجموعهای از آثار هنری موزائیک رومی و بیزانسی، به نام «شهر موزاییکها» شناخته میشود. این موزاییکهای معروف را میتوان در بسیاری از مکانهای دیدنی شهر، مانند کلیسای سنت جرج مشاهده کرد. همچنین، کلیسای مردم مقدس نیز که قدمت آن به سال 767 بعد از میلاد مسیح میرسد، از این نوع موزاییکها استفاده کرده است و فرهنگ و میراث دیرینه شهر مادبا را به تصویر میکشد. لالجین، ایران لالجین شهر کوچکی در استان همدان است که از طرف یونسکو بهعنوان «پایتخت جهانی سفال» شناخته شده است. بر اساس گزارشهای ارائه شده، بیش از 70 درصد مردم لالجین دستی در امور سفالگری، کوزهگری و سرامیکسازی دارند یا به نوعی در مشاغل مربوط به سفالگری مشغول هستند. خاک این شهر دلیل اصلی استقامت این صنعت برای بیش از 300 سال است. با گذشت چندین سال، نوآوریهایی برای بهبود فرآیند سفالگری و افزایش دوام آن به وجود آمده است. حبرون، فلسطین اعتقاد بر این است که حبرون یکی از قدیمیترین شهرهای جهان است و بسیاری از تمدنهای بزرگ را تجربه کرده است که میتوان تأثیر آن را در ترکیب فرهنگی و انسانی میراث آن به وفور مشاهده کرد. سفالگری، شیشهگری، کوزهگری و گلدوزیهای پیچیده به مهمترین صنایع دستی سنتی این شهر تبدیل شدهاند و آن را به قطب صادرات این محصولات تبدیل کرده است. مامالاپورام، هند مامالاپورام یک شهر کوچک با قدمت 13 قرن در هند است که بهعنوان یک مرکز مهم فرهنگی، صنایع دستی همچنین صنایع دستی سنگی شناخته میشود. تکنیکهای سنتی سنگتراشی از نسلهای پیش منتقل شده است و به میراثی فرهنگی تبدیل شده است. مصنوعات، عناصر معماری و مجسمهها اساس سنگتراشیهایی را تشکیل میدهند که امروزه انجام میشود و مامالاپورام را به صادرکننده برجسته این محصولات دستساز منحصربهفرد تبدیل کرده است. جیپور، هند بنیانگذاران شهر جیپور در هند اهمیت زیادی برای حفظ و پرورش هنرها و صنایع دستی بومی قائل بودند. این شهر به عنوان قطب فرهنگی هند در نظر گرفته شده است و صنایع دستی و اشکال هنری نامحدودی دارد که از نسلهای گذشته منتقل شده است. جواهرسازی، میناکاری، کارهای لاکی، سفالهای آبی، مجسمهسازی، رنگرزی و مجسمههای سنگی از جمله این موارد است. ساکونناخون، تایلند ساکونناخون با حفظ روش قدیمی رنگرزی با نیل طبیعی، نسلهای متمادی، دانش ساخت این رنگ طبیعی و ارگانیک را انتقال داده است و آن را به هنر ارزشمندی در این شهر تبدیل کرده است. هزار کشاورز گیاه نیل را برای افزودن به صنعت رنگرزی نیلی، پرورش میدهند. از این طریق، یک سیستم اقتصادی پایدار را ایجاد میکنند و فرصتهای کاری این شهر را نیز افزایش میدهند. فوکسین، چین جوامع باستانشناسی جهان از فوکسین به عنوان زادگاه اژدهای یشمی و خاستگاه تمدن یاد میکنند. این شهر مرکز عقیقتراشی در نظر گرفته شده است، اکتشاف این صنعت باعث شده است فوکسین جایگاهی در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس چین به دست آورد. علاوه بر این، در سال 2013 نیز به دلیل فرهنگ هنری برجسته و حفظ میراث محلی، عنوان شهر عقیق چین را کسب کرد. طرابلس، لبنان ظروف مسی از دوران باستان بخشی از میراث فرهنگی طرابلس بوده است. این شهر صنایع دستی مخصوص به خود را دارد، بنابراین به شهری برای تجارت ملی و بینالمللی هنرهای خاص تبدیل شده است. زمینههای صنایع دستی سنتی طرابلس که در بیش از 100 کارگاه کوچک سازماندهی شده است، شامل نجاری، مسگری، صابونسازی، موزائیک و ساخت قایق ماهیگیری میشود. یوگیاکارتا، اندونزی تقریباً 75 هزار سازنده صنایع دستی در شهر یوگیاکارتا در اندونزی وجود داردکه میراث فرهنگی و اجتماعی اندونزی را حفظ کردهاند. باتیک که یک هنر نساجی بومی اندونزی است در این شهر انجام میشود و به یک جنبش مد سبز در این کشور تبدیل شده است. صنعتگران یوگیاکارتا که در سطح ملی و بینالمللی تحسین شدهاند، به دلیل دقت و پیچیدگی هنرهای خود شناخته شدهاند. خونکاین، تایلند شهر خونکاین در تایلند بهعنوان مرکز صنعت ابریشم ایکات شناخته میشود. در واقع، صنعت ابریشم این شهر بیش از 60 جایزه از جوایز صنایع دستی یونسکو را دریافت کرده است و جزو اولین شهرهایی است که از روش باستانی بافندگی استفاده کرده است. لالیتپور، نپال لالیتپور شهر هنرمندان ماهری است که بیشتر اقتصاد آن وابسته به صنایع دستی است. میراث غنی این شهر توسط بسیاری از نویسندگان مشهور نپال ثبت شده است. مؤسسات متعددی زیر نظر دولت نپال در شهر لالیتپور وجود دارد که برنامههای آموزشی فشرده در زمینه مهارتهای سنتی شش ماهه یا یک ساله را به جوانان ارائه میدهند. داراییهای فرهنگی لالیتپور شامل محصولات پشمینه، فرش و نمد میشود که باعث شده است این شهر به یکی از بزرگترین صادرکنندگان این محصولات در نپال تبدیل شود. کوچینگ، مالزی کوچینگ، پایتخت ایالت ساراواک است، شهر دیگری است که به تبحر در اشکال هنری متنوع معروف است. صنایع این شهر شامل پارچه بافی، ایکتبافی، باتیک، نقرهدوزی، حصیربافی، منبتکاری روی چوب، ساخت قایق، سبد سفالی، سفالگری، کلاهبافی و منجوقدوزی میشود. جیانیار، اندونزی رشد غیرقابل باور جزیره بالی در اندونزی و رونق گردشگری بینالمللی باعث شد که صنایع دستی شهر جیانیار در سراسر جهان بهصورت گسترده شناخته شود. بهطوری که هر روستا در جیانیار به قطب هنرهای خاصی تبدیل شده است. باتوبولان و سنگاپادو به دلیل کندهکاری روی ماسه سنگ معروف شدهاند. علاوه بر این، روستای سلوک به دلیل ساختن جواهرات طلا و نقره شناخته شده است. روستاهای دیگر اطراف جیانیار نیز برای نقاشی، کندهکاری روی چوب و تولید مبلمان از چوب بامبو معروف است.
|