|
تولید حجم عظیم زباله در جهان، شهرها را بر آن داشته است تا هر کدام با ارائه راهکاری نوین از افزایش زباله‌های پلاستیکی جلوگیری کنند.
آنه ایلداگو، شهردار پاریس، در مجمع بین‌المللی پاریس برای پایان دادن به آلودگی پلاستیکی در شهرهای جهان گفت: «پلاستیک نابود می‌کند و آسیب‌های آلودگی آن حد و مرزی ندارد. اگر ما به‌طور همزمان با تغییرات آب و هوایی، مشکلات زیست‌محیطی و بحران‌های غذایی مقابله نکنیم، نمی‌توانیم آلودگی پلاستیکی را شکست دهیم.»
این پیام تأثیرگذاری بود که توسط شهردار پاریس در جریان مجمع بین‌المللی پاریس برای پایان دادن به آلودگی پلاستیکی در شهرهای جهان مطرح شد. این رویداد پیش از دومین جلسه کمیته مذاکره بین دولتی (INC) در مورد آلودگی پلاستیک برگزار شد و هدف آن توسعه یک سند بین‌المللی قانونی برای مقابله با افزایش آلودگی پلاستیک در جهان بود.
سالانه حدود 400 میلیون تن زباله پلاستیکی تولید می‌شود
درحال‌حاضر، زباله‌های پلاستیکی محیط و اقیانوس‌های زمین را به شدت آلوده کرده است. از آنجایی که جهان با سرعت زیادی به سوی شهرنشینی پیش می‌رود، مصارف نیز افزایش پیدا کرده است و شهرها روزانه با مقادیر زیادی از زباله مواجه هستند. بر اساس آمار ارائه شده توسط سازمان ملل، سالانه حدود 400 میلیون تن زباله پلاستیکی تولید می‌شود که 288 میلیون تن از این مقدار، از جریان زباله‌های جامد شهری حاصل می‌شود که تا 75 درصد از کل تولید زباله‌های پلاستیکی را تشکیل می‌دهد. سازمان ملل تخمین می‌زند که هر سال حدود 60.1 میلیون تن پلاستیک از جریان زباله‌های جامد شهری محیط زیست را آلوده می‌کند و حدود 11 میلیون تن زباله به اقیانوس‌ها سرازیر می‌شود.
به عبارتی، وضعیت فعلی ما در مورد آلودگی کنونی محیط زیست در دنیا، انعکاس‌دهنده یک بحران دوگانه در رابطه با تولید بیش از حد پلاستیک و نیز شکست مدیریت زباله است. جریان و ورود زباله به زیستگاه‌های طبیعی برای اکوسیستم‌ها و انسان‌ها مضر است، چرا که مواد شیمیایی تولید شده از زباله‌ها می‌تواند به اقیانوس‌ها و حیات جانداران دریایی نفوذ کند و میکروپلاستیک‌ها (تکه‌های کوچک حاصل از زباله‌های پلاستیکی و فرآیندهای صنعتی) نیز می‌توانند آب و منابع غذایی دریایی را آلوده کنند.
محل‌های دفن زباله و مکان‌های زباله سوز، در معرض مواد شیمیایی سمی قرار می‌گیرند
شیوه‌های مدیریت زباله فعلی مانند محل‌های دفن زباله و مکان‌های زباله‌سوز، جوامع اطراف را در معرض مواد شیمیایی سمی آزاد شده حاصل از سوزاندن پلاستیک قرار می‌دهد. در حال حاضر، در سراسر جهان، امکان جمع‌آوری زباله جامد برای 2 میلیارد نفر وجود ندارد، همچنین بحران زباله‌های پلاستیکی در شهرها همچنان تشدید می‌شود و نابرابری‌ها در حوزه سلامت و کیفیت زندگی را تحت شعاع قرار می‌دهد. باید پذیرفت که کاهش تولید پلاستیک و بهبود مدیریت زباله‌های پلاستیکی یک موضوع جهانی است و این امر به تلاش ما برای کاهش تغییرات آب و هوایی، توقف از دست دادن تنوع زیستی و مهار آلودگی وابسته است. علاوه بر این، نیاز به انجام اقدامات فوری در سطح شهر، به ویژه در مناطق فقیرنشین که خدمات اولیه جمع‌آوری زباله در آن‌ها با مشکل مواجه است، اقدامی حیاتی خواهد بود.
رهبران شهرهای جهان تاکنون راه‌حل‌های نوآورانه‌ای را برای مهار تأثیرات زباله‌های پلاستیکی به اشتراک گذاشته‌اند. برای مثال، ممنوعیت استفاده از کیسه‌های پلاستیکی یک‌بار مصرف راه‌حلی بسیار مؤثر بوده است. Inger Andersen، معاون دبیر کل سازمان ملل متحد و مدیر اجرایی برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد، اقدام برای ممنوع کردن کیسه‌های پلاستیکی و در عوض ترویج مواد جایگزین مانند بامبو و کاغذ برای بسته‌بندی را از جمله اقدامات مؤثر و مفید در این راستا معرفی کرد.
ارتباط داشتن و اجتماعی شدن، سیاست اندونزی برای استفاده از کیسه‌های سازگار با محیط زیست
Bima Arya Sugiarto، شهردار شهر بوگور در اندونزی، ابتکار نوین شهر خود را برای ممنوعیت استفاده از کیسه‌های پلاستیکی یک‌بار مصرف در بازارها، حمایت اجتماعی اعلام کرد. در این شهر، کمپین گسترده‌ای در سراسر شهر اجرا شد و تمام اقشار جامعه مانند زنان و جوانان در آن شرکت کردند و پیام‌ها و حقایق را از طریق رسانه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشتند. در نهایت، شهر در اجرای این سیاست موفق شد. شهردار بوگور می‌گوید: «کلید و راه حل، ارتباط داشتن و اجتماعی شدن است. تا امروز، این سیاست، مصرف کیسه‌های پلاستیکی را تا 34 درصد کاهش داده و در عوض، استفاده از کیسه‌های خرید سازگار با محیط زیست را تا 70 درصد افزایش داده است.»
ایجاد طرح‌های تشویقی، طرح فیلیپین برای تشویق به بازیافت
Joy Belmonte، شهردار شهر کزون در فیلیپین معتقد است ایجاد طرح‌هایی برای تشویق به بازیافت در شهرهای جنوبی جهان بسیار مهم است. از این‌رو، به رهبری او، کزون یک برنامه "پول نقد برای زباله" ایجاد کرد که به ساکنان این امکان را می‌دهد تا پلاستیک‌های قابل بازیافت را با اعتبارات زیست‌محیطی مبادله کنند. به موجب این طرح شهروندان می‌توانند از این اعتبار برای خرید اقلام ضروری مانند برنج و تخم‌مرغ و نیز پرداخت قبوض آب و برق استفاده کنند، همچنین در این راهکارها، شهرداران و رهبران شهر از مشارکت جوانان و زنان در تلاش برای مقابله با آلودگی پلاستیکی استفاده کردند.
راهکاری مبتنی بر مدیریت زنان، سیاست هند برای مدیریت توسعه پایدار بازیافت
در سال 2017، آمبیکاپور در هند، به‌عنوان پاک‌ترین شهر کوچک هند نام گرفت و دلیل این اتفاق، اتخاذ راهکاری مبتنی بر مدیریت زنان بود. در این طرح، 470 زن به صورت مستقل برای جمع‌آوری بازیافت اقدام کردند. آن‌ها بازیافت‌های جمع‌آوری شده را به 156 دسته مختلف تقسیم می‌کردند و از اینکه مواد ارگانیک و غیرارگانیک به چه مصارفی می‌رسند، اطمینان حاصل می‌کردند. برای مثال مواد ارگانیک به کود تبدیل می‌شدند و مواد غیرارگانیک یا فروخته می‌شدند یا در فرآیند تولید موادی چون سیمان قرار می‌گرفتند. از این طرح، به‌عنوان یک رویکرد محلی پایدار در مدیریت بازیافت و ایجاد ثبات اقتصادی برای زنان یاد می‌شود.
شهرهای جهان برای مقابله با آلودگی پلاستیک چه می‌کنند؟
راهکاری مبتنی بر علم شهروندی، برنامه می‌سی‌سی‌پی برای مقابله با آلودگی پلاستیک
در ایالات متحده، جوانان از شهرهایی در امتداد رودخانه می‌سی‌سی‌پی، داده‌ها و اطلاعاتی را به منظور تعیین منابع آلودگی پلاستیکی در رودخانه می‌سی‌سی‌پی جمع‌آوری و از این طریق حمایت خود را از این آبراه حیاتی اعلام کردند.
Greenville، شهردار می‌سی‌سی‌پی و رئیس ابتکار شهرها و شهرک‌های رودخانه می‌سی‌سی‌پی می‌گوید: «شناسایی عامل آلودگی پلاستیک رودخانه می‌سی‌سی‌پی مبتنی بر رویکرد علم شهروندی و با مشارکت جامعه به منظور ردیابی و مدیریت زباله‌های پلاستیکی ورودی به رودخانه انجام می‌شود.»
با توجه به راهکارها و طرح‌های ارائه شده توسط شهرهای جهان در برابر آلودگی پلاستیک، وجود یک رویکرد قانونی و جهانی در برابر تولید، مصرف و بازیافت پلاستیک یک اضطرار است و حمایت مدیران شهری از چنین قانون‌هایی اقدام و گامی مهم در جهت حفظ حیات زمین و ساکنان آن خواهد بود.
|
